Spis treści

Rozdział 1              3

Pływanie jako dyscyplina sportowa              3

Rywalizacja w basenie              4

Style pływackie              4

Konkurencje pływackie              4

Znani pływacy              5

Rozdział 2              5

Historia windsurfingu              5

Odmiany windsurfingu              6

Rozdział 3              7

Sprzęt kajakarski              8

Rozdział 4              8

Rozdział 5              9

ZARYS HISTORII RATOWNICTWA WODNEGO              9

OGÓLNE WIADOMOŚCI Z ROZWOJU IDEI RATOWANIA TONĄCYCH              9

ZARYS ROZWOJU RATOWNICTWA WODNEGO NA ŚWIECIE              10

ILS              11

Członkami – założycielami WOPR są następujące osoby:              13

Rozdział 1

Pływanie

Metoda poruszania się w wodzie wykorzystywana przez człowieka oraz zwierzęta. Jest popularną aktywnością rekreacyjną, szczególnie w krajach o cieplejszym klimacie i naturalnych zbiornikach wodnych. Pływanie jest też dyscypliną sportową.

Umiejętność pływania człowiek wykorzystywał w czasach starożytnych, o czym świadczą rysunki sprzed czterech tysięcy lat z Asyrii, Libii i Egiptu. Pierwsza technika pływacka, stosowana w starożytności i średniowieczu, zwana obecnie piesek, polegała na położeniu się, na brzuchu. Głowa uniesiona była nad wodą a ramiona pracowały naprzemianstronnie pod powierzchnią. Starożytni umiejętność pływania stawiali na równi z umiejętnością pisania i czytania.Pierwszy oficjalny konkurs pływacki zorganizowano w Japonii w 35 r. p.n.e.

Pływanie jako dyscyplina sportowa

W 1796 powstał pierwszy klub pływacki Upsala Simsällskap w Uppsala w Szwecji. Klub istnieje do dnia dzisiejszego i szczyci się tytułem najstarszego klubu na świecie

W 1869 r. powstało w Londynie towarzystwo pływackie i rozegrano pierwsze zawody. Pływanie jest w programie igrzysk olimpijskich od samego początku. Do igrzysk w 1908 r. olimpijczycy pływali na otwartych akwenach – od tej pory zaczęto organizować zawody w krytych pływalniach. Na Igrzyskach Olimpijskich w Atenach (2004) zawody zostały rozegrane na pływalni otwartej – bez dachu, ponieważ organizatorzy nie zdążyli wybudować go na czas. W roku 1973 zaczęto organizować mistrzostwa świata w pływaniu. Do konkurencji pływackich należą: pływanie w basenie, pływanie długodystansowe, rozgrywane na otwartych akwenach, pływanie synchroniczne uprawiane przez kobiety, skoki do wody, które dzielą się na skoki z trampoliny oraz z wieży, podczas których zawodnicy wykonują punktowane figury podczas lotu, oraz piłka wodna.

Rywalizacja w basenie

Zawody pływackie odbywają się na basenach (tzw.olimpijskich) 50- (ang. long course), rzadziej 25-metrowych (ang. short course). Na długich basenach rozgrywa się najważniejsze imprezy pływackie, takie jak: Igrzyska Olimpijskie, Mistrzostwa Świata, Mistrzostwa Europy, Igrzyska Wspólnoty Brytyjskiej, Mistrzostwa Pacyfiku i inne tego typu zawody. MŚ i ME rozgrywane są także na krótkiej pływalni, jednak nie są to zawody prestiżowe, a wielu pływaków często nawet w nich nie uczestniczy. Basen olimpijski, na którym rozgrywane są zawody, powinien mieć wymiary 50x25 m, o głębokości minimum 1,83 m, posiadać 10 torów (każdy o szerokości 2,5 m). Temperatura wody podczas zawodów powinna wynosić od 25 °C do 28 °C. Po obu stronach basenu, na ścianach, znajdują się tablice elektroniczne podłączone do automatycznej aparatury pomiaru czasu. Ich dotknięcie skutkuje zarejestrowaniem wyniku końcowego lub międzyczasu.

Jeśli jakieś miasto chciałoby się ubiegać o organizację zawodów rangi globalnej, powinno dysponować kompleksem, na terenie którego m.in. znajdują się przynajmniej dwa baseny o wymiarach 'olimpijskich' (jeden do rywalizacji, drugi do rozgrzewki), a także spełniającym inne warunki, narzucone przez międzynarodową organizację pływacką – FINA. W Polsce żaden basen nie jest przystosowany do organizacji zawodów na tak wysokim poziomie.

Style pływackie

Istnieją cztery style pływania:

-Styl motylkowy (delfin, motyl, motylek)

-Styl grzbietowy (grzbiet)

-Styl klasyczny (żabka, klasyk, żaba)

-Kraul

W konkurencjach pływackich używane są także określenia:

-Styl zmienny– połączenie stylów – motylkowego, grzbietowego, klasycznego i kraula

-Styl dowolny

Konkurencje pływackie

Pływacy rywalizują obecnie w 26 indywidualnych konkurencjach olimpijskich:

-50 m stylem dowolnym kobiet i mężczyzn,

-100 m stylem dowolnym kobiet i mężczyzn,

-200 m stylem dowolnym kobiet i mężczyzn,

-400 m stylem dowolnym kobiet i mężczyzn,

-800 m stylem dowolnym kobiet,

-1500 m stylem dowolnym mężczyzn,

-100 m stylem motylkowym kobiet i mężczyzn,

-200 m stylem motylkowym kobiet i mężczyzn,

-100 m stylem grzbietowym kobiet i mężczyzn,

-200 m stylem grzbietowym kobiet i mężczyzn,

-100 m stylem klasycznym kobiet i mężczyzn,

-200 m stylem klasycznym kobiet i mężczyzn,

-200 m stylem zmiennym kobiet i mężczyzn,

-400 m stylem zmiennym kobiet i mężczyzn,

A także w 6 wyścigach sztafetowych:

4 * 100 m stylem dowolnym kobiet i mężczyzn,

4 * 200 m stylem dowolnym kobiet i mężczyzn,

4 * 100 m stylem dowolnym kobiet i mężczyzn.

Do konkurencji nieolimpijskich zaliczane są dystanse:

-800 m stylem dowolnym mężczyzn,

-1500 m stylem dowolnym kobiet,

-50 m stylem motylkowym kobiet i mężczyzn,

-50 m stylem grzbietowym kobiet i mężczyzn,

-50 m stylem klasycznym kobiet i mężczyzn,

Oraz rozgrywane na basenach 25-metrowych:

-100 m stylem zmiennym kobiet i mężczyzn,

-4x50 m stylem dowolnym kobiet i mężczyzn,

-4x50 m stylem zmiennym kobiet i mężczyzn,

Znani pływacy

W pływaniu światowym wybitną postacią był Johnny Weissmuller (USA), zdobywca 4 złotych medali na Igrzyskach Olimpijskich w 1924 i 1928 r., który pierwszy przepłynął 100 m w czasie poniżej minuty. Z kolei w skokach do wody gwiazdami w latach 70. i 80. XX w. byli Włoch Klaus Dibiasi i Amerykanin Greg Louganis. Amerykanin Mark Spitz na igrzyskach w Monachium zdobył aż 7 złotych medali. Bardzo blisko pobicia jego rekordu był inny Amerykanin Michael Phelps, który zdobył na igrzyskach olimpijskich w 2004 r. sześć złotych krążków, a cztery lata później w Pekinie zdobył 8 złotych medali i pobił rekord Spitza. Ośmiokrotnym mistrzem olimpijskim był w latach 80. i 90. inny Amerykanin – Matt Biondi. W latach 90. wielką gwiazdą światowego pływania był rosyjski sprinter, Aleksander Popow, nazywany carem pływania oraz Australijczyk Ian Thorpe.[i]

Rozdział 2

Windsurfing

Sport wodny, uprawiany przy użyciu deski i przymocowanego do niej elastycznie pędnika żaglowego. Sport polegający na żeglowaniu podobnym do jachtowego, lecz przy pomocy innego sprzętu. Deski o wyporności od 60-70 do ponad 300 litrów, dzielimy na mieczowe i bezmieczowe (o szerokości dochodzącej nawet do 101 cm, tzw. wide-body lub flapery). Pędnik stanowi zespół masztu, bomu oraz żagla o różnej powierzchni (stosuje się różne żagle dla odpowiedniej siły wiatru oraz umiejętności i postury zawodnika, od 0,5 do 12,5 m²). Do połączenia deski z żaglem stosuje się przeguby gumowe.[ii]

[iii]

Historia windsurfingu

Za twórców windsurfingu uważa się dwóch Kalifornijczyków: żeglarza i konstruktora lotniczego Jima Drake'a oraz surfera i matematyka Hoyla Schweitzera. To oni przewodzili grupie przyjaciół z Los Angeles, która pod koniec lat sześćdziesiątych stworzyła deskę windsurfingową. Konstruktorzy wykorzystali przy tym komputerowe metody projektowania. Po przeprowadzeniu wielu prób na wodzie, otrzymali ostateczny kształt żagla, masztu, bomu i deski oraz opracowali sposoby łączenia ze sobą poszczególnych elementów.

Warto pamiętać, że trudno jednoznacznie wskazać kto był wynalazcą windsurfingu. W różnych częściach świata, nie związani ze sobą, konstruktorzy, już wcześniej pracowali nad połączeniem deski surfingowej z żaglem. W 1965 roku magazyn Popular Mechanics opublikował artykuł Newmana Darby'ego, w którym opisano konstrukcję przypominającą deskę surfingową, zaopatrzoną w kwadratowy żagiel. W Wielkiej Brytanii deskę z żaglem, już pod koniec lat pięćdziesiątych, łączył Peter Chilvers, a w Australii jeszcze wcześniej zajmował się tym nastolatek Richard Eastaugh.

Jednak to Jim Drake i Hoyle Schweitzer są autorami określenia "windsurfer", które zostało opatentowane w USA w 1973 roku. Na tym skończyła się wspólna przygoda obu konstruktorów. Drake jako naukowiec nie chciał zajmować się zawodowo handlem, więc odsprzedał wszelkie prawa do patentu Schweitzerowi. Ten w założonej w 1968 roku firmie Windsurfing International produkował, promował i udzielał patentu na deski windsurfingowe. Hoyle Schweitzer w dużej mierze odpowiada za rozpropagowanie sportu na świecie. Paradoksalnie, zamiast w Stanach Zjednoczonych, największą popularność windsurfing zyskał w Europie Zachodniej. Kiedy nowy sport stawał się modny, inni konstruktorzy postanowili produkować deski odwołując się do wcześniejszych konstrukcji. Patent Schweitzera wygasł w 1987 roku.

Boom windsurfingu w latach osiemdziesiątych sprawił, że sport ten awansował do kategorii dyscyplin olimpijskich. Stało się to w roku 1984. W połowie lat dziewięćdziesiątych popularność windsurfingu zmniejszyła się. Nastąpił jednak rozwój sprzętu, który stawał się coraz bardziej wyspecjalizowany.

Odmiany windsurfingu

Windsurfing ma wiele różnych odmian. Podstawowe to:

Freeride – właściwe pływanie na desce. Wykonywanie takich manewrów jak hals, zwrot, hals i osiąganie przy tym znacznych prędkości do 30 węzłów. Takie pływanie uprawia na co dzień zdecydowana większość windsurferów na płaszczyźnie amatorskiej lub rekreacyjnej. Nie ma tutaj specjalnych wymagań sprzętowych. Oczywiście freeride można również uprawiać na większych deskach wave lub freestyle, a nawet na deskach slalom.

Freestyle – inaczej "wariacje" na desce. Jest to bardzo stara dyscyplina, lecz wraz z pojawieniem się nowych, lżejszych i zwrotniejszych desek zaczęła się intensywniej rozwijać. Pierwszym manewrem, który rozpoczął nowoczesny freestyle jest vulcan (rodzaj zwrotu z wiatrem, tyle, że wykonanym w powietrzu). Freestyle to przede wszystkim dobra zabawa i ciągła nauka setek manewrów (np. spock, chachoo, canabrava itp.). Freestyle stale się rozwija i rozwijać się będzie, gdyż w tej dyscyplinie windsurferów ogranicza jedynie wyobraźnia.

Formuła – regaty wyścigowe. W ciągu ostatnich 15 lat urosła do rangi najbardziej prestiżowej dyscypliny windsurfingowej. Rozgrywana jest przy wiatrach słabych i średniej mocy. Deski do formuły posiadają pojedynczy statecznik o maksymalnej długości 70 cm, natomiast powierzchnia żagli dochodzi do 12,5 m². Zawodnicy samodzielnie decydują o doborze sprzętu spośród produktów ogólnie dostępnych na rynku, jeśli spełniają tylko wymogi Formula i ISAF. Także rozmiar żagla, jak i długości statecznika pozostawiony jest do decyzji windsurferów. Możliwości indywidualnego doboru sprzętu, idealnie pasującego do upodobań oraz budowy fizycznej zawodnika, czyni Formułę Windsurfing najszybszą (nie licząc Speed) dyscypliną żeglarską. Formuła jest szczególnie popularna na Florydzie, gdzie promują ją takie sławy jak Fernando Martinez, Alex Morales, Ron Kern oraz juniorzy: Alex Stankie i Sergio Cremisini, a także we wschodniej Australii, gdzie rozpowszechniana jest przez Seana O'Briena wraz z Allison Shreeve.

Deski do Formuły używane są na płaskiej wodzie co czyni je alternatywną dla "windsurfingu na fali". Spisują się rewelacyjnie zarówno w żegludze "z wiatrem" jak i "na wiatr", jednak stosunkowo długi statecznik dość skutecznie utrudnia surfowanie w tzw. pół wietrze. Tłumaczy to poniekąd sposób rozgrywania zawodów w Formule Windsurfing. Tor, który muszą pokonać zawodnicy ma kształt prostokąta (dłuższe ramiona ustawione równolegle do wiatru), lub typowego Zig-Zagu z wiatrem.

Jedną z najbardziej utytułowanych zawodniczek Formuły Windsurfing na świecie jest Dorota Staszewska, która czterokrotnie wygrywała mistrzostwa świata i dwukrotnie zdobyła puchar świata w tej klasie; jednym z najbardziej utytułowanych zawodników jest Polak – Wojciech Brzozowski, wielokrotny mistrz świata i Europy.

Slalom – odmiana stara jak sam windsurfing, która odeszła w cień wraz z pojawieniem się Formuły Windsurfing. Od jakiegoś czasu jednak możemy obserwować ponowne zainteresowanie slalomem. Konkurencja polega na ściganiu się na trasie wyznaczonej według symbolu "8" lub slalomu między bojami na kursie z wiatrem. Używa się tutaj z reguły sporych pędników (o wiele za dużych na panujące warunki) wyposażonych zazwyczaj w 4 cambery.

Super X – dyscyplina młoda, już nie rozwijająca się. Ostatnie zawody w tej klasie zostały rozegrane w 2006 roku i aktualnie nie planuje się kolejnych. Było to w zasadzie połączenie regat slalomowych z zawodami freestyle. Trasę wyścigu często planowano identycznie jak trasy do slalomu. Innowacją było ustawienie tzw. "parówki" – podłużnej boi o wysokości ok. 50–60 cm przez którą należało przeskoczyć. Dodatkowo istniały tzw. "sections" – obszary gdzie każdy zawodnik musiał wykonać określony manewr. Najczęściej były to frontloop, duckgybe lub spock. Dyscyplina była bardzo widowiskowa i wyjątkowo niebezpieczna. Na "parówkach" zawodnicy pływali blisko siebie, co groziło staranowaniem się nawzajem. Dlatego też Super X to jedyna dyscyplina windsurfingu, w której obowiązywał kask. Używało się tutaj desek, które są połączeniem sprzętu do slalomu i freestyle.

Speed – jedna z najbardziej ekscytujących form uprawiania windsurfingu. Również jedna z najniebezpieczniejszych. W tej dyscyplinie korzysta się z małych desek i dużych żagli do slalomu. Na płaskiej wodzie przy wietrze 7 w skali Beauforta osiąga się wielkie prędkości (ponad 60 km/h).

Wave – polega na ujeżdżaniu fal – w zasadzie wtedy nie wykorzystuje się wiatru lecz siłę nośną fali. Pędnik musi być lekki, by łatwo i szybko można było nim odpuszczać i łapać wiatr. Na falach można wykonywać tzw. jazdy frontside i backside. Przy wysokich falach można wykonywać podwójne salta oraz manewry takie jak table top (wymyk deski do góry dnem w powietrzu). Pływanie na falach jest z reguły niebezpieczne, gdyż tam gdzie występują najlepsze fale, często są i rafy koralowe. Zderzenie z rafą może skończyć się nawet śmiercią.

Wymienione gatunki windsurfingu to odmiany podstawowe. Istnieją również gatunki będące syntezą różnych odmian. Jeden z nich to freemove (synteza freestyle i freeride – czyli pływanie tam i z powrotem połączone z wykonywaniem skoków, zwrotów w różnych wariacjach i ewentualnie podstawowych manewrów freestyle). Istnieje również taki rodzaj windsurfingu jak freecarve – czyli pływanie po prostej z jak największą prędkością i robienie agresywnych, wręcz slalomowych zwrotów. Używa się tutaj desek o dużej manewrowości[iv]

Rozdział 3

Kajakarstwo

Kajakarstwo jako sposób na życie istniało już od zamierzchłych czasów. Początkowo było wykorzystywane w celach zdobywania pokarmu przez Eskimosów czy Indian zamieszkujących Południową Amerykę. Obecnie jest traktowane jako sposób spędzania wolnego czasu na przeróżnych spływach kajakowych. W dwudziestym wieku kajakarstwo znalazło swoje ugruntowane miejsce w sporcie, pewne odmiany kajakarstwa pojawiły się w kalendarzu dyscyplin olimpijskich. Kajakarstwo jako sposób rekreacji i dyscyplina sportu trafiło do europy w drugiej połowie dziewiętnastego wieku. Najpierw do europy trafił kajak w którym wioślarz używa wiosła dwustronnego a paręnaście lat później ludzie z europy poznali kanadyjkę w której to wioślarz do napędzania używa wiosła jednostronnego.

Sprzęt kajakarski

Podstawowym sprzętem każdego kajakarza jest oczywiście element służący do pływania, jest to kajak lub kanadyjka, sprzęt do napędu musi posiadać wiosło. Oprócz tych dwóch podstawowych elementów każdy kajakarz na swoim wyposażeniu powinien posiadać odpowiedni nieprzemakalny strój z pianki neoprenowej zapewniającej utrzymywanie temperatury ciała na odpowiednim poziomie. Kajakarze zwłaszcza pływający w cięższych warunkach jak na przykład warunki górskie czy zimne wody powinni posiadać fartuch, który zabezpiecza przed przenikaniem wody do wnętrza kajaku. Fartuch zakłada się na otwór w kajaku, w który wchodzi kajakarz. Dla zapewnienia bezpieczeństwa stosuje się kaski i kamizelki.[v]

Rozdział 4

Nurkowanie

Jest formą rekreacji, która budzi zainteresowanie większości osób po raz pierwszy stykających się z oddychaniem pod wodą przy pomocy niezależnego źródła powietrza. Zajęcia nurkowe mogą być realizowane w różnych formach i miejscach – zarówno na basenie, jak i w jeziorze czy w morzu. Oddychanie i pływanie pod wodą w pełnym sprzęcie nurkowym połączone z jednoczesnym oglądaniem znajdujących się tam atrakcji w postaci fauny i flory dla każdego stanowi nie lada przeżycie. Uczestnicy asekurowani przez doświadczonych instruktorów odkrywają możliwości, jakie daje stan nieważkości w wodzie wykonując na przykład popularne fikołki.

Nurkowanie to sport wymagający dobrego stanu zdrowia, odpowiedniego wyszkolenia, a także ciągłego treningu i rozwijania swoich umiejętności. [vi]

Rozdział 5

WOPR

ZARYS HISTORII RATOWNICTWA WODNEGO

OGÓLNE WIADOMOŚCI Z ROZWOJU IDEI RATOWANIA TONĄCYCH

Umiejętność pływania datuje się prawdopodobnie od początków historii człowieka Sztuka utrzymania się na wodzie miała początkowo charakter przede wszystkim użytkowy - potrzebny w myślistwie i rybołówstwie Rozwijający się niezbędny kontakt człowieka z wodą wymagał od niego posiadania umiejętności pływackich. Już w starożytności stosowano tę umiejętność nawet

W sztuce wojennej Homer w "Iliadzie" porównuje upadek ranionego woźnicy rydwanu do ruchów nurka. W V wieku p.n.e. w Grecji dokonano pierwszych znanych zapisów dotyczących użycia nurków do celów wojennych.

Pierwsze zorganizowane nauczanie pływania prowadzono w starożytnym Rzymie. Pływanie traktowane było jako jeden ze środków prowadzących do prawidłowego rozwoju fizycznego. Kulturalny człowiek zdaniem Rzymian, obok znajomości czytania i pisania, powinien również umieć pływać. Starożytnych czasów sięgają też wzmianki o ratowaniu życia Sposób sztucznego oddychania metodą "usta-usta" był, jak się zdaje, stosunkowo rozpowszechniony Zapisu dokonano około 586 r. p.n.e. i ma on miejsce w Starym Testamencie, gdzie są opisane dwa przypadki zabiegu ożywiania III-cia Księga Królewska, rozdz. XVII, wersety 21, 22, 23, podają wzmiankę o proroku Eliaszu, który przywraca do życia syna wdowy w Sarepcie Sydońskiej.

Rozdział IV drugiej Księgi Królewskiej podaje opis ożywiania pozornie martwego dziecka szunnamickiego, dokonanego przez proroka Elizeusza, a wersety 34 i 35 brzmią następująco. .”I podniósł się i legł na dziecku, i ułożył swe usta na jego ustach. swoje oczy na jego oczach, a swoje dłonie na jego dłoniach i wyciągnął się na dziecku; a ciało dziecka stało się ciepłe... i dziecko ziewnęło razy siedem i otworzyło oczy". Ponieważ oba cytowane przypadki różnią się zasadniczo czasem i miejscem akcji, a także dotyczą dwóch różnych proroków, należy przyjąć, że nie jest to opis jednego wypadku przedstawianego w dwóch wersjach, ale że były to dwa odmienne przypadki ożywiania, a technika ich wykonania była bardzo podobna.

Idea ratowania życia przez ożywianie ludzi utopionych lub umierających z innego powodu, pojawia się wielokrotnie w przebiegu historii ludzkości

Obok innych, starożytni Chińczycy i Egipcjanie uznawali za bardzo istotny zabieg usuwania wody z dróg oddechowych topielca. U Egipcjan dokonywano tego przez podwieszenie ofiary za pięty i naprzemienne zgniatanie i rozciąganie klatki piersiowej.

W Chinach i Japonii przewieszano topielca przez grzbiet wolu, który poruszając się podrzucał ratowanego. Stosowane były również bodźce bólowe na drodze układania żarzących się węgli na brzuchu ofiary, co miało pobudzać przywrócenie oddechu Aż do 1812 roku przetrwał w Królewskiej Flocie Anglii sposób przejęty od Indian północno-amerykańskich, polegający na wdmuchiwaniu dymu tytoniowego do jednego z naturalnych otworów ciała, przez odpowiedni przyrząd. Jak się później okazało, to nie dym tytoniowy był czasami skuteczny, ale sam fakt wprowadzenia ciała obcego do otworu. Technika zabiegu operacyjnego zwanego tracheotomią, znana była w starożytnej ...