201112_PSpaw.pdf

przeglad

Nr 2/2011

Nr 12/2011

Welding Technology Review

53. Krajowa Naukowo-Techniczna Konferencja Spawalnicza

Nowe kieruNki w procesach spajaNia i cięcia metali

poznań, 12-14 październik 2011

Przegląd sPawalnictwa 12/2011

INNOWACJE -

TECHNOLOGIE -

MASZYNY Polska

29.05-01.06.2012

POZNAN

Targi nowoczesnych technologii dla przemysłu

HAPE, MACH-TOOL, METALFORUM, WELDING, SURFEX,

TRANSPORTA, NAUKA DLA GOSPODARKI

INNOWACYJNY TRYB MYŚLENIA

Szczegóły na:

www.itm-polska.pl

Przegląd sPawalnictwa 12/2011

F O R U M S P A W A L N I K Ó W P O L S K I C H

wydawca

Redakcja PRzegLĄd sPawaLnictwa

agenda wydawnicza siMP

ul. Świętokrzyska 14a, 00-050 warszawa

tel./fax: 22 827 25 42, 22 336 14 79

e-mail: pspaw@ps.pl, www.pspaw.ps.pl

adres do korespondencji: 00-950 warszawa 1, skr. poczt. 56

Redaktor naczelny

Miesięcznik naukowo-techniczny agenda wydawnicza SIMP

prof. dr hab. inż. Jerzy nowacki

zachodniopomorski Uniwersytet technologiczny w szczecinie

rok założenia 1928

dawniej

z-ca redaktora naczelnego ds. naukowych

prof. dr hab. inż. andrzej Klimpel – Politechnika Śląska

nr 12/2011

Pl issn 0033-2364

lXXXiii

z-ca redaktora naczelnego ds. współpracy z przemysłem

mgr inż. włodzimierz Jacek walczak – linde gaz Polska

spis treści – contents

z-cy redaktora naczelnego ds. wydawniczych

PiotrJanicki

Archiwum Historii Techniki Oddziału SIMP w Poznaniu ...................................................... 2

ZwiązekZakładów DoskonaleniaZawodowego

80 lat profesjonalnego kształcenia w ZDZ .......................................................................... 5

Czerwieczakcentemnainnowacje ................................................................................. 6

Wywiady

rozmowa z dr. Andrzejem Byrtem, Prezesem Zarządu MTP .............................................. 7

JanPilarczyk,MarekBanasik,SebastianStano,JerzyDworak*

Spajanie laserowe z materiałem dodatkowym i mechanicznym układem śledzenia złącza

Laser joining with wire filler material and mechanical seam tracing system ......................... 9

ZbigniewMirski,KazimierzGranat,SebastianStano*

Możliwości spajania węglików spiekanych ze stalą wiązką lasera

Possibilities of laser-beam joining hardmetals to steel ...................................................... 15

53.KrajowaNaukowo-technicznaKonferencjaSpawalnicza,program .................... 20

TechnikaSpawalniczazPoznania ................................................................................. 21

InstytutSpawalnicztwa ................................................................................................... 22

MiędzynarodowyMistrzSpawalnik ................................................................................ 23

Cloos Polska ..................................................................................................................... 23

ABICORBINZEL

Łatwiejsze i wygodniejsze spawanie dzięki

innowacyjnym rozwiązaniom firmy ABICOR BINZEL ........................................................ 24

MarekWęglowski,TomaszChmielewski,KrzysztofKudła*

Ocena wydajności spawania niskoenergetycznego procesu SpeedRoot w pozycji PG

The capacity assessment of low energy SpeedRoot welding process in PG position ...... 26

4matal.pl ........................................................................................................................... 30

JacekGórka*

Właściwości spoin stali obrabianych termomechanicznie o wysokiej granicy plastyczności

Properties of thermomechanically treated welds of high yield point steel ......................... 31

LechosławTuz,AndrzejKolasa,TomaszPfeifer*

Struktura i właściwości mechaniczne złączy doczołowych

ze stopów magnezu spawanych metodą MIG

Structure and mechanical properties of MIG welded butt-joints of magnesium alloys ...... 36

Wydarzenia

Air Products inwestuje w Warszawie w nowoczesną napełnialnię butli ............................ 42

MarekBurda,TomaszKik,KrzysztofKozioł,AndrzejGruszczyk*

Opracowanie metod wprowadzania nanorurek węglowych do jeziorka ciekłego metalu

Development of methods of carbon nanotubes input to weld pool ..................................... 43

Wydarzenia

Cloos Polska – 20 lat na rynku .......................................................................................... 51

GrzegorzGontarz,TomaszChmielewski,DariuszGolański*

Modyfikacja natryskiwanych powłok aluminiowych na stali skoncentrowanym źródłem ciepła

Modification of sprayed aluminum layers on steel substrate by the concentrated heat source .... 52

XVIIIKonferencjaSpawalnicza„Spawaniewenergetyce” .......................................... 55

ArturWypych*

Mikrostruktura i właściwości eksploatacyjne Inconelu 625

w postaci warstw natryskiwanych cieplnie

Microstructure and service properties of Inconel 625 as a thermal spraying surface layers .... 56

TomaszChmielewski,DariuszGolański,GrzegorzGontarz*

Pomiar naprężeń własnych powłok metalicznych natryskiwanych termicznie

Measurement of residual stresses in thermally sprayed metallic layers ............................ 59

mgr inż. irena wiśniewska, mgr inż. lechosław tuz

Redaktorzy działów

dr h.c. prof. dr hab. inż. leszek dobrzański – Politechnika Śląska (Materiały)

dr h.c. prof. dr hab. inż. władysław Karol włosiński – Polska akademia

nauk (zaawansowane technologie)

dr hab. inż. zbigniew Mirski prof. Pwr – Politechnika wrocławska

(lutowanie i klejenie)

dr hab. inż. Jacek słania – instytut spawalnictwa (Praktyka spawalnicza)

dr inż. Kazimierz Ferenc – Politechnika warszawska (Konstrukcje spawane)

mgr Janina Jackiewicz-sikorska – zarząd główny związku zdz (szkolenia)

Przewodniczący Rady Programowej

prof. dr hab. inż. Jan Pilarczyk – instytut spawalnictwa

zastępca Przewodniczącego Rady Programowej

dr hab. inż. andrzej ambroziak prof. Pwr – Politechnika wrocławska

Rada Programowa

prezes Marek Bryś – Messer eutectic castolin

dr inż. Hubert drzeniek – euromat

prof. dr hab. inż. andrzej Kolasa – Politechnika warszawska

dyrektor Michał Kozłowski – esaB Polska

dr hab. inż. Jerzy Łabanowski prof. Pg – Politechnika gdańska

prezes Mirosław nowak – technika spawalnicza Poznań

dyrektor zbigniew Pawłowski – lincoln electric Bester

prezes andrzej Piłat – związek zakładów doskonalenia zawodowego

dr inż. Jan Plewniak – prezes zg sekcji spawalniczej, Pol. częstochowska

dr inż. anna Pocica – Politechnika Opolska

prezes Jacek rutkowski – Kemppi Polska

dr Krzysztof sadurski – lincoln electric Bester

prof. dr hab. inż. Jacek senkara – Politechnika warszawska

prezes andrzej siennicki – cloos Polska

prof. dr hab. inż. andrzej skorupa – akademia górniczo-Hutnicza Kraków

mgr inż. Jacek Świtkowski – gce Polska

prof. dr hab. inż. edmund tasak – akademia górniczo-Hutnicza Kraków

prezes Marek walczak – Urząd dozoru technicznego

sekretarz redakcji

Michał dudziński

skład, druk, korekta

skład i łamanie: redakcja Przegląd spawalnictwa aw siMP

Korekta: mgr inż. Halina wierzbicka

druk: edit sp. z o.o., warszawa

AndrzejMiklaszewski,MieczysławaJurczyk,MieczysławJurczyk*

Modyfikacja warstwy wierzchniej biomateriałów na przykładzie tytanu

metodą stopowania plazmowego

Biomaterials surface modification on the titanium example by microplasma alloying ....... 65

Odeszli

Mgr inż. Bogdan Piechota – spawalnik, wykładowca, rzeczoznawca i społecznik ............ 70

PolitechnikaPoznańska .................................................................................................. 71

Informacjewydawcy ........................................................................................................ 72

* artykuły recenzowane

stała współpraca

Czasopismo jest notowane na liście czasopism naukowych (6 pkt)

i częściowo dotowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Przegląd sPawalnictwa 12/2011

SekcjaSpawalnicza

Piotr Janicki

archiwum historii techniki

oddziału siMP w Poznaniu

W dniu 20 listopada 2007 r. Zarząd Oddziału Sto-

warzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Pol-

skich w Poznaniu podjął uchwałę o powołaniu Archi-

wum Historii Techniki (AHT). Jest to decyzja doniosła,

mająca duże znaczenie dla rozwoju ruchu stowarzy-

szeniowego. Działalność nowej jednostki organizacyj-

nej w znaczącym stopniu umożliwi pełniejszą realiza-

cję najważniejszych statutowych celów stowarzysze-

nia, jakimi są: rozwijanie techniki i nauki, promowanie

osób tworzących technikę, upowszechnianie wiedzy

technicznej w społeczeństwie oraz ochrona interesów

swych członków.

Archiwum Historii Techniki Oddziału Poznańskiego

SIMP zajmuje się gromadzeniem materiałów z zakre-

su historii techniki w postaci pisemnej i udostępnianiem

ich na stronie internetowej oddziału.

Zasadniczym celem działalności AHT jest groma-

dzenie informacji dotyczących rozwoju techniki w ir-

mach oraz informacji o ludziach, którzy tę technikę

tworzyli. Istotne jest zachowanie dla przyszłych poko-

leń wiedzy o działalności irm mających duże zasługi

w rozwoju swej branży, które z różnych powodów prze-

stały funkcjonować na rynku – zostały zlikwidowane.

W naszym regionie po zmianach ustrojowych

w 1989 r. zlikwidowano wiele irm mających duże osią-

gnięcia w rozwoju swej branży. Nie jest jeszcze za póź-

no na udokumentowanie i zachowanie dla przyszłych

pokoleń inżynierów, osiągnięć technicznych i organiza-

cyjnych tych irm. Jest to potrzebne, aby mogli oni ko-

rzystać z tej wiedzy i skutecznie rozwijać swe inżynier-

skie umiejętności. Nie można bowiem osiągnąć wyso-

kiego poziomu umiejętności zawodowych, nie znając

historii rozwoju swej branży i nie korzystając z osią-

gnięć swych poprzedników.

Bardzo ważnym celem działalności Archiwum Hi-

storii Techniki jest pokazywanie społeczeństwu i pro-

mowanie ludzi, którzy mają znaczący udział w roz-

woju irmy i techniki. Chcemy robić to także dlatego,

aby były wzorce dla przyszłych inżynierów, aby histo-

ria ich działalności inspirowała następców do twór-

czej działalności, i mieli świadomość, że ich dokonania

również zostaną udokumentowane i zachowane

dla przyszłych pokoleń, które będą mogły korzystać

z ich osiągnięć. Dla zrealizowania tego celu poznań-

ski oddział SIMP nadaje również tytuł Twórca techni-

ki osobom mającym znaczące dokonania w rozwijaniu

techniki. Kandydatów do tego tytułu wybiera kapituła

spośród osób mających życiorysy zawodowe groma-

dzone właśnie w AHT.

Promowanie inżynierskiego zawodu to także waż-

ne zadanie do realizacji w ramach działalności Archi-

wum Historii Techniki. Dzięki internetowi młodzi ludzie

będą mieli dostęp do informacji zawartych w AHT, któ-

re powinny zachęcić ich do uprawiania inżynierskie-

go zawodu, umożliwiającego realizację młodzieńczych

marzeń o tworzeniu rzeczy nowych, o budowie lepsze-

go świata przyjaznego człowiekowi dzięki technicznym

wynalazkom.

Ważną funkcją AHT jest upowszechnianie wiedzy

i kultury technicznej w społeczeństwie. Wiedza, po-

kazana w prostej formie, o wytworach techniki i o lu-

dziach, którzy tego dokonali, będzie powszechnie do-

stępna i przyswajalna dla ogółu społeczeństwa.

Zakres działalności AHT jest oczywiście ograni-

czony możliwościami (głównie inansowymi) Oddziału

SIMP w Poznaniu. Zakres tematyczny przewidziany do

opracowania jest szeroki, a jego realizacja rozłoży się

na wiele lat. W miarę gromadzenia materiałów będą

one opracowywane i udostępniane na stronie interne-

towej Oddziału SIMP w Poznaniu.

Dr inż. Piotr Janicki – Prezes O/SIMP w Pozna-

niu. Materiały pomogli zebrać: inż. Mirosław Nowak

(EWE), mgr inż. Ryszard Andrzejewski – TECHNIKA

SPAWALNICZA Poznań

Rys.1. Ręczny aparat drew-

nianej konstrukcji na klisze

mokre

Przegląd sPawalnictwa 12/2011

Obecnie Archiwum Historii Techniki (AHT) dysponu-

je kilkoma tysiącami szklanych płyt (pozytywów) zawie-

rających widoki i rysunki techniczne maszyn i urządzeń

z początku XX w., a niekiedy z końca XIX w.

Początek kliszom szklanym, stosowanym w foto-

graii, dała klisza mokra – kolodianowa. Podstawowym

składnikiem emulsji kolodianowej był roztwór alkoholo-

wo-eterowy bawełny strzelniczej, do którego dodawa-

no mieszaninę uczulającą, zawierającą jodki i bromki

amonu i kadmu.

Emulsję należało przygotować na krótko przed jej

użyciem. Wymagało to sporych umiejętności manu-

alnych. Przed wykonaniem zdjęcia emulsję uczulano

przez zanurzenie kliszy w roztworze azotanu srebra

i jeszcze mokrą płytę umieszczano w kasecie, wkła-

dano do aparatu i wykonywano zdjęcie. W użyciu był

początkowo jednoobiektywowy aparat o drewnianej

konstrukcji skrzynkowej, z ruchomą tylną częścią,

mieszczącą matówkę (rys. 1).

Aparat ten zastąpiony został konstrukcją, w której

część przednia, wyposażona w obiektyw, połączona

została miechem z częścią tylną (rys. 2). W miejsce

matówki wkładano kasetę z kliszą szklaną. Nastawie-

nie ostrości odbywało się za pomocą przekładni zęba-

tej, przez przesuw tylnej części aparatu.

Czas naświetlania wynosił od kilku do kilkunastu

sekund, a warstwa kolodianowa zachowywała swo-

ją czułość do 2 min. Naświetloną kliszę należało nie-

zwłocznie wywołać, a po opłukaniu utrwalić i wysu-

szyć. Praktycznie, zakład fotograiczny XIX w. musiał

dysponować małym laboratorium chemicznym.

Kolejnym krokiem w rozwoju fotograii była opraco-

wana w 1871 r. przez Richarda Leach Maddoxa formu-

ła bromku kadmu, azotanu srebra i żelatyny, tzw. su-

cha emulsja, nakładana na szklaną płytkę w celu uzy-

skania negatywu, którą fotograf mógł wygodnie uży-

wać. Takie rozwiązanie umożliwiło masową produkcję

materiałów światłoczułych i uwolnienie fotografów od

ciągnięcia za sobą wozu z niezbędnym laboratorium.

Wprowadzenie suchych płytek miało również wpływ

na budowę aparatów. Płytki zostały zminiaturyzowane,

Rys.2. Ręczny aparat drewnianej konstrukcji, mieszkowa kame-

ra policyjna (klisze szklane 9x12 cm). Producent: Alfred Bruckner,

ok. 1927 r. (Ze zbioru Leszka Sadowskiego)

a ich wielkość stała się standardowa. Te przemiany

oznaczały, że fotograia nie była już trudnym nauko-

wym procesem i stała się dostępna dla amatorów [Ze-

non Harasym „Ze starego albumu”].

Zebrane w AHT szklane płyty dotyczą głównie

produkcji irm: H. Cegielski Tow. Akc. (do 10 grudnia

1927 r.), H. Cegielski, A., Borman Szwede, Wiepofa-

ma, Poznańska Fabryka Maszyn Żniwnych. Materiał

informacyjny zawarty na płytach jest bardzo obszerny

i obejmuje:

– Maszyny i urządzenia parowe : lokomobile, parowo-

zy, kotły parowe, maszyny parowe tłokowe.

– Przemysł spożywczy : cukrownie, gorzelnie, kroch-

malnie, gastronomia.

– Maszyny rolnicze : maszyny do uprawy gleby i sie-

wu, maszyny do zbioru i młócki.

– Tabor szynowy : wagony motorowe, wagony osobo-

we, wagony towarowe, wagony specjalne, tramwaje.

– Obrabiarki i narzędzia : obrabiarki do metali, ob-

rabiarki do drewna, narzędzia do obróbki metali

i drewna.

– Sprężarki i dmuchawy : sprężarki tłokowe, dmu-

chawy.

Rys.3. Skan szkicu lokomotywy parowej na kliszy szklanej

Przegląd sPawalnictwa 12/2011

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: