ćwiczenia III - brzuch i plecy.docx

TEMAT: Analizy funkcjonalne mięśni ściany brzusznej. Zasada działania tłoczni brzusznej. Działanie mięśni na miednicę, kąt inklinacji miednicy a wielkość lordozy lędźwiowej. Analizy funkcjonalne zespołów mięśniowych tułowia w różnych pozycjach ciała.

Mięśnie brzucha:

·         Mięśnie brzucha tworzą przednią i tylną oraz boczne ściany jamy brzusznej

·         W skład ściany przedniej wchodzą mięśnie proste

·         Ściany boczne zbudowane są z krzyżujących się włókien mięśni skośnych brzucha zewnętrznych, skośnych brzucha wewnętrznych oraz mięśni poprzecznych brzucha i czworobocznych lędźwi

·         Mięśnie brzucha znajdują się po stronie lewej i prawej oddzielone kresą białą ciągnącą się od wyrostka mieczykowatego do spojenia łonowego

·         Po obu stronach biegnie mięsień skośny prawy i lewy

·         Bocznie leżą mięśnie skośne zewnętrzne i wewnętrzne oraz mięsień poprzeczny brzucha

·         Mięśnie czworoboczne lędźwi biegną równolegle do kręgosłupa

Mięsień prosty brzucha (m. rectus abdominis)

·         Biegnie od zewnętrznej powierzchni chrząstek V-VII żebra do spojenia łonowego

·         W położeniu poziomym ciała na grzbiecie – przy ustaleniu kończyn dolnych oraz miednicy – klatka piersiowa zostaje dźwignięta do góry, do położenia jakie zajmujemy siedząc. Przy ustaleniu  (położeniu ustawieniu) klatki piersiowej występuje uniesienie miednicy wraz z kończynami dolnymi. W zwisie albo w podparciu na rękach mięsień prosty przy współudziale mięśni kończyn dolnych pozwala na uniesienie ich do poziomu lub wyżej

Mięsień skośny zewnętrzny brzucha (m. obliquus externus abdominis)

·         Jest płaskim mięśniem biegnącym od zewnętrznych powierzchni V-XII żeber ku dołowi i przyśrodkowo. Przyczep końcowy znajduje się na grzebieniu biodrowym, więzadle pachwinowym i kresie białej

·         Działając jednostronnie obraca tułów w kierunku przeciwnym, zgina i pochyla go ku bokowi

·         Obustronny skurcz mięśni wzmaga tłocznię brzuszną

Mięsień skośny wewnętrzny brzucha (m. obliquus internus abdominis)

·         Leży pod mięśniem zewnętrznym brzucha rozciąga się od kresy białej do grzebienia biodrowego i powięzi piersiowo – lędźwiowej

·         Mięsień zgina, pochyla i obraca tułów ku swojej stronie

·         Obustronny skurcz wzmaga tłocznię brzuszną

Mięsień poprzeczny brzucha (m. transversum abdominis)

·         Leży najgłębiej, przyczepia się do powięzi piersiowo-grzbietowej i biegnie do kresy białej. Swymi poprzecznie biegnący włóknami zwęża brzuch i dolną część klatki piersiowej

·         W związku z tym bierze udział w wytwarzaniu tłoczni brzusznej jak główny jej mięsień oraz współdziała w wydychaniu.

Czynności mięśni brzucha:

·         Są mięśnia wydechowymi dzięki temu, że ich skurcz powoduje obniżenie żeber, a uciskając na trzewia unoszą przeponę do klatki piersiowej

·         Powodują zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej

·         Łącznie z przeponą i mięśniami tworzą tzw. tłocznię brzuszną

·         Prawidłowe napięcie mięśni brzucha powoduje zachowanie prawidłowej postawy ciała

·         Są mięśniami ruchowymi tułowia. Powodują zginanie tułowia, łącznie z mięśniami kręgosłupa obracają górną część tułowia w stosunku do części dolnej oraz pochylają tułów do tyłu

Mięśnie tłoczni brzusznej:

·         Przy ustalonej miednicy i klatce piersiowej skurcz dna miednicy, mięśni brzucha i przepony wywołuje zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej, tzw. tłocznia brzuszna. Działanie tłoczni jest skuteczniejsze przy zbliżeniu klatki piersiowej do miednicy. Tłocznia brzuszna wywiera ciśnienie na narządy jamy brzusznej. Wzmożone ciśnienie działa na narządy jamy brzusznej i miednicy ułatwiając wydalanie moczu, oddawanie kału i wydalanie płodu z ciężarnej macicy.

·         Mięśnie główne: przepona, mięsień poprzeczny brzucha

·         Mięśnie pomocnicze: mięsień skośny zewnętrzny, wewnętrzny, prosty, mięśnie krocza (tworzące przeponę miednicy)

Miednica:

·         Kąt pochylenia miednicy oraz zakres ruchomości kręgosłupa ma wpływ na powstawanie wad postawy

·         Przodopochylenie miednicy z zachowanie ruchomości kręgosłupa predysponuje do wykształcenia się hiperlordozy lędźwiowej

·         Ten sam kąt pochylenia miednicy przy jednoczesny ograniczeniu ruchomości kręgosłupa może prowadzić do powstania wydłużonej i dużej kifozy piersiowej, która z kolei powoduje zmniejszenie obydwu lordoz, czego objawem są plecy kołyskowe

·         Z kolei zmniejszone przodopochylenie miednicy przy jednoczesnym ograniczeniu ruchomości kręgosłupa może skutkować rozwinięciem hiperkifozy piersiowej

·         Przy plecach płaskich które objawiają się zmniejszeniem zarówno kifozy piersiowej jak i lordozy lędźwiowej mamy do czynienia ze zmniejszonym przodopochyleniem miednicy i prawidłowo ruchomym kręgosłupem

Jak mięsnie powierzchowne stabilizują miednicę?

·         Przy stabilizacji miednicy bierzemy pod uwagę całe taśmy powięziowo – mięśniowe, a nie poszczególne mięśnie.

Taśmy:

·         Taśma podłużna tylna à rozpoczyna się mięsnie dwugłowym uda (szczególnie głowa długa) przyczepia się do guza kulszowego lub poprzez powięź więzadła krzyżowego (więzadło krzyżowo- guzowe łączy się z innymi więzadłami w górnej części miednicy: więzadło krzyżowo – biodrowe grzbietowe / brzuszne, więzadło międzykręgowe, więzadło krzyżowo – biodrowe długie / krótkie, więzadło biodrowo – lędźwiowe) przechodzą w mięsień prostownik grzbietu.

·         Taśma ukośna tylna à przekracza linię środkową ciała. Mięsień pośladkowy wielki po jednej stornie – więzadłowa łącznotkankowa struktura na grzbiecie = powięź piersiowo – lędźwiowa, a po przeciwnej stronie ciała włókienka przerzucone łaczą się z mięsniem najszerszym.

·         Taśma ukośna przednia à przywodziciel długi – powięź przednia brzucha (przechodzi ponad spojeniem łonowym) – mięśnie skośne brzucha zewnętrzne.

·         Taśma podłużna przednia à mięsień prosty uda i mięsień prosty brzucha

Taśmy:

·         Najważniejsze są taśmy ukośne (przednie szczególnie)

·         Stabilizacja tylna jest dla nas ważniejsza, ponieważ częściej funkcjonujemy w pozycjach zgięciowych, ale przód także jest bardzo istotny.

·         TAŚMY UKOŚNE PRZEDNIE I TYLNE (nazywamy je „od tyłu”)

·         Ukośna tylna lewa (TL)

·         Ukośna przednia prawa (PP) à od prawej stopy do lewego barku

·         Obie razem dają stabilizację pełną (napięcie w taśmach powinno być zrównoważone, a jeśli nie jest, to występuje kompresja kręgosłupa)

·         Taśmy mają strukturę heliakalną, są trójwymiarowe ( jest to charakterystyczne dla DNA), a miednica pełni w tej strukturze rolę „mostka zasadowego” pomiędzy „spiralami”  (włóknami mięśni)

·         Na naszej planecie struktura DNA występuje tylko , jako lewostronnie skręcona

Mięsnie miednicy:

·         M. wielodzielny – stabilizacja okolicy LS i miednicy

·         M. prostownik grzbietu – silnie rotuje kręg L5 działając jednostronnie; obustronnie tyle zginacze

·         M. biodrowo – żebrowy lędźwi – silnie rotuje odcinek L

·         M. najdłuższy klatki piersiowej i mięsień biodrowo – żebrowy klatki piersiowej – pośrednio wpływa na odcinek L

·         M. czworoboczny lędźwi – stabilizacja dynamiczna odcinka LS

·         M. pośladkowy wielki – obustronny skurcz wysuwa miednicę ku przodowi a jednostronny w bok ( przy ustalonych kończynach dolnych)

·         M. gruszkowaty – stabilizuje staw krzyżowo – biodrowy. Nadaktywność prowadzi do ograniczenia ruchomości i/ lub dolegliwości bólowych

·         M. prosty brzucha

·         M, piramidowy – napina powięź brzucha

·         M. skośny zew

·         M. skośny wew.

·         M. poprzeczny brzucha

·         M. dźwigacz odbytu

·         M. lędźwiowy większy – wchodzi w skład biodrowo – lędźwiowego, przyczepy znajdują się poza miednicą

Utrzymanie prawidłowej postawy ciała:

·         Duża rolę gra również ustawienie miednicy

·         Zmiany w ustawieniu miednicy wpływają na ustawienie kręgosłupa

·         Przodopochylenie miednicy powoduje zwiększenie nachylenia kości krzyżowej i pogłębienie lordozy lędźwiowej

·         Jeżeli zmniejszone jest pochylenie miednicy dochodzi do zmniejszenia lordozy lędźwiowej

Mierzenie przodopochylenia:

·         Mierząc kąt między linią poziomą, a płaszczyzną wchodu miednicy mniejszej (linia łącząca górny brzeg spojenia łonowego i przednia krawędź krążka międzykręgowego, pomiędzy trzonem L5 a kością krzyżową) – powinien wynosić 50-55 stopni u mężczyzn i 55-60 stopni u kobiet

·         Mierzą kąt za pomocą specjalnego cyrkla (inkliniometr), biorąc pod uwagę płaszczyznę przechodzącą przez kolec biodrowy tylny górny i górny brzeg spojenia łonowego w stosunku do poziomu – kąt ten powinien wynosić około 31 stopni u mężczyzn i 28 stopni u kobiet (u dzieci jest mniejszy)

·         Stopień przodopochylenia miednicy zależy przde wszystkim od ustawienia w stawach biodrowych , które stabilizowanejest przez układ więzadłowo- torebkowy i mięśniowy. Przykurcz3e w stawch biodrowych powodują zwiększenie pochylenia miednicy do przodu

Wyróżniamy taśmy:

·         Taśma podłużna tylna à rozpoczyna się mięśniem dwugłowym uda (szczególnie głowa długa) przyczepia się do gzuka kulszowego lub poprzz powięź więzadła krzyżowego (więzadło krzyżowo – guzowe łączy się z innymi więzadłami w górnej cęsci miednicy: więzadło krzyżowo – biodrowe

Mięśnie powłoki brzusznej:

·         M. prosty brzucha

Wyr mieczykowaty i dolna część trzonu mostka, chrząstki V-VII żeber. Gałąź górna kości łonowej i spojenie łonowe.

·         M. skośny zew

Pow. Zewnętrzna żeber V-VII. Kresa białą i więzadło pachwinowe, warga zew talerza biodrowego

·         M. skośny wew

Kresa pośrednia grzebienia talerza biodrowego i więzadło pachwinowe. Większość na kresie białej, także na żebrach X-Xii

·         M. poprzeczny brzucha

Pow. Wew. Żeber. Wszystkie włókna zbiegają się na kresie białej. Tworzy tłocznię brzuszną.

·         M. piramidowy

Gałąź górna kości łonowej, dolny odcinek kresy białej. Napina kresę białą

·         M. dźwigacz jądra

·         M. czworoboczny lędźwi przedni (warstwa przednia)

Wyrostki poprzeczne kręg ów L2-L5

Zespół mięśniowy wykonujący skłon tułowia w przód (zgięcie):

·         M. prosty brzucha

·         M. skośny zew brzucha

·         M. skośny wew brzucha

·         M. biodrowo lędźwiowy (m. lędźwiowy większy, m. lędźwiowy mniejszy)

Zespół mięśniowy wykonujący skłon tułowia w tył (wyprost)

·         M. najdłuższy klatki piersiowej

·         M. biodrowo – żebrowy klatki piersiowej

·         M. biodrowo – żebrowy lędźwi

·         M. kolcowy klatki piersiowej

·         M. półkolcowy klatki piersiowej

·         M. wielodzielny część piersiowa i lędźwiowa

·         Mm. skręcające klatki piersiowej  długie i krótkie

·         Mm. skręcające lędźwi

·         M. czworob...