miniprzewodnik.pdf
(
400 KB
)
Pobierz
CzarnÎw - Czarnowska GÎrka Đ nie
tylko jaskinie¹
Dosta²e bezp²atny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz wiècej?
Za 2,46 z² otrzymasz wersjè rozszerzon¸ z 21 miejscami. Kliknij w link:
http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/generate.aspx?lat=52,541252134326&lng=14,7579319613769
Aby zobaczyć mapę miejsc zawartych w mini przewodniku kliknij lub skopiuj do przeglądarki poniższy link:
http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/map.aspx?lat=52.541252134326&lng=14.7579319613769&pl=21
Wielkiego Ksièstwa.
CzarnÎw
Czarnowska GÎrka Đ nie tylko
jaskinie¹
Nekropolia przy ul. Kolejowej jest miejscem pamièci ofiar
masakry z 30 na 31 stycznia 1945 r. Tej nocy – tu¾
przed przybyciem Rosjan – specjalne komando
esesmanðw z Frankfurtu nad Odr¸ dokona²o mordu na 819
wièniach Sonnenburga.
Nie tylko w jaskiniach podziwiaä mo¾na stalaktyty i
stalagmity. Czasami natrafimy na nie w najbardziej
nieoczekiwanych miejscach. W budowanych "na chybcika",
w przededniu I wojny wiatowej schronach piechoty i
sk²adach amunicji stosowano materia²y nie najlepszej
jakoci. Powstaj¸ce wðwczas dooko²a twierdzy Kostrzyn
obiekty mia²y ceglane ciany i betonowe
„dachy” wylewane na gruboä ok. 80 cm na
²ukowato wygiètych arkuszach ocynkowanej blachy falistej.
Ca²oä maskowano w dodatku cienk¸ warstw¸ gleby.
Betonowe stropy, solidnie wysycone wapnem, nie by²y
jednak tak szczelne, jak budowane w XIX w. forty
Kostrzyna czy Sarbinowa. St¸d pewnie bierze siè fakt, ¾e w
niektðrych z zachowanych do dzi schronðw mo¾emy
obserwowaä malownicze nacieki. S¸ stalaktyty i stalagmity.
Stalagnatðw jednak chyba siè nie doczekamy…
Ciè¾kie wièzienie istnia²o w S²oîsku ju¾ w XIX w. W 1933 r.
na jego bazie utworzono jeden z pierwszych obozðw
koncentracyjnych. Osadzano w nim g²ðwnie ofiary s²ynnej
akcji „Nacht und Nebel” (Noc i Mg²a), w
ramach ktðrej do miejsc odosobnienia o szczegðlnie
ciè¾kich warunkach deportowano cz²onkðw
antynazistowskiej opozycji z zachodniej Europy. Oznaczano
ich literami „NN” i traktowano gorzej od
innych wspð²wièniðw. G²ðwnym celem „Nacht und
Nebel” by²a ostateczna eksterminacja. Gros
wièniðw Staatlisches Konzentrationslager in Sonnenburg
stanowili Francuzi i Belgowie; wièziono tak¾e Norwegðw,
Czechðw, Bu²garðw, Jugos²owian oraz Luksemburczykðw.
Tych ostatnich by²o 98. Prze¾y² jeden. Najs²ynniejszym
przetrzymywanym tu „pensjonariuszem” by²
niemiecki literat i pacyfista, laureat Pokojowej Nagrody
Nobla za rok 1935 – Carl von Ossietzky. W 1944 r.
przez krðtki czas przebywali tu tak¾e uczestnicy powstania
warszawskiego.
5232'29"N 1445'29"E | na mapie:A
Dla obywateli paîstwa luksemburskiego s²oîski cmentarz
jest miejscem szczegðlnym. Od dziesi¸tek lat regularnie go
odwiedzaj¸, a w 1993 r. przyjecha² tu nawet sam Wielki
Ksi¸¾è. Nasi rodacy niestety nie do koîca potrafi¸ doceniä
historyczne znaczenie i powagè jenieckiej nekropolii. S¸
osoby, dla ktðrych miejsce pamièci jest tylko…
kopalni¸ surowcðw wtðrnych.
W latach 70. XX w. Luksemburczycy ufundowali mosiè¾n¸
tablicè pami¸tkow¸, ktðr¸ zamocowano na cianie
s²oîskiego muzeum. Po licznych prðbach kradzie¾y
przeniesiono j¸ do wnètrza budynku. W 1995 r. na
cmentarzu jenieckim pojawi² siè bardzo nietypowy pomnik.
Powsta² z inicjatywy Fèdèreration des
Victimes du Nazisme Enrôlèes de Force
(Federacja Ofiar Nazizmu Przymusowo Wcielonych do
Wermachtu), a pieni¸dze na jego wykonanie dobrowolnie
zebrali sami mieszkaîcy Wielkiego Ksièstwa Luksemburg.
Tym pomnikiem by²a ciè¾ka, mosiè¾na brama pe²na
symbolicznych detali – by²o tam i luksemburskie
god²o, i wizerunek Matki Boskiej, i wielki globus z
wygrawerowanym s²owem PAX.
Soµsk
Cmentarz ofiar Sonnenburga Đ dla
historii nie ma nic gorszego od
zapomnienia
Skromna nekropolia umiejscowiona jest tu¾ przy linii lasu,
niedaleko wyjazdu ze S²oîska, po lewej stronie drogi w
kierunku Kostrzyna. Prowadz¸ do niej wyrane
drogowskazy. Cmentarz jest zadbany, z wydzielonymi
kwaterami i dwoma pomnikami. Jeden, ustawiony
centralnie, oddaje ho²d wszystkim pochowanym tu
wièniom Sonnenburga, drugi – bardziej z boku i w
pobli¾u bramy – powiècony jest Luksemburczykom.
Na obu umieszczono tablice w trzech jèzykach. Ten
pierwszy ufundowa²a Rada Ochrony Pamièci Walk i
Mèczeîstwa, budowè drugiego sponsorowali obywatele
Pierwszy raz brama zniknè²a w 2000 r. Pocièto j¸ na czèci,
ale uda²o siè odzyskaä niemal 90% ca²oci. Koszty
restauracji wziè²a na siebie gmina S²oîsk. Brama-pomnik
wrðci²a na swoje miejsce, jednak nie na d²ugo. W 2005 r.
2
ponownie j¸ odcièto. Tym razem – mimo
wyznaczenia wysokiej nagrody – nie uda²o siè jej
odnaleä. Wejcie na cmentarz zionie pustk¸, a o
nietypowym pomniku przypominaj¸ jedynie lady po
odpi²owanych zawiasach.
Jest takie miejsce na ziemi lubuskiej, gdzie w zgodzie z
naszym prawem mo¾na uzyskaä drugie, niezwyk²e
obywatelstwo - Rzeczypospolitej Ptasiej. 20 kwietnia 2002
r. w S²oîsku, z inicjatywy Towarzystwa Przyjacið² S²oîska
"Unitis Viribus", powo²ano jedyne w wiecie paîstwo,
ktðrego obywatelami s¸ ptaki i ludzie, a jego prezydent
sk²ada przysiègè koîcz¸c¸ siè s²owami "Dobro
Rzeczypospolitej Ptasiej i jej obywateli - chodz¸cych,
brodz¸cych i lataj¸cych - bèdzie dla mnie najwy¾szym
nakazem".
W 2010 r. w centralnym punkcie cmentarza stan¸² nowy
pomnik. Odtworzono te¾ bramè, ale postanowiono nie
montowaä jej ju¾ w pierwotnym miejscu. O wiele
bezpieczniejsza bèdzie w muzeum.
5233'24"N 1447'55"E | na mapie:B
Rzeczpospolita Ptasia ma w²asne god²o i barwy, a jej
obywatele - po wype²nieniu deklaracji, zapoznaniu siè z
konstytucj¸ i kodeksem obserwatora ptakðw - otrzymuj¸
paszport. W paszporcie tym piecz¸tk¸ co roku innej treci
dokumentowany jest pobyt w granicach RP (ptasiej).
Plac obok ruin zamku joannitðw jest miejscem corocznych,
kwietniowych zlotðw obywateli Rzeczypospolitej Ptasiej,
ktðrej cz²onkami, nie licz¸c ptakðw, jest ju¾ ponad tysi¸c
trzysta osðb z 16 krajðw. W czasie zlotu odbywaj¸ siè
konkursy przyrodnicze, inscenizacje z ¾ycia ptakðw, wybðr
ptaka roku, wystawy, wycieczki do Parku Narodowego
"Ujcie Warty" na obserwacje ornitologiczne i inne atrakcje.
Warto przyjechaä w to ciekawe miejsce i zostaä
obywatelem Rzeczypospolitej Ptasiej. W tym celu nale¾y
zg²osiä siè do jednego z biur paszportowych dzia²aj¸cych w
S²oîsku przy ul. Puszkina 44 i przy Stacji Pomp nr 2. Z
paszportem w rèku mo¾na mia²o ruszyä na spotkanie
pierzastych i skrzydlatych mieszkaîcðw s²oîskiej RP,
najlepiej w towarzystwie przewodnika, pani Izabelli Engel,
Soµsk
Obywatele Rzeczypospolitej Ptasiej
planujesz wypoczynek w okolicy?
sprawdź oferty wycieczek!
rejsy, spływy kajakowe, wycieczki z przewodnikiem
i wiele innych
więcej na:
http://www.polskaniezwykla.pl
3
prowadz¸cej Biuro Turystyki Przyrodniczej "Dudek" i punkt
informacji turystycznej (tel. 095 757 22 12, 0 607 081
317).
5233'48"N 1448'19"E | na mapie:C
Soµsk
Barokowy paac (XVII w.)
Barokowy pa²ac (XVII w., przebudowany XIX w.).
5233'46"N 1448'22"E | na mapie:E
Soµsk
Maurycjada
Kiedy podczas wojny trzydziestoletniej w 1639 r. wojska
austriackie Albrechta von Waldsteina spali²y miasto i
czèciowo zamek, a do reszty zniszczy²y go wojska
szwedzkie, ksi¸¾è elektor brandenburski w 1652 r. dla
ratowania joannickiego baliwatu w S²oîsku rekomendowa²
na funkcjè baliwa niderlandzkiego ksiècia Johanna Moritza
von Nassau.
Nowego przywðdcè przywitano w S²oîsku godnie. Na ucztè
koîcz¸c¸ ceremonia² powitania zakupiono specjalne
francuskie wino, bo ksi¸¾è innego nie pija², berliîski
cukiernik sporz¸dzi² s²odkie konfitury, przygotowano tak¾e
7 t²ustych wo²ðw, 38 takich samych wiî, 200 baranðw, 34
anta²ki mas²a, 60 kop jaj, 21 beczek trzech gatunkðw piwa,
w tym tak¾e polskiego. By²o co jeä i piä.
Soµsk
KoīciÎ (XV, XVI w.)
Kocið² (XV, XVI w.).
Mieszkaîcðw S²oîska i innych joannickich wsi ksi¸¾è uj¸²
tym, ¾e hojnie uposa¾y² miejscowe szko²y, a mieszczanom
s²oîskim obni¾y² podatki i zwolni² ich z innych zobowi¸zaî.
Ca²y swðj maj¸tek przeznaczy² na podwigniècie zakonu.
Za jego 27-letnich rz¸dðw baliwat brandenburski - jak
napisa² kronikarz zakonu - prze¾y² swoje najszczèliwsze
czasy. Ludzki to by² pan, wièc i wspominaä go trzeba
godnie. Towarzystwo Przyjacið² S²oîska "Unitis Viribus",
kontynuuj¸c przedwojenn¸ tradycjè, co roku w niedzielè
najbli¾sz¸ 24 czerwca organizuje "Maurycjadè" -
przygotowan¸ przez mieszkaîcðw plenerow¸ inscenizacjè
przyjazdu ksiècia Johanna Moritza von Nassau do S²oîska,
po²¸czon¸ z korowodem przebieraîcðw.
5233'47"N 1448'22"E | na mapie:F
5233'48"N 1448'19"E | na mapie:D
4
powrotem na cmentarz, na nowy ju¾ cokð² wybudowany
nieopodal dawnej lokalizacji. Umieszczono na nim
dwujèzyczn¸ tablicè informuj¸c¸, ¾e monument powiècony
jest: „Pamièci ¾o²nierzy niemieckich poleg²ych w
latach Wielkiej Wojny 1914-1918. Zur erinnerung an die
deutschen Soldaten opfer des Grossen Krieges 1914-
1918”.
5234'02"N 1448'16"E | na mapie:G
Soµsk
Wi¢zienie w Sonnenburgu
Soµsk
Cmentarz komunalny - pomnik
polegych i lapidarium
W wièzieniu w Sonnenburgu (S²oîsku) po dojciu Hitlera
do w²adzy przetrzymywano niemieckich opozycjonistðw i
pacyfistðw. W latach 1933-1934 istnia² tu nawet obðz
koncentracyjny. Wièniem Sonnenburga by² m.in. Carl von
Ossietzky (1889-1938), laureat Pokojowej Nagrody Nobla z
1935 r. Tablica powiècona noblicie znajduje siè na cianie
budynku Muzeum Martyrologii. Wybudowano je dla
upamiètnienia ofiar Sonnenburga - 819 wièniðw
rozstrzelanych w koîcu stycznia 1945 r., wrðd ktðrych byli
m.in. Polacy, Francuzi, Belgowie, Norwegowie i
Luksemburczycy.
S²oîski cmentarz komunalny utworzono przez powièkszenie
terenu dawnej nekropolii ewangelickiej. Stara jego czèä
zosta²a uporz¸dkowana, a z ocala²ych nagrobkðw i ich
fragmentðw utworzono lapidarium. Szczegðlnie
wyeksponowano stelè z miejsca pochðwku Otto Rubova
– zas²u¾onego burmistrza Sonnenburga pe²ni¸cego
tè funkcjè w latach 1892-1924. Cieszy² siè on
powszechnym szacunkiem i nie mo¾na siè temu dziwiä,
poniewa¾ miasteczko zawdziècza²o mu m.in. fabrykè
jedwabiu oraz po²¸czenie kolejowe z Kostrzynem i
Gorzowem (dzi nawet tory rozkradziono). To z jego
inicjatywy wybrukowano wszystkie sonnenburskie ulice, a
nastèpnie tak¾e je owietlono (elektrownia wodna we
m²ynie). Dzièki niemu powsta² park miejski i liczne skwery.
Muzeum stoi w pobli¾u drogi nr 22, przy wjedzie do
S²oîska od strony Skwierzyny. Przy wyjedzie w kierunku
Kostrzyna znajduje siè cmentarz, na ktðrym spoczywaj¸
ofiary niemieckiego mordu. Do niedawna wejcie na jego
teren wiod²o przez Bramè Luksemburczykðw - pomnik
ufundowany przez luksemburskie rodziny zabitych
wièniðw. Niestety, oryginalnego dzie²a nie mo¾na dzi
ogl¸daä - zosta²o zrabowane w styczniu 2005 r., na
kilkanacie godzin przed rozpoczèciem oficjalnych
uroczystoci 60. rocznicy haniebnego mordu.
21 czerwca 1925 r. ods²onièto w S²oîsku ciekawy w formie
pomnik poleg²ych. Sta² w specjalnej kwaterze powièconej
poleg²ym i zaginionym podczas I wojny mieszkaîcom
Sonnenburga. Przedstawia² postaä pi¸cego ¾o²nierza
ochranianego przez rozpostarte skrzyd²a stoj¸cego nad nim
or²a. Pomnik i jego ozdobne ogrodzenie przetrwa²y II
wojnè. Po 1945 r. zdemontowano jedynie p²yty
pami¸tkowe. Podczas budowy cmentarnej kaplicy w 1990 r.
monument jednak usunièto. Nie zosta² zniszczony, tylko
trafi² na posesjè prywatnego kolekcjonera. Dwa lata
pðniej wðjt gminy S²oîsk odkupi² go i odda² do renowacji.
Po jej zakoîczeniu orze² i jego podopieczny trafili z
Muzeum Martyrologii opiekuje siè pan B²a¾ej Kaczmarek
(tel. 095 757 25 27, 0 606 747 538).
5233'52"N 1448'43"E | na mapie:H
5
Plik z chomika:
Erwin_Niwre
Inne pliki z tego folderu:
miniprzewodnik-3.pdf
(406 KB)
miniprzewodnik-2.pdf
(405 KB)
miniprzewodnik.pdf
(400 KB)
miniprzewodnik-1.pdf
(406 KB)
Inne foldery tego chomika:
Chomik techniczne
dla Pawła
Dokumenty
Dorzecze-Region-Miejsca
Eksploracja itp
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin