Bezpieczenstwo ekonomiczne dla kazdego_Louis Even_michael-polish-2014-03_04.pdf

Zapewnienie bezpieczeństwa

ekonomicznego dla każdego

ła na prostej wymianie towarów między

producentami. System monetarny został wynaleziony w

celu przyśpieszenia swobodnego przepływu towarów

między producentami i konsumentami: mamy produkt do

sprzedaży; otrzymujemy za niego pieniądze. Z kolei mo-

żemy wykorzystać te pieniądze, aby kupić to, co chcemy,

od innych producentów.

Ale dziś, ponad połowa ludności nie otrzymuje pie-

niędzy z systemu produkcyjnego, a przecież nie tyl-

ko oni, ale wszyscy muszą żyć, wszyscy mają prawo

do życia, a ujmując rzecz w kategoriach ilozoicznych

i społecznych, wszyscy są uprawnieni do udziału w ko-

rzystaniu z owoców produkcji. Produkcja dzisiaj jest re-

alizowana przy coraz mniejszym udziale pracy ludzkiej

dzięki udoskonalaniu technik i maszyn, a postęp ten stał

się możliwy dzięki kulturowemu dziedzictwu, które jest

przekazywane z pokolenia na pokolenie. To kulturowe

dziedzictwo nie jest własnością jednej osoby lub jakiejś

grupy ludzi, ale jest dziedzic-

twem dla wszystkich. Jest to

wspólne dobro przynależne do

całości obecnego pokolenia.

Jednakże, system inanso-

wy nie został zaprojektowany

w zgodzie z tą rzeczywistością.

W dalszym ciągu przydziela się

środki płatnicze tylko tej części

populacji, która jest aktywnie zaangażowana w dziedzi-

nie produkcji.

Major Douglas, występując przed wspomnianą wyżej

komisją zauważył, że obecny system inansowy działa

na korzyść tylko samego systemu; gdyby jednak funkcjo-

nował tak jak powinien, odzwierciedlałby rzeczywistość

produkcji i stałby się narzędziem dystrybucji produkcji.

Dla Douglasa, idealny system inansowy jest złożo-

ny z dwóch części: funkcjonuje jako system księgo-

wości i, po wtóre, jako system dystrybucji produkcji.

Niestety, stwierdził on, obecnie system inansowy w ża-

den sposób nie odzwierciedla realiów produkcji, a także

jest on niesprawny i działa nieprawidłowo jako system

dystrybucji produktów.

Bezpieczeństwo ekonomiczne oznacza po prostu to,

że ma się zapewniony swój „chleb powszedni”. A to z ko-

lei znaczy, że ma się nie tylko dzisiejszy chleb, ale pewny

jest także chleb jutrzejszy. Bezpieczeństwo ekonomicz-

ne polega na tym, że skoro tylko jest pszenica, to będzie

chleb dla ciebie. A kiedy mówimy „chleb powszedni”, to

mamy na myśli nie tylko pożywienie dla naszego ciała,

ale także odzież okrywającą to ciało oraz budynki chro-

niące je przed wiatrem, deszczem i innymi zjawiskami

atmosferycznymi.

Bez odbierania czegoś komukolwiek

Dziś w naszym nowoczesnym społeczeństwie,

zwłaszcza w krajach zaawansowanych technologicz-

nie i wysoko rozwiniętych, produkcja jest tak obita, że

potrzeby każdego mogą być izycznie zaspokojone bez

konieczności odbierania czegoś niektórym, aby dostar-

czyć to innym. Jest to prawdą, bez cienia wątpliwości, w

dziedzinie potrzeb podstawowych – żywności, odzieży i

mieszkania.

Nie ma absolutnie żadnej

konieczności, żeby pozbawiać

kogoś należnych mu rzeczy w

tym celu, aby zapewnić je in-

nym, przynajmniej w dziedzinie

trzech podstawowych potrzeb

życiowych, a także w odniesie-

niu do wielu innych rzeczy, nie

tak żywotnych, ale równie obitych. Jeżeli dobra i produk-

ty zostałyby dopuszczone do swobodnego przepływu, a

nie piętrzyły się w magazynach i na ladach sklepowych,

nikt nie byłby ich pozbawiany, lecz każdy miałby to, cze-

go potrzebuje.

Major Douglas, założyciel szkoły Kredytu Społecz-

nego, jasno przedstawił to w oświadczeniu złożonym

przed komisją bankowości i handlu w Ottawie w 1934 ro-

ku. Stwierdził on dość wyraźnie, że jest obitość dóbr dla

każdego, już istniejąca lub możliwa do wytworzenia, i że

pozbawianie kogoś rzeczy, by dać je innym, jest po pro-

stu socjalizmem. Powiedział, że to nie jest jego metoda.

Stwierdził, że trzeba wyemitować pieniądze dla produk-

tów, które już istnieją, aby udostępnić je potrzebującym.

Jest oczywiste, że bogaci, wszyscy razem, nie są w

stanie spożyć całej żywności, wykorzystać całej odzieży

i zamieszkać we wszystkich domach, które są obecnie

budowane. Jeszcze trudniej byłoby im to skonsumować,

gdyby dać zatrudnienie bezrobotnym, albo nie zatrudniać

ich do produkcji rzeczy zbędnych lub wręcz szkodliwych.

Zło systemu inansowego

Błąd polega na tym, że nasz obecny system inanso-

wy nie jest dostosowany do realiów dystrybucji tej obito-

ści towarów, ani do prawidłowego podziału tej obitości

wśród ludzi. Minęły już czasy, gdy dystrybucja ta polega-

„Idealny system inan-

sowy składa się z dwóch

części: funkcjonuje on jako

system księgowości oraz

jako system dystrybucji

produkcji.” – Douglas

Siła nabywcza dla każdego

Aby być dobrym systemem dystrybucji, system i-

nansowy powinien dostarczać siłę nabywczą wszystkim

osobom, wszystkim konsumentom. Ponieważ, przede

wszystkim, produkcja jest wytwarzana dla konsumentów,

to ponosi ona straty właśnie dlatego, że produkty nie do-

cierają do odbiorców, dla których są przeznaczone.

Wszyscy konsumenci, wszyscy obywatele mają pra-

wo do udziału w tym majątku. Mają to prawo właśnie dla-

tego, że są ludźmi. Papież Jan XXIII przypomniał słowa

swego poprzednika, Piusa XII:

marzec-kwiecień 2014

www.michael.org.pl

„Dobra, które zostały stwo-

rzone dla wszystkich ludzi po-

winny płynąć równomiernie do

wszystkich, według zasad spra-

wiedliwości i miłości. Każdy

człowiek, jako istota żyjąca i ob-

darzona rozumem, ma rzeczywi-

ście z natury zasadnicze prawo

korzystania z materialnych dóbr

ziemi, chociaż ustalanie szcze-

gółowych wskazań dla realiza-

cji tego prawa w praktyce pozostawiono woli ludzkiej i

prawnym formom poszczególnych narodów”.

Decydowanie o szczegółach praktycznej realizacji

tego prawa powinno być obowiązkiem każdego rządu

godnego tej nazwy i winno się to odbywać w taki sposób,

aby nikt nie został pominięty. A ponadto, powinno to być

realizowane tak, by nikt nie był upokarzany lub poniżany.

W poszanowaniu podstawowego prawa osoby, nigdy nie

należy zapominać o jej wolności i godności.

To właśnie proponuje Kredyt Społeczny. On nie tyl-

ko zabiega o to, aby całkowita siła nabywcza była równa

sumie cen całej produkcji dostępnej na rynku; domaga

się jeszcze, aby siła nabywcza była dokładnym odzwier-

ciedleniem struktury systemu produkcyjnego, ale przez

to niekoniecznie gwarantuje on dystrybucję produkcji dla

wszystkich. Brakuje tu jeszcze czynnika społecznego.

Dlatego Kredyt Społeczny proponuje niezbędne kro-

ki w celu osiągnięcia właściwej równowagi. Wprowadza

okresową dywidendę dla każdego. I ta okresowa dywiden-

da jest wypłacana każdemu z tytułu bycia człowiekiem; nie

ma ona żadnego związku z zatrudnieniem. Skoro każdy

ma prawo do dóbr, ponieważ jest człowiekiem, to każdy

jest także uprawniony do tej okresowej dywidendy. Jest

to prawdziwie społeczna cecha systemu Kredytu Społecz-

nego. Ktokolwiek odrzuca powszechną dywidendę, choć

mógłby być uważany za monetarnego reformatora, nie

jest na pewno Kredytowcem Społecznym. Raczej będzie

on wykazywał skłonności do zostania socjalistą.

W systemie Kredytu Społecznego nikt nie doznawałby

upokorzenia. Nie byłoby żadnego śledztwa, jakie środki

do życia ktoś posiada, aby decydować, czy zasługuje on

na dywidendę. Kredyt Społeczny traktuje każdego czło-

wieka jak kapitalistę, ponieważ każdy jest współspadko-

biercą postępu i kulturowego spadku otrzymanego od po-

przednich pokoleń; każdy jest też współwłaścicielem tego

postępu, tak ważnego czynnika nowoczesnej produkcji.

Kredyt Społeczny zawsze podkreśla prymat osoby

ludzkiej. Jeśli już jednak odnosi się on w jakiś sposób

do grup osób, do organizacji, to chce przypomnieć nam,

że grupy istnieją dla każdej z osób, które je tworzą; że

stowarzyszenia muszą, z samej swojej natury, rozdzielać

poszczególnym członkom grupy dobrodziejstwa, które

wynikają z faktu przynależności do organizacji.

Niestety, powód dla którego organizacje istnieją

jest zbyt często zapominany. Prawdziwy cel istnienia

organizacji jest nawet nie tylko zapominany, ale znie-

kształcany i zmieniany tak, że w efekcie to człowiek

ma istnieć dla organizacji, człowiek ma być podpo-

rządkowany organizacji. Ideologia socjalistyczna bie-

rze górę, biurokracja panuje w stopniu najwyższym;

głoszone jest zwierzchnictwo państwa i w końcu państwo

chce kontrolować wszystko i obejmuje legislacją wszyst-

kie przejawy życia człowieka. Nawet najbardziej intymne

i osobiste szczegóły są regulowane przez państwo.

W rzeczywistości to każda osoba, każda rodzina jest

najlepiej przygotowana do decydowania, co jest najlep-

sze dla niej i czego chce od systemu produkcji. I to siła

nabywcza, będąca w posiadaniu każdej osoby, pozwa-

la każdemu, w stopniu, w jakim posiada on tę siłę na-

bywczą, nakazywać systemowi produkcyjnemu to, czego

chce. W ten sposób produkcja znajduje właściwy kieru-

nek – kierunek, który doprowadzi do zaspokojenia po-

trzeb jednostki.

To właśnie bezpieczeństwo ekonomiczne jednostki

może doprowadzić do bezpieczeństwa ekonomiczne-

go wszystkich. Zupełnie różni się to od pojęcia bezpie-

czeństwa zwanego powszechnym dobrobytem, który jest

nam wmawiany. Ten typ bezpieczeństwa nie bierze zu-

pełnie pod uwagę bezpieczeństwa ekonomicznego oso-

by, nawet jeśli państwo tworzy plany i przeznacza środki

zwane „zabezpieczeniem socjalnym”.

Zakończmy ten artykuł cytatami z wypowiedzi Do-

uglasa z przemówienia, które wygłosił w Newcastle-

-upon-Tyne, w dniu 9 marca 1937 roku:

„Pierwszym krokiem do osiągnięcia bezpieczeń-

stwa jednostki jest to, aby domagać się realizacji tego

bezpieczeństwa. Sądzę, że nie jest to zbyt trudne do

zrozumienia. Gdy postawimy bezpieczeństwo instytu-

cji na pierwszym miejscu, przed bezpieczeństwem jed-

nostki, to być może czas funkcjonowania tej instytucji

przedłużymy, ale na pewno skróci to życie bardzo wielu

osób. Instytucje są środkiem do celu, i nie jest chyba

przesadą stwierdzenie, że wyniesienie środka ponad

cel, instytucji ponad człowieka, stanowi niewybaczalny

grzech, a w sensie pragmatycznym, sprowadzi to naj-

bardziej ogromne kary, jakie może zgotować życie...

U podstaw rosnącego niebezpieczeństwa ze stro-

ny rządów i innych realizacji władzy wykonawczej jest

pomysł, że wszyscy ludzie stanowią jednorodną ma-

sę istot do siebie podobnych. Będąc dalekim od takiej

opinii, uważam, że istoty ludzkie podczas swego roz-

woju stają się coraz bardziej zróżnicowane. Owszem,

mają także pewne cechy wspólne i jedynie te wspólne

czynniki konstytucji człowieka mogą być negocjowa-

ne w systemie demokratycznym i powinny być w tym

systemie negocjowane.

Wszyscy potrzebujemy żywności, ubrania i schro-

nienia; i możemy się jednoczyć, i powinniśmy się jed-

noczyć, aby zaspokoić te potrzeby jako warunek dla

dalszego przyzwolenia na jednoczenie się wobec in-

nych uzgodnionych celów.

Władza każdego rządu wywodzi się od ludzi i tylko

od ludzi powinna się wywodzić. Głównym zadaniem

rządu w zdrowym świecie jest skuteczne wypełnienie

woli ludzi w sprawie najważniejszej dla nich, aby było

wystarczająco dużo pieniędzy na godne życie”.

Major Douglas był mistrzem nie tylko w dziedzinie

ekonomii, ale także w dziedzinie socjologii. Był również

mistrzem w dziedzinie polityki i wiedział, że trzeba przy-

pominać ludziom, aby domagali się od swoich rządów

skutecznego działania i nie tracili z oczu celu z powodu

sporów o środki.

Louis Even

marzec-kwiecień 2014

www.michael.org.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: