PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE
Przedmiot partnerstwa publiczno-prywatnego (art. 1)Przedmiotem partnerstwa publiczno-prywatnego jest wspólna realizacja przedsięwzięcia oparta na podziale zadań i ryzyk pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym.
Przedsięwzięcie: (art.2)
a) budowa lub remont obiektu budowlanego,
b) świadczenie usług,
c) wykonanie dzieła, w szczególności wyposażenie składnika majątkowego w urządzenia podwyższające jego wartość lub użyteczność, lub
d) inne świadczenie — połączone z utrzymaniem lub zarządzaniem składnikiem majątkowym, który jest wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia publiczno-prywatnego lub jest z nim związany;
W praktyce wyróżnia się różne rodzaje ryzyk np.: związane z budową, z dostępnością ,z popytem, z wystąpieniem siły wyższej, z lokalizacją przedsięwzięcia, z brakiem społecznej akceptacji, ryzyko o charakterze legislacyjnym, makroekonomicznym.
Podmiot publiczny: (art.2)
a) jednostka sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych,
(Sektor finansów publicznych tworzą:1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki; 3) jednostki budżetowe; 4) samorządowe zakłady budżetowe; 5) agencje wykonawcze; 6) instytucje gospodarki budżetowej; 7) państwowe fundusze celowe; 8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; 9) Narodowy Fundusz Zdrowia; 10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej; 11) uczelnie publiczne; 12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne; 13) państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje filmowe; 14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa handlowego). - ***omówienie poniżej
b) inną, osoba prawna, utworzona w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, te pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:
— finansują ją w ponad 50 % lub
— posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub
— sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
— mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego,
c) związki podmiotów, o których mowa w lit. a i b;
Partner prywatny — przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny.
Pojęcie przedsiębiorcy definiuje art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej który stanowi, że: "Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą". Zgodnie z ust. 2: "Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej". Jednocześnie art. 2 u.s.d.g. stanowi, że: "Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły".
(Partnerem prywatnym nie może być spółka cywilna, ponieważ nie posiada zdolności prawnej, ale wspólnicy spółki tak).
Przedsiębiorca zagraniczny- tzn. wykonujący działalność za granicą.
Zasady, na jakich musi się opierać współpraca między stronami umowy:
· współpraca musi opierać się na umowie o PPP (art. 7),
· współpraca musi być zawiązana między podmiotami, które w ustawie określono jako podmiot publiczny i partner prywatny (art. 2),
· współpraca musi służyć realizacji zadania publicznego,
· przedmiotem umowy o PPP jest realizacja przez partnera prywatnego przedsięwzięcia za wynagrodzeniem na rzecz podmiotu publicznego,
· partner prywatny ponosi w całości lub w części wydatki na realizację przedsięwzięcia lub zapewnia ich poniesienie przez osoby trzecie,
· przystąpienie do współpracy musi być poprzedzone zamieszczeniem przez podmiot publiczny ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych albo w Dzienniku Urzędowym UE oraz w Biuletynie Informacji Publicznej (art. 5),
· wybór partnera prywatnego musi zostać dokonany na zasadach określonych w ustawie (art. 4),
· umowa o PPP musi zawierać postanowienia, które zostały określone w ustawie (np. art. 7 ust. 3)
Wybór partnera prywatnego (art. 6)
Bierze się pod uwagę ofertę najbardziej korzystną. Najkorzystniejszą jest oferta, która przedstawia najkorzystniejszy bilans wynagrodzenia i innych kryteriów odnoszących się do przedsięwzięcia.
2. Kryteriami oceny ofert są:
1) podział zadań i ryzyk związanych z przedsięwzięciem pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym;
2) terminy i wysokość przewidywanych płatności lub innych świadczeń podmiotu publicznego, jeżeli są one planowane.
3. Kryteriami oceny ofert mogą być również w szczególności:
1) podział dochodów pochodzących z przedsięwzięcia pomiędzy podmiotem publicznym i partnerem prywatnym;
2) stosunek wkładu własnego podmiotu publicznego do wkładu partnera prywatnego;
3) efektywność realizacji przedsięwzięcia, w tym efektywność wykorzystania składników majątkowych;
4) kryteria odnoszące się bezpośrednio do przedmiotu przedsięwzięcia, w szczególności jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, poziom oferowanych technologii, koszt utrzymania, serwis.
Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz realizacja partnerstwa publiczno-prywatnego
Art. 7. 1. Przez umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym partner prywatny zobowiązuje się do realizacji przedsięwzięcia za wynagrodzeniem oraz poniesienia w całości albo w części wydatków na jego realizację lub poniesienia ich przez osobę trzecią, a podmiot publiczny zobowiązuje się do współdziałania w osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w szczególności poprzez wniesienie wkładu własnego.
2. Wynagrodzenie partnera prywatnego zależy przede wszystkim od rzeczywistego wykorzystania lub faktycznej dostępności przedmiotu partnerstwa publiczno-prywatnego.
Wynagrodzenie- umowa jest kontraktem odpłatnym, a więc obie strony umowy uzyskują korzyść majątkową, jedna w postaci wykonania tej umowy, a druga poprzez otrzymanie zapłaty określonej sumy pieniężnej bądź prawo do pobierania pożytków z przedmiotu partnerstwa publiczno-prywatnego. Wynagrodzenie partnera prywatnego w zasadzie ma mieć charakter świadczenia pieniężnego, choć zapłata nie musi pochodzić z budżetu państwa czy samorządu terytorialnego. Może polegać także na uprawnieniu partnera prywatnego do pobierania opłat od użytkowników albo prawo do pobierania pożytków z przedmiotu przedsięwzięcia..Wynagrodzenie takie może mieć również charakter mieszany. W umowie o PPP należy szczegółowo określić zasady opłat lub należności, a także sposób ich poboru oraz wszelkie instrumenty ochrony odbiorców lub użytkowników. Na podmiocie publicznym spoczywa obowiązek zabezpieczenia osób korzystających przed ewentualnymi skutkami powstania monopolu prywatnego, jaki może spowodować realizacja umowy o PPP.
3. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym określa skutki nienależytego wykonania i niewykonania zobowiązania, w szczególności kary umowne lub obniżenie wynagrodzenia partnera prywatnego lub spółki.
Art. 8. Podmiot publiczny ma prawo do bieżącej kontroli realizacji przedsięwzięcia przez partnera prywatnego. Zasady i szczegółowy tryb przeprowadzania kontroli określa umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Art. 9. 1. Wniesienie wkładu własnego w postaci składnika majątkowego może nastąpić w szczególności w drodze sprzedaży, użyczenia, użytkowania, najmu albo dzierżawy.
2. Jeżeli składnik majątkowy wniesiony przez podmiot publiczny jest wykorzystywany przez partnera prywatnego w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie, partner prywatny jest zobowiązany przekazać ten składnik podmiotowi publicznemu na zasadach określonych w umowie.
3. Jeżeli składnik majątkowy był własnością partnera prywatnego, partnerowi prywatnemu przysługuje zwrot wartości składnika majątkowego według stanu z chwili przekazania. W innym przypadku, partner prywatny może żądać zwrotu nakładów koniecznych o tyle, o ile nie mają pokrycia w korzyściach, które uzyskał ze składnika majątkowego. Zwrotu innych nakładów może żądać o tyle, o ile zwiększają wartość składnika w chwili przekazania podmiotowi publicznemu. Jednakże gdy nakłady zostały dokonane po chwili, w której podmiot publiczny na piśmie zażądał przekazania lub dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o przekazanie, może on żądać zwrotu jedynie nakładów koniecznych.
4. Jeżeli składnik majątkowy podmiotu publicznego stanowił wkład niepieniężny do spółki, jego przekazania w razie wykorzystania niezgodnie z przeznaczeniem dokonuje się na zasadach określonych w umowie lub statucie spółki.
Art. 10. 1. Podmiot publiczny niezwłocznie po rozwiązaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym dokona wyboru nowego partnera prywatnego, chyba że przedsięwzięcie ma być realizowane w inny sposób.
2. Jeżeli przed wyborem nowego partnera prywatnego podmiot publiczny zlecił wykonywanie zadań z zakresu partnerstwa publiczno-prywatnego w trybie art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. — Prawo zamówień publicznych, umowa ta obowiązuje do czasu rozpoczęcia wykonywania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Art. 11. 1. Po zakończeniu czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym partner prywatny lub spółka, o której mowa w art. 14 ust. 1, przekazuje podmiotowi publicznemu składnik majątkowy, który był wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia, w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem jego zużycia wskutek prawidłowego używania, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym stanowi inaczej. Przepis art. 9 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
2. Umowa o partnerstwie publiczno—prywatnym może stanowić, że przekazanie składnika majątkowego nastąpi na rzecz państwowej lub samorządowej osoby prawnej lub spółki handlowej z większościowym udziałem jednostki samorządu terytorialnego albo Skarbu Państwa.
3. Roszczenie podmiotu publicznego przeciwko partnerowi prywatnemu lub spółce o przekazanie składnika majątkowego przedawnia się z upływem lat dziesięciu od dnia zakończenia czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym.
Art. 12. 1. W razie sprzedaży przez podmiot publiczny albo spółkę nieruchomości będącej wkładem własnym, partnerowi prywatnemu przysługuje prawo pierwokupu, które może być wykonane w ciągu dwóch miesięcy od dnia zawiadomienia go o treści umowy zawartej z osobą trzecią, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym przewiduje dłuższy termin.
2. Prawo pierwokupu przysługuje także ostatniemu partnerowi prywatnemu przez rok od zakończenia czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, chyba że:
1) w prawomocnym orzeczeniu sądu stwierdzono jego odpowiedzialność za nienależyte wykonanie zobowiązania z umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym lub
2) podmiot publiczny zawarł umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym z nowym partnerem prywatnym.
3. Termin, o którym mowa w ust. 2, nie biegnie, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, na czas postępowania sądowego w przedmiocie odpowiedzialności za nienależyte wykonanie przez partnera prywatnego zobowiązania z umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym lub postępowania w sprawie wyboru nowego partnera prywatnego.
Art. 13. 1. Zakazuje się istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru partnera prywatnego, chyba że podmiot publiczny przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o partnerstwie lub w dokumentacji postępowania w sprawie wyboru partnera prywatnego oraz określił warunki takiej zmiany.
2. Zmiana umowy dokonana z naruszeniem ust. 1 jest nieważna.
Partnerstwo publiczno-prywatne w formie spółki
Art. 14. 1. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może przewidywać, że w celu jej wykonania podmiot publiczny i partner prywatny zawiążą spółkę kapitałową, spółkę komandytową lub komandytowo-akcyjną. Podmiot publiczny nie może być komplementariuszem.
2. Cel i przedmiot działalności spółki nie może wykraczać poza zakres określony umową o partnerstwie publiczno-prywatnym.
3. Prawa z należących do Skarbu Państwa udziałów lub akcji w spółce wykonuje organ administracji rządowej, który zawiązał spółkę jako podmiot publiczny.
Art. 15. Zgody wszystkich wspólników albo akcjonariuszy spółki wymaga zbycie lub obciążenie:
1) nieruchomości;
2) przedsiębiorstwa
Art. 16. 1. Podmiotowi publicznemu przysługuje prawo pierwokupu akcji albo udziałów partnera prywatnego w spółce.
2. Podmiot publiczny może wykonać prawo pierwokupu w ciągu dwóch miesięcy od dnia zawiadomienia go przez partnera prywatnego o treści umowy zawartej z osobą trzecią, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym przewiduje dłuższy termin.
3. Zbycie przez partnera prywatnego akcji albo udziałów z naruszeniem ust. 1 lub 2 jest nieważne.
Zalety PPP:
- zaangażowanie kapitału prywatnego pozwala na realizację wielu inwestycji, które nie mogłyby być zrealizowane w sytuacji znacznych ograniczeń budżetowych,
- wprowadzenie konkurencyjności na rynkach dotychczas zmonopolizowanych,
- aktywizacja sektora prywatnego na nowych obszarach rynku,
- wykonywanie zadań publicznych podlega warunkom rynkowym, co zwiększa ich efektywność oraz jakość,
Tomasz Skoczyński Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym. KomentarzKatarzyna Płonka-Bielenin Charakter prawny umowy o partnerstwo publiczno-prywatne ["Samorząd Terytorialny" - numer 9 z 2010 r.]
***Organami władzy publicznej są Sejm, Senat i Prezydent RP.
Organami administracji rządowej są Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów, ministrowie kierujący poszczególnymi działami administracji rządowej, kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie i organy rządowej administracji terenowej.
Organami kontroli państwowej i ochrony prawa, zgodnie z rozdziałem IX Konstytucji RP są Najwyższa Izba Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.
Sądami i trybunałami, w myśl rozdziału VIII Konstytucji RP, są Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne, sądy wojskowe, a także Trybunał Konstytucyjny i Trybunał Stanu.
Jednostkami samorządu terytorialnego są gmina (por. ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), powiat ...
Aguuul6