255_752310_tokarz_w_drewnie.doc

Tokarz w drewnie

(752310)

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych

Tokarz w drewnie (752310)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła

ISBN               978-83-7951-000-9 (całość)

ISBN              978-83-7951-255-3 (255)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99

e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65

e-mail: instytut@itee.radom.pl                  http://www.itee.radom.pl

Spis treści

1.              Dane identyfikacyjne zawodu                             4

1.1.               Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach                            4

1.2.               Notka metodologiczna i autorzy                            4

2.              Opis zawodu                            6

2.1.               Synteza zawodu                             6

2.2.               Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu                             6

2.3.               Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)                             6

2.4.               Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu                             7

2.5.               Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie                            7

2.6.              Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-dacji kompetencji                            8

2.7.               Zadania zawodowe                            8

2.8.               Wykaz kompetencji zawodowych                            9

2.9.               Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK                            9

3.              Opis kompetencji zawodowych                             10

3.1.              Przygotowywanie materiału drzewnego do toczenia Kz1                             10

3.2.              Toczenie materiału drzewnego zgodnie z procesem technologicznym Kz2                             11

3.3.              Kompetencje społeczne KzS                             12

4.               Profil kompetencji kluczowych                            13

5.              Słownik                            14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):

752310 Tokarz w drewnie

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).

Grupa elementarna 7523 – Ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7523
Woodworking – machine tool setters and operators).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 16. Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania, Grupa 16.2. Produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i materiałów używanych do wyplatania.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na 18 stanowiskach pracy w 9 przedsiębiorstwach (duże – 2, średnie – 1, małe – 6, w tym produkcyjne – 3, usługowe – 3, produkcyjno-usługowe – 3) przeprowadzonych w lutym 2013 r.

Zespół Ekspercki:

·       Halina Nowak – ekspert niezależny, były pracownik Tartaku w Kujanie,

·       Ilona Olsztyńska – Mondi Świecie SA w Świeciu nad Wisłą,

·       Arkadiusz Kop Ostrowski – IN-MEB Arkadiusz Kop Ostrowski w Chojnicach,

·       Jadwiga Morawiec – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

Ewaluatorzy:

·       Małgorzata Kubiak – Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego Poltarex sp z o.o. w Lęborku,

·       Janusz Zieliński – ekspert niezależny, były pracownik Swarzędzkiej Fabryki Mebli S.A. w Swarzędzu.

Recenzenci:

·       Paweł Mozolewski – Instytut Technologii Drewna w Poznaniu,

·       Renata Kozłowska – Zekoprojekt w Łomży.

Komisja Branżowa (zatwierdzająca):

·       Krzysztof Majchrzak (przewodniczący) – Polska Izba Gospodarcza Przemysłu Drzewnego w Poznaniu,

·       Wojciech Nitka – Stowarzyszenie Dom Drewniany w Gdańsku,

·       Przemysław Nowicz – Łódzki Cech Rzemiosł Budowlanych, Drzewnych i Mineralnych w Łodzi,

·       Jacek Łangowski – „Solidarność Czerska Fabryka Mebli Sp. z o.o. w Czersku.

Data zatwierdzenia:

·       08.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Tokarz w drewnie toczy elementy z drewna przy użyciu tokarek do drewna i obtaczarek.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary występowania zawodu

Tokarz w drewnie jest zawodem o charakterze produkcyjnym i/lub usługowym. Celem pracy tokarza w drewnie jest wykonywanie elementów toczonych z zachowaniem zasad technologicznych i norm jakościowych. Do zadań tokarza w drewnie należy dobór materiału do toczenia oraz obsługa maszyn i narzędzi do pracy, wykonanie elementów konstrukcji. Ocenia jakości gotowego wyrobu, posługuje się dokumentacją technologiczną i rysunkową dotyczącą toczenia, kontroluje eksploatacje i konserwuje maszyny. Elementy toczone w drewnie występują w takich wyrobach, jak: tralki i poręcze schodowe, nogi, szczebliny i łączyny w stołach i krzesłach, nóżki i uchwyty w meblach różnego rodzaju, elementy zabawek, narzędzi czy architektury ogrodowej oraz w galanterii drzewnej.

2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Miejscem pracy tokarza w drewnie są warsztaty i zakłady stolarskie, fabryki mebli oraz inne zakłady przemysłu drzewnego. Tokarz w drewnie może prowadzić własną działalność gospodarczą, jako firma jednoosobowa, świadcząca usługi lub współpracować z większymi zakładami. Powinien umieć dobierać drewno do toczenia, obsługiwać różnego typu obrabiarki do toczenia i obtaczania, w tym także sterowane numerycznie oraz oceniać jakość wykonywanej pracy. Tokarz w drewnie podczas pracy narażony jest na skaleczenia i urazy związane ze stosowaniem ostrych części maszyn pracujących w ruchu. Zagrożeniem dla zdrowia mogą być uciążliwe warunki pracy, np. zapylenie, hałas. Z tego względu konieczne jest przestrzeganie i stosowanie zasad i przepisów BHP, ochrony ppoż., ochrony środowiska oraz właściwej organizacji pracy. Mogą wystąpić choroby związane z wymienionymi zagrożeniami, takie jak pylica. Pracę tokarza charakteryzują stałe czynności, jednak ze względu na różne cechy i właściwości drewna, trzeba odpowiednio zmieniać parametry toczenia. Tokarz wykonuje pracę samodzielnie, obsługując jedną lub kilka obrabiarek.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu tokarza w drewnie wymaga sprawności manualnej, koordynacji wzrokowo-ruchowej, spostrzegawczości i koncentracji. Tokarza w drewnie powinna cechować: odpowiedzialność, zdyscyplinowanie, dokładność przy wykonywaniu zadań, a także wyczucie proporcji, estetyki i piękna, co ma wpływ na efekt końcowy jego pracy. Wymagania te związane są z koniecznością oceny organoleptycznej wytworów pracy. Sprawność narządu słuchu umożliwia ocenę pracy tokarek i obtaczarek. Tokarz w drewnie pracuje na wydzielonym stanowisku. Z racji stałej, stojąco-chodzącej pozycji ciała praca może powodować przeciążenie układu kostno-stawowego i w efekcie jego schorzenia. Istotna jest także sprawność fizyczna górnych i dolnych kończyn umożliwiająca obsługę urządzeń elektrycznych i technicznych. Przeciwwskazaniem do pracy w tym zawodzie mogą być schorzenia narządów ruchu, wady wzroku.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

...