235_731705_rzezbiarz_w_drewnie.doc

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

Rzeźbiarz w drewnie

(731705)

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych

Rzeźbiarz w drewnie (731705)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła

ISBN               978-83-7951-000-9 (całość)

ISBN              978-83-7951-235-5 (235)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99

e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65

e-mail: instytut@itee.radom.pl                  http://www.itee.radom.pl

Spis treści

1.              Dane identyfikacyjne zawodu                             4             

1.1.               Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach                             4

1.2.               Notka metodologiczna i autorzy                            4

2.              Opis zawodu                             6

2.1.               Synteza zawodu                             6

2.2.               Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu                             6

2.3.               Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)                             6

2.4.               Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu                             7

2.5.               Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie                            7

2.6.               Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-dacji kompetencji                            8

2.7.               Zadania zawodowe                            8

2.8.               Wykaz kompetencji zawodowych                            9

2.9.               Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK                            9

3.              Opis kompetencji zawodowych                             10

3.1. Przygotowywanie projektów i materiałów do wykonania prac rzeźbiarskich w drewnie Kz1                             10

3.2. Rzeźbienie w drewnie na podstawie projektów, rysunków, ilustracji, z zastosowaniem różnych technologii Kz2                             11

3.3. Kompetencje społeczne KzS                             12

4.               Profil kompetencji kluczowych                             13

5.              Słownik                             14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):

731705 Rzeźbiarz w drewnie

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom – 3).

Grupa Elementarna 7317 – Rękodzielnicy wyrobów z drewna i pokrewnych materiałów (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7317 Handicraft workers
in wood, basketry and related materials).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

Sekcja R. Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją, Dział 90. Działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką, Grupa 90.03. Artystyczna i literacka działalność twórcza.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 15 przedsiębiorstwach (małe − 1, mikro − 14, w tym produkcyjne
– 1, usługowe – 2, usługowo-produkcyjnych – 9, usługowo-produkcyjno- -handlowe – 1 artystyczne – 2), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

·       Zuzanna Markiewicz – „Anbert” Studio Dekoracji Okien i Wnętrz w Aleksandrowie Łódzkim,

·       Dariusz Bergier – „Portal” Sp. z o.o. Pracownia Konserwacji i Rekonstrukcji Mebli Historycznych w Tuszynie,

·       Zbigniew Muziewicz – Pracownia witraży w Chocieszowie,

·       Barbara Kapruziak – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

Ewaluatorzy:

·       Mieczysław Gaja – FOLK ART Pracownia Rzeźbiarska w Łukowie,

·       Janusz Czumaczenko – Pracownia Rzeźby w Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi.

Recenzenci:

·       Tomasz Bohdanowicz – Pracownia Rzeźby w Szczytnej,

·       Marian Pażucha – Uniwersytet Ludowy Rzemiosła Artystycznego w Woli Sękowej.

Komisja Branżowa (zatwierdzająca):

·       Henryk Jaśkiewicz (przewodniczący) – Izba Rzemieślnicza w Łodzi,

·       Janusz Bidołach – przedstawiciel pracodawców, Pracownia Rzemiosła Artystycznego w Drewnie w Zielonej Górze,

·       Mirosław Górczyński – NSZZ „Solidarność” Region Środkowo-wschodni w Lublinie.

Data zatwierdzenia:

·       08.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Rzeźbiarz w drewnie wykonuje przestrzenne obiekty w drewnie, m.in. rzeźby, przedmioty użytkowe itp.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu

Rzeźbiarz w drewnie jest zawodem o charakterze artystycznym, wymagającym znajomości rzemiosła. Celem pracy rzeźbiarza w drewnie jest wytwarzanie obiektów bądź elementów z drewna na podstawie własnej wyobraźni i inwencji twórczej, rysunków koncepcyjnych, projektów, rysunków technicznych, opisu słownego bądź fotografii czy rysunku odręcznego zamawiającego. Rzeźbiarz w drewnie przenosi projekt, z zachowaniem proporcji i skali, na materiał oraz wykonuje model stanowiący element pomocniczy w pracy rzeźbiarskiej. Wybiera drewno w zależności od przeznaczenia przygotowywanego wyrobu i dokonuje jego obróbki ręcznie lub mechanicznie. Wykańcza powierzchnię wyrobu poprzez szlifowanie, polerowanie, malowanie, patynowanie, lakierowanie. Rzeźbiarz w drewnie pracuje zazwyczaj samodzielnie w pracowni artystycznej lub w zakładzie rzemieślniczym, wykonując rzeźby, elementy rzeźbione w meblach, drewniane przedmioty użytkowe, elementy wykończenia wnętrz, galanterię artystyczną.

2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Miejscem pracy rzeźbiarza w drewnie jest pracownia artystyczna lub zakład rzemieślniczy. Rzeźbiarz może pracować również w plenerze (np. podczas imprez – plenerów). Rzeźbiarz w drewnie, stosując różne technologie i techniki (m.in. fornirowanie, politurowanie, intarsję, snycerstwo), posługuje się narzędziami do obróbki mechanicznej i ręcznej. Narzędziami rzeźbiarskimi są m.in. młotek, dłuta, noże rzeźbiarskie, rylce do drewna, tarniki rzeźbiarskie i modelarskie, pobijaki rzeźbiarskie, siekiera do rzeźbienia, strugi i skrobaki. W zależności od dobranej techniki rzeźbiarz wykorzystuje także różne urządzenia elektryczne, np. piły mechaniczne, frezarki, pilarki, szlifierki. Przygotowanie do pracy obejmuje organizację miejsca pracy, przygotowanie narzędzi, ostrzenie i szlifowanie narzędzi, przygotowanie drewna, wykonanie projektów, a następnie modeli. Wykonywanie prac maszynowych i ręcznych musi odbywać się z zachowaniem zasad i przepisów BHP, ochrony ppoż.
i ergonomii. W pracy rzeźbiarza w drewnie ważne jest zapewnienie odpowiedniego oświetlenia miejsca pracy: światło dzienne, światło żarowo-jarzeniowe. Rzeźbiarz w drewnie pracuje w różnych pozycjach: stojącej, siedzącej, kucającej, leżącej, pod kątem itd., w zależności od rodzaju, kształtu i wielkości wykonywanej rzeźby. Prace mogą być wykonywane
z rusztowania, drabiny, stołka czy podwyższenia. Uciążliwość stanowi wielogodzinne powtarzanie podobnych ruchów oraz pochylanie się nad warsztatem. Pracę rzeźbiarza w drewnie charakteryzuje wysoki stopień autonomii – jest to praca o charakterze zadaniowym, jej produktem jest dzieło – rzeźbiarz może sam wyznaczać godziny pracy.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Zawód rzeźbiarza w drewnie wymaga zdolności manualnych, artystycznych, wrażliwości plastycznej i estetycznej oraz wyobraźni przestrzennej. Rzeźbiarz powinien mieć wyjątkowo sprawny zmysł dotyku w celu odróżnienia faktury i struktury materiału. Powinien mieć ponadto dobry wzrok, co konieczne jest przy wykonywaniu drobnych elementów i odróżniać barwy w celu właściwego polichromowania rzeźb oraz scalania kolorystycznego elementów. Rzeźbiarz powinien cechować się zaangażowaniem, systematycznością, dokładnością, cierpliwością
i precyzją wykonania. Praca rzeźbiarza wymaga sprawności fizycznej,...