Komunikacja społeczna - wykład.docx

Politechnika Poznańska

Wydział Elektryczny

Komunikacja społeczna

WYKŁAD

„a wszystko zaczęło się od tych kasztanów…”

dr inż. Małgorzata Spychała

malgorzata.spychala@put.poznan.pl

„Człowiek nie może się nie komunikować”

                                                                                    Berlo, 1960r.

Jak osiągnąć sukces?

v      wyznaczenie konkretnego celu na podstawie stworzonej wizji,

v      określenie terminu realizacji,

v      podanie przewidywanych korzyści,

v      określenie wyzwań (przeszkód) jakie mogą pojawić się po drodze,

v      wyznaczenie ludzi i organizacji,

v      określenie wiedzy i umiejętności niezbędnej do wykonania zadania,

v      opracowanie planu działania - czyli wyznaczenie kolejnych zadań, które trzeba wykonać.

Definicja komunikacji

Komunikowanie jest procesem porozumiewania się jednostek, grup lub instytucji. To podejmowana w określonym kontekście wymiana werbalnych, wokalnych i niewerbalnych sygnałów w celu osiągnięcia lepszego poziomu współdziałania.

Cel: wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami i ideałami.

Komunikacja jednokierunkowa – polega na przesyłaniu informacji od jednej osoby do drugiej bez sprzężenia zwrotnego.

W komunikacji dwustronnej pojawia się sprzężenie zwrotne, które jest możliwe dzięki zadawaniu pytań, parafrazowaniu oraz odpowiadaniu na pytania.

Model procesu komunikowania się

v      Kontekst – zespół warunków w jakich odbywa się komunikacja.

v      Aspekt psychologiczny – wyrażający sposób wzajemnego postrzegania się uczestników procesu.

v      Aspekt fizyczny – warunki materialne techniczne i środowiskowe, w których przebiega komunikowanie.

v      Aspekt historyczny – odwołuje się do uczestników procesu, do zaszłości historycznych, które mogą oddziaływać na przebieg rozmów, negocjacji, uzgodnień i rzutować na określony stopień skuteczności komunikowania.

v      Aspekt kulturalny – ogół wartości uznawanych i akceptowanych sposobów postępowania w danej społeczności.

v      Aspekt czasowy – ukazujący ścisły związek pomiędzy przebiegiem procesu komunikacji, jego formami, natężeniem, jakością, a czasem w którym jest realizowany.

Model procesu komunikowania się

v      środki prezentacyjne,

v      środki reprezentacyjne – teksty, obrazki, rysunki,

v      środki techniczne (mechaniczne) umożliwiające przekaz informacji (prasa, radio, telewizja, kino, telefon, fax, komputer, płyty CD).

Etapy  następujące w procesie komunikowania się

v      zaspokajanie własnych potrzeb,

v      zaspokojenie potrzeb odbiorcy,

v      zapoznanie innej osoby z naszymi odczuciami, poglądami, przekonaniami,

v      nadawca pragnie mówić o pewnych sprawach dla rozładowania napięcia jakie się z nimi wiąże

v      intencja nadawcy może się wiązać z koniecznością realizowania razem z drugą osobą określonych celów.

Intencje nadawcy

Wiadomość

Kodowanie

v      zbiór zachowań i przyporządkowanych im znaczeń nazywanych kodem,

v      najczęściej używanym  kodem w komunikowaniu się  ludzi jest język,

v     

przełożenie wiadomości na sygnały czyli kodowanie, polega na doborze kodu, w jakim ma zostać wyrażona  treść wiadomości.

Sygnał

Sygnałami są wszystkie zachowania człowieka:

v      werbalne (wypowiedzi),

v     

niewerbalne (gesty, mimika, ton, barwa i natężenie głosu, zespoły działań a nawet sposoby używania przedmiotów).

Przekazywanie sygnału

Wśród sygnałów można rozróżnić dwa rodzaje:

v      sygnały przekazywane celowo przez nadawcę, adresowane do określonego odbiorcy,

v      dostrzeżone przez odbiorcę sygnały, które nadawca przekazuje w sposób niezamierzony.

Odbiór sygnału

Sygnał przekazywany przez nadawcę musi być w sposób aktywny odebrany przez rozmówcę. Należy mieć na uwadze, że odbieranie sygnałów to nie tylko bierne ich widzenie i słyszenie.

Odkodowanie

Zrozumienie wiadomości możliwe jest dzięki czynności odkodowania tj. przekładania odebranych sygnałów na treści jakie ze sobą niosą. Aby trafnie odtworzyć wiadomość odbiorca musi posłużyć się tym samym kodem, jakiego użył nadawca.

Wiadomość odnotowana

Interpretacja

Znając treść wiadomości odbiorca może próbować domyślać się intencji, dla których nadawca przekazał wiadomość. Wyobrażenie odbiorcy o intencjach nadawcy określane jest jako interpretacja.

Cechy komunikowania

v      Jest procesem społecznym – odnosi się przynajmniej do dwóch jednostek i przebiega zawsze w środowisku społecznym.

v      Komunikacja zachodzi w określonym kontekście społecznym determinowanym przez liczbę i charakter uczestników procesu. Może to być kontekst interpersonalny, grupowy, instytucjonalny, publiczny, masowy, międzykulturowy.

v      Jest to proces kreatywny, polegający na budowaniu nowych pojęć.

v      Komunikowanie ma charakter dynamiczny, bo polega na przyjmowaniu, rozumieniu i interpretowaniu informacji.

v      Jest to proces ciągły, trwa od chwili narodzin człowieka do jego śmierci.

v      Jest procesem symbolicznym, gdyż posługuje się symbolami i znakami.

v      Jest to proces interakcyjny, tzn. że między jego uczestnikami wytwarzają się  określone stosunki, które mogą mieć charakter partnerski lub opierać się na stosunku dominacji i podporządkowania.

v      Komunikowanie jest celowe i świadome, ponieważ działaniem każdego uczestnika procesu kierują określone motywy.

v      Komunikowanie jest nieuchronne – ludzie zawsze i wszędzie będą się ze sobą porozumiewać bez względu na ich uświadomione lub nieuświadomione zamiary.

v      Jest to proces złożony, wieloelementowy i wielofazowy, który na charakter dwustronny lub jednostronny, werbalny lub niewerbalny, bezpośredni, medialny lub pośredni.

v      Komunikowanie jest nieodwracalne, nie można go cofnąć, powtórzyć czy zmienić przebiegu.

Funkcje komunikowania

v      Funkcja emotywna - koncentruje wypowiedź na jej autorze czyli nadawcy.

v      Funkcja konatywna – koncentruje wypowiedź na jej odbiorcy np.: rozkazy, prośby.

v      Funkcja fatyczna -  skierowana jest na kanał czyli na nawiązanie lub utrzymanie kontaktu.

v      Funkcja metajęzykowa – odnosi się do kodu np. uzgadnia znaczenie używanych terminów.

v      Funkcja poetycka -  skupia się na strukturze samej wypowiedzi, jej formie i stylu.

v      Funkcja referencyjna -  czyli odniesieniowa np. zajmuje się treścią kontaktu.

Sposoby komunikowania

v      Komunikowanie bezpośrednie –proces przekazywania i odbierania informacji pomiędzy dwiema lub więcej jednostkami, w sytuacji, gdy sinieje bezpośredni, fizyczny kontakt miedzy nimi.

v      Komunikowanie pośrednie –proces przekazywania i odbierania informacji pomiędzy osobami pozbawionymi możliwości kontaktu fizycznego.

v      Komunikowanie medialne – proces emisji komunikatu od nadawcy medialnego do publiczności za pomocą środków masowego przekazu.

Rodzaje przekazów (John Stewart)

Poziomy w procesie komunikowania

v      Komunikowanie interpersonalne (bezpośrednie) –proces komunikacji polegający na przekazie miedzy dwiema osobami lub mała grupą

v      Wymiany sygnałów (informacji emocji, postaw)

v      Przebiega na ogół werbalnie i nie werbalnie –styczność rozmówców w określonym czasie i przestrzeni (face to face).

v      Sprzężenie zwrotne w krótkim czasie (reakcja - odpowiedź).

v      Optymalne możliwości komunikowania się i porozumiewania się.

v      Stopień manipulacji odbiorcą - minimalny...