Entamoebahistolica
Pełzak czerwonki
Naegleriafovleri
AcanthamoebaCastellanii
Balantidium coli
Balantidium okrężnicy(szparkosz okrężnicy)
Lokalizacja
Jelito grube człowieka (trofiziot, cysta)
OUN,
Płuca
Przewód pokarmowy człowieka, świń
Budowa
TROFOZOIT
Postać duża (forma magna), inwazyjna, wytwarza duże, językowate lub palczaste pseudopodia, endoplazma posiada liczne wodniczki pokarmowe, jądro okrągłe z małym kariosomem w środku, wydziela enzymy proteolityczne
Postać mała (forma minuta)forma komensaliczna, porusza się wolniej, tworząc krótkie, szerokie pseudopodia,
CYSTY, występują w kale, okrągłe, zielonkawe, małe i duże, mają od 1-4 jader, wodniczki glikogenowe, ciałka chromidialne
TROFOZOIT PEŁZAKOWATY
-wytwarza lobopodia
Okrągłe jądro z pojedynczym kariosomem
Liczne wodniczki pokarmowe
Wodniczka tętniąca
TROFOZOIT WICIOWY
Różni się w behawiorze i kształcie
Brak zdolności pełzania, przybiera linie opływową, tworza sięelementy aparatu wiciowego, które po 11 dniu ulegają trofocytolizie (kom zaczyna się poruszać ruchem pełzakowatym)
CYSTY
Okrągłe, otoczone pojedynczą otoczka z jedną lub 2 otworami(ostiole)
Pojedyncze jądra ze zbirymkariosomem
Porusza się wolno
Ektoplazma oddziela się od endoplazmy w czasie tworzenia nibynóżek
Wodniczki pokarmowe
Wodniczka tętniąca,
Jądro okrągłe ze zbitym okrągłym kariosomem
Nie tworzy trofozoitów wiciowatych
CYSTA
Wielościenne, dwuwypukłe, składa się z:
Wewnetrznaektocysta
Zewnętrzna egzocysta(gwiaździsta, pomarszczona, wieloboczna)
W miejscu połączenia ekto/endocysty powstaje ostiola zaczopowana wieczkiem
Asymetrycznie owalny, okrągły o zaostrzonym biegunie przednim, pokryty rzęskami
Mało ruchliwy
Na dnie perystomu(narząd przyustny) leżący z przodu znajduje się cytosom(otwór gębowy), cytopyge na 2gim biegunie, z tyłu
W środku nerkowaty makronukleus, w jego wgłębieniu lezymikronukleus
3 wodniczki tętniące
Okrągła, owalna, widoczny makronukleus, wodniczka tętniąca,
Otoczona dwuwarstwową otoczką
Rozwój
1. Zarażenie droga ustną cystami
2.Cysta w jelicie cienkim uwalnia 4jądrową metacystę, dzieląc się na 8 potomnych
3.w jelicie grubym dalsze podziały, powstają trofozoity(forma minuta) a część incystuje i jest wydalana z kałem (obok trofozoitów)
4.w przypadku osłabienia forma minuta przekształca się w forma magna, która wnika do nabłonka jelita i licznie się dzieli
1. Zarażenie trofozoitem wiciowym, przez jame nosowo-gardłową, kości sitowe, wzdłuż nerwów węchowych do OUN
2. cysty umożliwiają przetrwanie warunków niekorzystnych
1. Zarażenie trofozoitem lub cystą przez jame nosowo-gardłową
2. trofozoity dostają się do płuc albo przez komórki sitowe do OUN, a także droga krwionośna do innych narządów
1.Zarażanie cystą przez jame ustną
2. z cysty na końcu jelita cienkiego, a na początku jelita grubego uwalniają się trofozoity
3.rozmnażanie przez podział poprzeczny
4. proces płciowy – koniugacja obserwowana in vitro
Forma inwazyjna
cysty
Trofozoit wiciowy
Trofozoit lub cysta
Cysta
Epidemiologia
Gatunek kosmopolityczny, wywołuje pełzakowicę
Główny rezerwuar to człowiek, psy, koty,
MEAP (PAM)
Charakter kosmopolityczny
Chorują głównie mężczyźni w wieku 30 lat
Zarażenia podczas kąpieli w basenach z podgrzaną wodą
EAG (podobne do MEAP)
Zarażenie z wody bądź powietrza
Gatunek kosmopolityczny
Częściej w krajach tropikalnych
Człowiek zaraża się cystami(głównie od świń) przez picie wody lub spożywanie produktów zanieczyszczonych
Patogeneza
PEŁZAKOWICA(AMEBOZA)
Może być bezobjawowa, przewlekła, ostra, zlokalizowana w jelicie gubym (może być w wątrobie)
Biegunki z krwią, ból brzucha(prawa dolna ćwiartka)
JELITOWA (pełzak z jelicie grubym)
-bezobjawowe nosicielstwo
-objawowa nietypowa(niedobór masy ciała, biegunka, kolka, niestrawność, nudności)
-postać z zaparciem lub biegunką (w okolicach wyrostka robaczkowego, zaparcia przerywane atakami biegunki)
-postać ostra dyzenteryczna (bolesne skurcze,silny odór kału z krwią i śluzem, zawiera trofozoity i kryształy Charcot-Leydena
NARZĄDOWA
-wątrobowa (pełzakowe zapalenie wątroby, często po ostrej pełzakowicy jelitowej, dreszcze, gorączka, ból promieniujący do prawego barku, powiekszona wątroba (objaw chełmońskiego dodatni), pełzakowaty ropień wątroby(spadek masy, utrata łaknienia, ból pod żebrem nasilający się przy oddychaniu)powiększona wątroba
-płucna(następstwo pełzakowatego ropnia wątroby, bolesny suchy kaszel, w plwocinie krew)
-mózgowa (krwotoki, bóle, liza tkanek, drgawki)
-skórna(rozsiane owrzodzenia)
-innych narządów(prawie wszystkie)
Choroba jest nagła i doprowadza do zgonu w 72 godziny!
Wrotami inwazji jest nabłonek węchowy, dzięki czemu następnie się dostaje do komórek OUN
-bóle głowy
Brak łaknienia
Podrażnienie opon mózgowych
Senność, otępienie, dezorientacja, pobudliwość, halucynacje
Śpiączka, zaburzenia wzrokowe, porażenia nerwów czaszkowych(twarzowego), sztywność karku
Zapalenie mięśnia sercowego
EAG
Obserwuje się u przewlekle chorych, niedołężnych, osłabionych immunologicznie (w odróżnieniu od MEAP)
Na charakter przewlekły, w tkankach występują cysty,
Penetracja OUN(podobnie jak MEAP, trochę łagodniej)
Zmiany w oku(rogówka)
Skórze(owrzodzenia)
Płucach
Zaburzenia umysłowe, drgawki, ból głowy, porażenie połowicze, podrażnienie opon mózgowych
BALANTIDOZA(BIEGUNKA BALANTIDIOWA)
Trofozoit przebija błonę śluzowa jelita grubego, powoduje owrzodzenia, martwicę, nadżerki,
Biegunka, bóle spastyczne brzucha, bolesne parcie, nudności, wymioty, kał z krwią i śluzem
W przewlekłej balantidiozie brak łaknienia, bezsenność, chudnięcie, niedokrwistość
Czasami występuje w pochwie, drogach moczowych
miloszlo