ZNAKIEM w ścisłym tego słowa znaczeniu nazywamy dostrzegalny układ rzeczy, zjawisko spowodowane przez kogoś ze względu na to, iż jakieś wyraźnie ustawione, czy zwyczajowo ukształtowane reguły nakazują wiązać z tym układem rzeczy, czy zjawiskiem myśl określonego typu.
OZNAKĄ jakiegoś stanu rzeczy, czy zdarzenia nazywamy wszystko to, co współwystępując z owym stanem rzeczy, czy zdarzeniem powoduje skierowanie nań czyjejś myśli, choć nie istnieją reguły znaczeniowe.
- Podaj przykład znaku; takiego, którego reguły znaczeniowe ustalone są w zasięgu międzynarodowym; takiego, którego reguły znaczeniowe przyjęte są tylko w społeczeństwie polskim; oraz takiego, którego reguły znaczeniowe ustalone są tylko w małej grupie, do której Ty należysz.
a. USTALONY ZNAK W SPOŁECZEŃSTWIE POLSKIM
L jako nauka jazdy;
R jako drogówka
b. USTALONY ZNAK W ZASIĘGU MIĘDZYNARODOWYM
Q – międzynarodowy znak jakości
STOP – znak drogowy obowiązujący w zasięgu międzynarodowym.
c. USTALONY ZNAK TYLKO W MAŁEJ GRUPIE
Czuwaj – słowo używane na powitanie w grupie harcerzy.
Przy mało uczęszczanej szosie ścinano spróchniałe drzewa i na ten czas umieszczono barierę z napisem „objazd” oraz strzałkę kierującą na równoległą drogę polną. W czasie ścinania drzew nikt jednak nie nadjechał szosą, a barierę niezwłocznie potem usunięto. Czy ta bariera
Z napisem i strzałką była znakiem w tej sytuacji?
- Wyżej opisana sytuacja była znakiem bez względu na to, że nikt tamtędy nie przejechał.
W Poznaniu kilkaset osób nosi imię Maria Kaczmarek. Czy wyrażenie „Maria Kaczmarek” to nazwa generalna?
- Wyrażenie „Maria Kaczmarek” nie jest nazwą generalną, jest natomiast nazwą indywidualną, ponieważ nazwa indywidualna służy danemu przedmiotowi tak długo, jak długo zachowuje on ciągłość istnienia. W tym przypadku nie ma znaczenia, że w Poznaniu kilkaset osób nosi to samo imię i nazwisko.
NAZWA INYWIDUALNA
To taka nazwa, która służy do oznaczania poszczególnych tych, a nie innych przedmiotów, nie przypisując przez to samo danemu przedmiotowi takich czy innych właściwości wyróżniających go.
NAZWA GENERALNA
Odnosi się po wszystkich przedmiotów posiadających określony zespół cech.
Czy uważasz, że właściwie są zredagowane przepisy:
a. „Administratorzy dużych budynków mieszkalnych zobowiązani są zorganizować wywóz śmieci codziennie”.
b. „ Sędzia powinien wymierzyć surową karę za poważne naruszenie porządku na sali sądowej”
Zarówno w pierwszym jak i w drugim zdaniu przepisy są zredagowane w sposób nieprawidłowy. W pierwszym zdaniu stwierdzenie „dużych budynków” nie ma wyraźnej treści, gdyż nie jest jasne jakie budynki uważamy za duże. Nie wiemy ,czy duże budynki to takie, które mają powyżej czterech pięter, czy też więcej, lub mniej.
W drugim zdaniu również brak wyraźnej treści w słowach „ poważne naruszenie” . Tu także nie jest określone co należy uważać za poważne naruszenie.
Podaj własne przykłady nazw, których zakresy pozostają w stosunku
a. zmienności
b. podrzędności pierwszego względem drugiego
c. krzyżowania się
d. wykluczania się ( przeciwieństwa )
STOSUNEK ZMIENNOSCI ZAKRESÓW.
Istnieją przedmioty, które są jednocześnie desygnatami nazwy S i nazwy P, lecz nie ma takich desygnatów nazwy S, które nie byłyby desygnatami nazwy P, i nie ma takich desygnatów nazwy P, które nie są S.
S – samochód
P – auto
STOSUNEK PODRZĘDNOŚCI
zakresów nazwy S względem zakresu nazwy P. Istnieją przedmioty, które są desygnatami i nazwy S, i nazwy P, nie ma takich przedmiotów , które byłyby S nie będąc zarazem P, ale są takie, które są desygnatami P choć nie są S.
S – róża
P -kwiat
STOSNEK KRZYŻOWANIA SIĘ ZAKRESÓW
Istnieją S, które są zarazem P, istnieją S, które nie są P, oraz istnieją P, które nie są S.
S – kobieta
P - nauczyciel
STOSUNEK WYKLUCZANIA SIĘ ZAKRESÓW
Istnieją S , które nie są P, istnieją P, które nie są S, natomiast nie istnieją takie przedmioty, które byłyby desygnatami i nazwy S i zarazem nazwy P.
P -zegar
ROZDZIAŁ IV
ZADANIE 8
Podaj przykład definicji przez postulaty i sprawozdawczej.
DEFINICJA PRZEZ POSTULATY
Polega na tym, iż wyraz definiowany umieszczony w zdaniu lub w kilku zdaniach, w których inne wyrazy mają znane nam już znaczenie, i na podstawie przykładu posługiwania się wyrazem definiowanym w tych zdaniach pozwalamy się innym domyślać, jakie znaczenie nadajemy temu wyrazowi.
a. Jeżeli a = b , to b = a
Jeżeli Piotr ma tyle lat co Zosia , to Zosia ma tyle lat co Piotr.
b. Jeżeli a = b = c , to a = c
Jeżeli Piotr ma tyle lat co Zosia, a Zosia ma tyle lat co Krzysztof, to Piotr ma tyle lat, co Krzysztof.
DEFINICJA SPRAWOZDAWCZA
To definicja, która wskazuje, jakie znaczenie ma czy też miał kiedyś wyraz definiowany w pewnym języku.
Subiekt - sprzedawca
Belfer - nauczyciel
ROZDZIAŁ V
ZADANIE 5
Czy napis „ Jan widział babkę dnia 2.XI. 1982r” jest zdaniem w sensie logicznym.
ZDANIE W SENSIE LOGICZNYM
Jest to wyrażenie jednoznacznie stwierdzające na gruncie reguł danego języka, iż tak a tak jest albo, że tak a tak nie jest. Stwierdzenie takie bywa zgodne albo niezgodne z rzeczywistością.
Zdanie „ Jan widział babkę dnia 2.XI. 1982r” nie jest zdaniem w sensie logicznym.
Powyższe zdanie nie jest bowiem jednoznaczne. W związku z tym należy sprecyzować co znaczy „ babka”, gdyż można to słowo rozumieć dwojako :
a. „ Babka” jako , np. babcia.
b. „ Babka” jako , np. babka z piasku.
W takim przypadku musimy osobno mówić o zdaniu w sensie logicznym, które odpowiada temu napisowi branemu w pierwszym znaczeniu , i o innym zdaniu w sensie logicznym odpowiadającym temu napisowi w drugim jego znaczeniu.
„Jan widział babkę dnia 2. XI. 1982r”. Zdanie to, zakładając że baka oznacza babcię, jest zdaniem w sensie logicznym.
„Jan widział babkę dnia 2. XI. 1982r”. Słowo babka oznacza tu babkę piasku. Jest to zdanie w sensie logicznym.
ZADANIE 6
Dokonaj takich uzupełnień, by poniższe wypowiedzi niezupełne zmieniły się w zdania w sensie logicznym:
a. „ Przyszedł”
b. „ Zapada zmrok”
c. „ Jan zawarł umowę”
Ad. a. Krzysztof przyszedł do mnie dzisiaj o 9.00 rano.
Ad. b. Siedząc na plaży wieczorem , obserwowałem jak zapada zmrok.
Ad. c. W czerwcu 2001r Jan zawarł umowę.
ROZDZIAŁ VII
ZADANIE 4
Czy stosunki wyrażone niżej wyróżnionymi słowami są stosunkami symetrycznymi ; „ Jan jest wujem Anny”; „ Jan jest osobą spokrewnioną z Anną” ; „ Jan wspomaga Piotra” ; „ Jan i Piotr wspomagają się nawzajem” ; „ Jan jest w procesie z Piotrem”.
STOSUNEK SYMETRYCZNY
Jest to taki stosunek , który w każdym przypadku jeśli zachodzi między pewnym poprzednikiem , a następnikiem , to zachodzi też między tym następnikiem , a poprzednikiem.
a. „ Jan jest wujem Anny” – nie jest to stosunek symetryczny. Jest on asymetryczny.
b. „ Jan jest osobą spokrewnioną z Anną” – jest to stosunek symetryczny.
c. „ Jan wspomaga Piotra”- nie jest to stosunek symetryczny.
d. „ Jan jest w procesie z Piotrem” - jest to stosunek symetryczny
...
katechetka79