Podstawy epidemiologii
1. Wymień trzy najważniejsze w Twojej opinii problemy zdrowotne istniejące obecnie w Polsce. Uzasadnij swój wybór podając fakty i liczby.
Kobiety
· - Rak piersi
· - Nowotwory jelita grubego
· - Rak płuca
Mężczyźni
· - Nowotwory gruczołu krokowego (prostaty)
mężczyźni/kobiety
· zgony z powodu chorób układu krążenia- około 48% zgonów-obecnie trend malejący
· zgony z powodu nowotworów złośliwych-około 23% zgonów-liczba zgonów systematycznie rośnie
zgony w następstwie urazów i zatruć-około 6%-ich ilość maleje
2. Wymień podstawowe miary częstości występowania chorób i określ ich wzajemne relacje. Podaj przykłady ich właściwego zastosowania w analizie opisowej występowania określonej jednostki chorobowej.
1. współczynnik zachorowalności np. na raka szyjki macicy
2. Współczynnik Chorobowości np. chorobowość na białaczkę
3. Zależność między chorobowością a zapadalnością
4. Zależność między chorobowością a zachorowalonością - zachorowalność->chorobowość
5. WSPÓŁCZYNNIK ZAPADALNOŚCI OBLICZANY W BADANIACH FOLLOW-UP(np. kohortowych) np. zapadalność na AIDS
Współczynnik chorobowości punktowej ilustruje chorobowość w danym punkcie czasu ( np.: 1 stycznia 2002 r. )
Współczynnik chorobowości okresowej ilustruje chorobowość w danym okresie czasu (np.: chorobowość roczna w 2002 r. )
3. Scharakteryzuj poziom i dynamikę umieralności w Polsce według płci, wieku i głównych przyczyn w okresie ostatnich 20 lat.
· płeć
o umieralność jest wyższa u M niż u K, maleje u M i K
· wiek
o Rośnie wraz z wiek
· główne przyczyny
o ukł. krążenia-maleje
o nowotwory-wrasta
o urazy i zatrucia-maleje
o dane o pobytach w szpitalach
o źródło: Karta Statystyczna Szpitala Ogólna
o inf.: dane osobowe pacjenta, liczba dni pobytu, główna przyczyna chorobowa hospitalizacji
o dane o poradach ambulatoryjnych
o Dostępne dane o poradach ambulatoryjnych dotyczą: liczby porad udzielonych w opiece podstawowej i liczby porad udzielonych w opiece specjalistycznej
o W Polsce nie ma systemu rejestracji zdrowotnych przyczyn zgłoszeń do jednostek opieki ambulatoryjnej
o nowotwory złośliwe
o źródło: Karta Zgłoszenia Nowotworu Złośliwego - lekarz podejrzewający nowotwór złośliwy, rozpoznający, leczący.
o kompletność dany różna w zależności do regionu 70-90%
o wiarygodność mała
o choroby zakaźne
o źróło: Druk „Zawiadomienia o chorobie zakaźnej, zatruciu zw. chem. wypełnia lekarz rozpoznający, leczący
o Zgłoszenia chorób zakaźnych do Działów Epidemiologii TSSE.
o 100% tylko dla przypadków hospitalizowanych. Niepełna dla przypadków leczonych ambulatoryjnie
o wiarygodność duża
4. Wymień i scharakteryzuj istniejące w Polsce źródła rutynowych danych o stanie zdrowia ludności. Zwróć uwagę na zalety i ograniczenia poszczególnych źródeł informacji w kontekście ich przydatności do opisu występowania różnych problemów zdrowotnych w populacji Polski.
DANE O ZGONACH
ŹRÓDŁO: Karta zgonu + karta statystyczna - lekarz stwierdzający zgon
KOMPLETNOŚĆ DANYCH: Pełna
WIARYGODNOŚĆ: Przyczyna zgonu merytorycznie weryfikowana przez uprawnionego lekarza (na poziomie województwa)
DANE O POBYTACH W SZPITALU
DOKUMENT ŹRÓDŁOWY: Karta Statystyczna Szpitala Ogólna
PODSTAWOWE INFORMACJE: dane osobowe pacjenta, liczba dni pobytu, główna przyczyna chorobowa hospitalizacji
STATYSTYKI PRZYPADKÓW A NIE OSÓB
STATYSTYKI DLA POLSKI PRZYGOTOWUJE PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY NA PODSTAWIE DOKUMENTU ŹRÓDŁOWEGO
DANE O PORADACH AMBULATORYJNYCH
W Polsce nie ma systemu rejestracji zdrowotnych przyczyn zgłoszeń do jednostek opieki ambulatoryjnej
Najobfitsze (potencjalne) źródło informacji o stanie zdrowia ludności - lecznictwo poz - dostarcza ich najmniej
Przyczyny: 1. Brak standardowej dokumentacji lekarskiej 2. Brak standardowej formy rejestracji danych 3. Wysokie koszty wdrożenia i realizacji systemu 4. Brak koncepcji wykorzystania uzyskanych danych
Dostępne dane o poradach ambulatoryjnych dotyczą: – liczby porad udzielonych w opiece podstawowej – liczby porad udzielonych w opiece specjalistycznej
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE
ŹRÓDŁO: Karta Zgłoszenia Nowotworu Złośliwego - lekarz podejrzewający nowotwór złośliwy, rozpoznający, leczący.
KOMPLETNOŚĆ DANYCH: Różna w różnych regionach kraju (70-90%). W zasadzie pełna dla nowotworów będących przyczyną zgonu.
WIARYGODNOŚĆ: Mała. Nie wszystkie zgłoszenia są uaktualniane po otrzymaniu wyniku badania histopatologicznego
CHOROBY ZAKAŹNE
ŹRÓDŁO: Druk „Zawiadomienia o chorobie zakaźnej, zatruciu związkami chemicznymi”
( również podejrzenia) wypełnia lekarz rozpoznający, leczący
KOMPLETNOŚĆ DANYCH: 100% tylko dla przypadków hospitalizowanych Niepełna dla przypadków leczonych ambulatoryjnie
WIARYGODNOŚĆ:Duża. - weryfikacja zgłoszeń w trakcie dochodzeń epidemiologicznych - badania bakteriologiczne wykonywane są przez stacje sanitarno- epidemiologiczne (PSSE i WSSE)
GRUŹLICA
ŹRÓDŁA DANYCH: Dane o zachorowaniach- Specjalistyczne Przychodnie Chorób Płuc
KOMPLETNOŚĆ DANYCH: Dane o rozpoznanych przypadkach są kompletne Dane o rzeczywistej zachorowalności niepełne
WIARYGODNOŚĆ DANYCH: Wysoka, zgłoszenie przypadku potwierdzone jest zawsze badaniem bakteriologicznym
5. Wymień i zdefiniuj podstawowe miary częstości występowania zgonów. Podaj przykłady ich właściwego zastosowania w analizie opisowej występowania określonej jednostki chorobowej.
- współczynnik zgonów/ umieralności ogólnej
- cząsteczkowy współczynnik umieralności dla grupy 40-50 lat
-wskaźnik umieralności proporcjonalnej: zgony przez CHUK/ zgony wszystkie
- współczynnik umieralności niemowląt
- wskaźnik śmiertelności: liczba zgonów z CHUK/ liczba chorych na CHUK
WSPÓŁCZYNNIK ZGONÓW lub UMIERALNOŚCI OGÓLNEJ
CZĄSTKOWY WSPÓŁCZYNNIK UMIERALNOŚCI DLA GRUPY WIEKU 30 – 40 LAT
CZĄSTKOWY WSPÓŁCZYNNIK UMIERALNOŚCI DLA KOBIET
CZĄSTKOWY WSPÓŁCZYNNIK UMIERALNOŚCI Z POWODU CHORÓB KRĄŻENIA
WSKAŹNIK UMIERALNOŚCI PROPORCJONALNEJ
WSKAŹNIK ŚMIERTELNOŚCI
6. Co jest dokumentem źródłowym dla statystyk zgonów? Jakie informacje z tego dokumentu wykorzystywane są dla tworzenia statystyk zgonów? Jakie są zalety i jakie ograniczenie tych statystyk w kontekście ich przydatności do opisu występowania różnych problemów zdrowotnych w populacji Polski?
Źródło: karta zgonu i karta statystyczna
Kompletność danych: pełna
ZASADY WYPEŁNIANIA RUBRYK DOTYCZĄCYCH PRZYCZYN ZGONU W KARCIE STATYSTYCZNEJ DO KARTY ZGONU
Wraz z wprowadzeniem nowej rewizji Klasyfikacji znosi się obowiązek nadawania kodu przyczynie zgonu przez lekarza wypełniającego Kartę Zgonu.
1. Przyczynę zgonu wpisujemy słownie, bez korzystania z Klasyfikacji i nie wpisujemy kodu choroby lub stanu.
2. Przyczynę stanu wpisujemy w języku polskim ( o ile to możliwe ), wyraźnym drukowanym pismem.
3. Wpisujemy wyczerpującą informację na temat przyczyn zgonu, tak aby osoba nadająca kod mogła to uczynić z należytą pewnością.
7. ...
misiek197920