PADACZKA
EPILEPSIA
Padaczka jest zespołem chorobowym,
którego podstawowym objawem są
nawracające napady padaczkowe.
Napad padaczkowy powstaje wskutek
nieprawidłowych nadmiernych
wyładowań bioelektrycznych w neuronach.
ETIOLOGIA PADACZKI
U około 60% chorych nie udaje się ustalić żadnego
czynnika etiologicznego.
Morfologiczne lub czynnościowe zmiany w obrębie mózgu
Wrodzona predyspozycja związana z niskim progiem pobudliwości drgawkowej
Czynniki sprzyjające występowaniu napadów
MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA NAPADÓW
I. NAPADY CZĘŚĆIOWE
A. Napady częściowe z objawami prostymi
/bez zaburzeń świadomości/
B. Napady częściowe z objawami złożonymi
/z zaburzeniami świadomości/
1. początek z objawami prostymi, po których następują
zaburzenia świadomości
2. z zaburzeniami świadomości od początku
C. Napady częściowe wtórnie uogólnione
1. napady częściowe z objawami prostymi lub złożonymi wtórnie
uogólniające się
2. napady częściowe z objawami prostymi rozwijające się do
napadów częściowych z objawami złożonymi, a następnie do
wtórnie uogólnionych
MIĘDZYNARODOWA KLASYFIKACJA NAPADÓW cd.
II. NAPADY UOGÓLNIONE
/bez początku ogniskowego, obustronnie symetryczne/
A. Napady nieświadomości typowe i nietypowe
B. Napady miokloniczne
C. Napady atoniczne
D. Napady kloniczne, toniczne, toniczno-kloniczne
II. NAPADY JEDNOSTRONNE LUB PZREWŻNIE
JEDNOSTRONNE
IV. NAPADY NIESKLASYFKOWANE
NAPADY CZĘŚCIOWE I PROSTE/BEZ ZABURZEŃ ŚWIADOMOŚCI/
NAPADY RUCHOWE: np. drgawki kloniczne ręki; napady Jacksona z typowym marszem; zwrotne z tonicznym zwrotem gałek ocznych, głowy i ew. tułowia w jedna stronę; dysfatyczne; z wokalizacją lub zatrzymaniem mowy
NAPADY CZUCIOWE I ZMYSŁOWE: czuciowe somatyczne np. parestezje; wzrokowe np. iskry, płomienie; słuchowe np. gwizdy, świsty; smakowe i węchowe – odczuwanie dziwnych nieprzyjemnych smaków i zapachów
NAPADY WEGETATYWNE: np. sensacje w nadbrzuszu lub klatce piersiowej, pocenie, ślinienie
NAPADY PSYCHICZNE: różnorodne objawy psychiczne dotyczące zaburzeń intelektu /np. deja vu, deja vecu/, napadowe myśli natrętne, napady wspomnieniowe, zaburzenia postrzegania /np. omamy/, zaburzenia afektywne /np. napady dysfotyczne i depresyjne/
NAPADY CZĘŚCIOWE ZŁOŻONE
/Z ZABURZENIAMI ŚWIADOMOŚCI OD POCZĄTKU LUB TEŻ ROZPOCZYNAJĄ SIĘ OBJAWAMI PROSTYMI/
Znieruchomienie, zahamowanie dotychczasowej czynności /”absence temporal”/
Stan zamroczenia z automatyzmami prostymi – oralnymi czy ruchowymi lub bardziej złożonymi o charakterze czynności rzekomocelowych
Przebieg dwyfazowy tzn. znieruchomienie, po którym następuje stan zamroczenia z automatyzmami
Napad uogólniony toniczno-kloniczny
Często poprzedzająca aura
Nagły upadek, połączony z okrzykiem
Uogólniony skurcz toniczny i zatrzymanie oddechu
Uogólnione drgawki kloniczne
Często: piana z ust, przygryzienie języka, bezwiedne oddanie moczu i stolca
Faza kloniczna- kilka min., okres zamącenia – ponad 10min. pokryte niepamięcią.
STAN PADACZKOWY
Napad trwający dłużej niż 30 minut lub kilka napadów
pomiędzy którymi chory nie odzyskuje przytomności.
NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY:
- niedostateczne przyjmowanie leków
- nagła zmiana lub odstawienie leku
- zatrucie alkoholem
DIAGNOSTYKA PADACZKI
Wywiad
Badanie przedmiotowe ogólne i neurologiczne
EEG
- rutynowy zapis EEG
- EEG po nieprzespanej nocy
- całodobowe monitorowanie zapisu EEG
DIAGNOSTYKA PADACZKI cd.
Tomografia komputerowa
- u chorych z początkiem padaczki po 25 rż.
- u chorych z napadami ogniskowymi
- u chorych z czynnościową wolną w EEG
- u chorych z napadami opornymi na leczenie
- w razie dołączenia się nowych objawów neurologicznych
MRI
- gdy CT nie ujawnia zmian mimo ewidentnych lub narastających
- objawów ogniskowych gdy obraz CT jest niejdnoznaczny
Arteriografia
- gdy podejrzewa się zmianę naczyniową
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego
- proces zapalny mózgu i opon
- choroby pasożytnicze
Badania biochemiczne
- poziom glukozy w surowicy /hypoglikemia/
- poziom wapnia i fosforu w surowicy /tężyczka/
- morfologia i poziom Fe w surowicy /niewydolność z omdleniami/
RÓŻNICOWANIE NAPADÓW PADACZKOWYCH
Napady psychogenne
Przejściowe ataki ischemiczne /drop attacks/
Migrena
Omdlenie zwykłe
Omdlenie mikcyjne
Omdlenie kaszlowe
Omdlenie związane z nadwrażliwością zatoki szyjnej
Łagodne omdlenie wieku młodzieńczego
Zespół MAS
Zaburzenia rytmu serca
Narkolepsja
Katapleksja
Tężyczka
LEKI PRZECIWPADACZKOWE ZALECANE W RÓŻNYCH TYPACH NAPADÓW
DAWKOWANIE LEKÓW PRZECIWPADACZKOWYCH
LECZENIE STANU PADACZKOWEGO
POSTĘPOWANIE W DOMU CHOREGO
POSTĘPOWANIE W SZPITALU
LECZENIE STANU PADACZKOWEGO cd.
PRZEDŁUŻAJĄCY SIĘ STAN PADACZKOWY
(gdy napady nie ustąpiły w ciągu 30-40 min.)
podać jeszcze raz diazepam 20 mg i.v. a następnie kontynuować wlew
100 mg diazepamu w 500 ml glukozy
lub
podać klometiazol (Heminevrin) w dawce 40-100ml 0,8% toztworu we
wlewie i.v.
podać 10 ml paraaldehydu w 100 ml solu fizjologicznej i.v. w ciągu 10-
15 min.
POSTĘPOWANIE W ODDZIALE INTENSYWNEJ TERAPII
Przy leczeniu stanu padaczkowego należy szczególnie dbać o stan
układu krążeniowo-oddechowego, zwalczać obrzęk mózgu,
przeciwdziałać hipotermii i regulować gospodarkę wodno-
elektrolitową
LECZENIE CHIRURGICZNE PADACZKI
WSKAZANIA
- częste napady i/lub znaczne zaburzenia zachowania mimo prawidłowo prowadzonego leczenia farmakologicznego przez okres 3-4 lat
- uszkodzenie mózgu o charakterze ogniskowym, jednostronne
- takie umiejscowienie ogniska padaczkorodnego, aby zabieg nie spowodował trwałego kalectwa
- względnie dobry poziom intelektualny chorego zapewniający współpracę z lekarzem przed i po operacji
diagnostyka przedoperacyujna powinna odbywać się w wyspecjalizowanych oddziałach neurochirurgicznych i obejmować poszerzone badania neurofizjologiczne
RODZAJE ZABIEGÓW OPERACYJNCYH
- zabiegi resekcyjne: wycięcie odcinka kory, części lub całego płata mózgu, znacznie rzadziej kilku płatów lub jednej półkuli, najczęściej wykonywanym zabiegiem jest lobektomia skroniowa
- zabiegi prowadzące do modyfikacji czynności bioelektrycznej wiedzę
LEKI PRZECIWPADAZCZKOWE NOWEJ GENERACJI
Vigabatrin (Sabril) Wzrost stężenia GABA w OUN przez
hamowanie GABA-transaminazy rozkładającej GABA.
Lamtrygina (Lamictal) Blokowanie kanałów sodowych,
hamowanie uwalniania neuroprzekaźników pobudzających
(głównie glutaminianu).
Oxycarbamazepina (Trileptal) Blokowanie kanałów sodowych.
Tiagabina (Gabitril) Hamowanie wychwytu GABA prze neurony i
komórki gleju co nasila hamujący wpływ transmisji GABA-ergicznej.
Gabapentin (Neurontin) Analog GABA.
Topiramat (Topamax) Blokowanie kanałów sodowych,
potęgowanie działania GABA, hamowanie anhydrazy
węglanowej.
Felbamat (Taloxa) Mechanizm słabo poznany, hamuje
szerzenie odogniskowych wyładowań in vitro.
Skuteczność leków przeciwpadaczkowych w różnych typach napadów i zespołach padaczkowych
beaciha