WYKŁAD 5 (28.10.2013r.)
OBRÓT MATERIAŁOWY
MATERIAŁY – to składniki nabyte w celu zużycia na własne potrzeby w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeśli trwa on dłużej niż 12 miesięcy (UoR art.3 ust.1 pkt18)
ZAPASY (Wg. MSR 2) – Uznaje za materialny składnik aktywów zużywany w procesie produkcyjnym lub w trakcie świadczenia usług.
Materiały zużywane są głównie w podstawowej działalności operacyjnej, a więc w produkcji wyrobów i przy okazji świadczenia usług (bezpośrednio w procesach produkcyjno-wytwórczych), ich wykorzystanie jest związane również z koniecznością utrzymania ruchu maszyn i urządzeń, przeprowadzanymi remontami, jak również prowadzonymi pracami o charakterze administracyjnym.
Cechą charakterystyczną materiałów jest jednorazowe ich zużywanie oraz przekazywanie w całości swojej wartości produktom, do których wytworzenia zostały zużyte bądź odniesienie jej do wyniku finansowego.
KLASYFIKACJA MATERIAŁÓW
→ CEL ZUŻYCIA:
• Materiały podstawowe – przekazują wyrobom swoją istotę, nadają im zasadnicze cechy, stanowią część składową produktu lub opakowanie podstawowe (np. puszka groszku) (zawsze na koncie produkcja podstawowa)
• Materiały pomocnicze – nadają wyrobom pewne cechy lub ułatwiają i przyspieszają proces produkcji; służą do konserwacji maszyn i urządzeń. (utrzymywania czystości, materiały biurowe), np. kolor lakieru (odnoszone na koszty wydziałowe)
• Paliwo - wykorzystywane na cele technologiczne, energetyczne, gospodarcze.(paliwa muszą być przechowywane w jednostce gospodarczej (paliwa, węgiel na zwałach, gaz, sprężone powietrze, para wodna) (koszty bezpośrednie lub koszty pośrednie)
• Części zapasowe maszyn i urządzeń – przeznaczone na wymianę zużytych części w czasie konserwacji i remontów środków trwałych
• Opakowania – wykorzystywane do „ochrony” wyrobów gotowych w związku z ich wysyłką do odbiorcy (np. kartony, palety, kontenery)
• Odpadki - materiały niepełnowartościowe, resztki powstające w trakcie produkcji.
→ CELOWOŚĆ UTRZYMANIA:
• Zapasy normatywne – normatywny zapas materiałów oznacza taki ich poziom, który zapewni prawidłowe funkcjonowanie procesów prowadzonych przez jednostkę.
Najlepszym rozwiązaniem w zakresie kontroli stanu zapasów jest wykorzystanie metody zakupu (Just On time – nabycie wprost przez zużyciem)
• Zapasy ponadnormatywne – obejmują:
-zapasy rezerwowe, nabywane na wypadek sytuacji trudnych do przewidzenia(np. klęski żywiołowe, wybuch wojny)
-zapasy sezonowe związane z cyklem ich wytwarzania (np. płody rolne)
• Materiały zbędne mogą składać się z materiałów pełnowartościowych, których ilość znacznie przekracza potrzeby jednostki oraz materiałów niepełnowartościowych, czyli takich, które na skutek zdarzeń utraciły swoje wartości.
→ MIEJSCE SKŁADOWANIA
• Materiały w drodze –jednostka gospodarcza otrzyma i zaakceptuje fakturę za materiały, natomiast nie dysponuje jeszcze samą dostawą.
• Materiały na składzie – zapasy przyjęte do magazynu, będące własnością jednostki, bądź będące w jej czasowej dyspozycji zapasy obce.
• Materiały w przerobie – reprezentują wartość tych składników majątkowych, które wydane z magazynu lub wprost z zakupu znajdują się w tracie przystosowania ich do użytkowania.
→ RODZAJ (wg polskiej klasyfikacji wyrobów i usług)
WYCENA MATERIAŁÓW
OGÓLNE ZASADY WYCENY
Cena zakupu – kwota należna sprzedającemu, w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym, a pomniejszona o zmniejszania ceny (opusty, rabaty)
Cena nabycia – cena zakupu powiększona o koszty zakupu bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do użytkowania.
Wg UoR
Materiały wykazuje się w księgach rachunkowych według rzeczywistych cen nabycia. Oznacza to, że koszty zakupu zwiększają wartość materiałów.
WYCENA BILANSOWA MATERIAŁÓW: * Cena nabycia -koszty zakupu zwiększają wartość materiałów * Cena zakupu -o ile nie zniekształca to stanu aktywów i wyniku finansowego • koszty zakupu w całości rozliczane w momencie poniesienia
1. Wycena materiałów wg CENY NABYCIAAd.1Rozr. z dostawcami Materiały Koszty zarządu
2000 2300 1150 1150
300 2300 1150
1150 SK
2. Wycena materiałów wg CEN NABYCIA z wykorzystaniem „rozliczenia międzyokresowego kosztów”Ad.2
Rozr.z dostawcami Materiały Koszty zarządu
2000 2000 1000 1000
Rozliczenia m/o kosztów
300 300 150 150
(koszty zakupu ujmowane są jako RMK 300, z mat wyksięgujemy wart zuż mat i przenosimy na k zarządu1000, z rmk wyksięgujemy koszty zakupu wykorzystane na zużycie materiałów 150)
3. Wycena materiałów wg CENY ZAKUPUAd.3
Rozr. z dostawcami Materiały Koszty zarządu
2000 3000 1000 1000
Koszty zakupu
300 300
(mat przyjmujemy do mag wg ceny zakupu 2000, 300-k zakupu przenosimy z rozr z dost na „k. zakupu”, kiedy jednostka wydaje materiały wtedy wyks z mat 1000 i dajemy na k zarządu)
BIEŻĄCA WYCENA PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW MATERIAŁÓW
Wycena rozchodu materiałów wg cen rzeczywistych
Przykład.W związku z procesem zakupu i zużycia materiałów w jednostce gosp nastąpiły następujące operacje gospodarcze:15.04 przyjęcie mat do mag wg cen rzeczywistych 200kg x 11,0023.04 przyj mat do mag 100kg x 12,8027.04 wydanie mat do zużycia 140kg
METODA FIFO
data
przychód
rozchód
zapas
15.04
200 x 11
--
2200
23.04
100 x 12,8
22001280
27.04
140 x11=1540
60 x 11=660100 x 12,8=1280
Metoda LIFO –metoda ta nie jest dopuszczona przez MSR nr2. (zaburza to obraz..)
200 X 11
...
szczigaa