INSTRUKCJA POSTERUNKU OBSERWACYJNEGO
(PO, OBSERWATORA)
I. Rozpoznanie wzrokowe jest podstawowym sposobem wykrywania celów powietrznych, wybuchów jądrowych i uderzeń chemicznych na szczeblach pododdziałów i oddziałów.
Rozpoznanie wzrokowe przestrzeni powietrznej organizuje się we wszystkich rodzajach działań bojowych w celu:
· wykrycia na czas środków napadu powietrznego przeciwnika oraz uniemożliwienie alarmowania o zagrożeniu z powietrza;
· stworzenie warunków do prowadzenia walki z celami powietrznymi;
· zapewnienia bezpiecznego działania własnemu lotnictwu;
· określenia parametrów wybuchów jądrowych i uderzeń chemicznych;
· określenia mocy dawki promieni gamma w terenie.
II. Zadania PO (obserwatora) w czasie:
1. Przygotowania do pracy:
· wykonać prace inżynieryjne na posterunku (budowa okopu);
· ustawić tabliczki orientacyjne wg busoli (kompasu);
· przygotować do pracy środki sygnalizacyjne, sprzęt przeciwchemiczny i inne wyposażenie posterunku;
· nawiązać łączność z dowódcą.
2. Prowadzenia obserwacji wzrokowej:
· prowadzić obserwację wzrokową w wyznaczonym sektorze;
· obserwować sygnały alarmów od przełożonych i sąsiadów oraz meldować o nich Oficerowi Dyżurnemu JW, Oficerowi Dyżurnemu SD;
· wykrywać obiekty powietrzne – samoloty, śmigłowce, desanty oraz wybuchy jądrowe i chemiczne;
- lotu celu, kierunek, wysokość, odległość wybuchu jądrowego (czas, rodzaj wybuchu jądrowego, azymut wybuchu, kierunek przesuwania się obłoku promieniotwórczego);
- uderzenia chemicznego (czas, rodzaj środka trującego, kierunek przesuwania się obłoku powietrza skażonego środkami trującymi).
· wykrywać skażenia promieniotwórcze i chemiczne;
· ogłaszać alarmy za pomocą ustalonych sygnałów;
· meldować Oficerowi Dyżurnemu JW (Oficerowi Dyżurnemu SD) o wykrytych własnych obiektach powietrznych;
· znać sygnał „JA SWÓJ SAMOLOT”;
· prowadzić dziennik obserwacji.
III. Obsada i wyposażenie posterunku:
1. Obsadę posterunku obserwacyjnego stanowi 2-3 żołnierzy (zespół podstawowy) pełniący służbę na zmianę na posterunku 1-2 godzin lub w sposób ustalony przez dowódcę posterunku.
2. Posterunek wyposaża się w:
· etatowy sprzęt optyczno – mierniczy (np. lornetka polowa, kątomierz, busola, dalmierz itp.);
· busola (kompas);
· tabliczki orientacyjne;
· środki sygnalizacji (pistolet sygnałowy, gong, syrena, aparat telefoniczny, okulary przeciwsłoneczne);
· instrukcję;
· indywidualne środki ochrony przed skażeniami;
· rentgenoradiometr DP-75;
· przyrząd rozpoznania chemicznego PChR-54M;
· dziennik obserwacji;
· sekundomierz;
· przybory do pisania.
IV. Zasady działania posterunku obserwacyjnego (obserwatora) w zakresie:
1. Powszechnej obrony przeciwlotniczej:
Wskazywanie celów powietrznych odbywa się wg:
· stron świata – polega na określeniu położenia samolotu w stosunku do kierunku (stron świata), tabliczki orientacyjne ustawia się na przedpiersiu okopu;
· dozorów – polega na określeniu położenia samolotu w stosunku do wyznaczonych w terenie dozorów;
· kierunku marszu w kolumnie – polega na określeniu położenia samolotu w stosunku do osi kierunku marszu (z przodu, z lewa, z tyłu);
Wypatrywanie obiektów powietrznych w sektorze należy rozpocząć od lewej granicy sektora wzdłuż linii horyzontu do prawej granicy. Następnie podnosząc o kilka stopni nad horyzont należy obserwować przestrzeń przesuwając wzrok w kierunku lewej granicy, powtarzać te czynności do wysokości, z której możliwy jest atak samolotu (1500 – 2000m).
Alarmowanie o zagrożeniu z powietrza. Po wykryciu i rozpoznaniu samolotu (śmigłowca) przeciwnika dyżurny obserwator ogłasza w ustalony sposób alarm lotniczy, podając jednocześnie niezbędne dane do podjęcia przez dowódcę właściwej decyzji np.:
LOTNIK Z PRAWA – 5 SAMOLOTÓW – 40
LOTNIK Z PRAWA – PARA ŚMIGŁOWCÓW – 30
LOTNIK NA DRUGIM – 2 SAMOLOTY – 15
liczby 40,30,15 oznaczają odległość do wykrytego celu w hektometrach (setkach metrów).
Rozpoznanie samolotu (śmigłowca) można określić na podstawie:
· sygnału JSS;
· sylwetki samolotu;
· znaków rozpoznawczych przynależności państwowej;
· ostrzeliwania samolotu przez własne środki obrony przeciwlotniczej (lotnictwo, artylerię, rakiety plot., sąsiadów);
· działalności bojowej samolotu tj. zrzucanie bomb, odpalanie rakiet, prowadzenie ognia;
· uprzedzenie o przelotach własnego lotnictwa przekazane przez przełożonego.
Ocena odległości za pomocą:
· porównania:
odległość (w km)
obserwacje
nieuzbrojonym okiem
za pomocą lornetki
8-10
samolot niewidoczny lub widoczna ciemna kropeczka
ginąca kropka
6-8
sylwetka – punkt, części nie widać
4
zarys skrzydeł i kadłuba, liczba silników
3
zarys usterzenia, kształt silników
2
znaki rozpoznawcze, szczegóły konstrukcyjne (podwozie, osłona kabiny itp.)
1
znaki rozpoznawcze, szczegóły konstrukcyjne
szczegóły
0,5
antena, pilot w kabinie
5
widoczne pojedyncze zabudowania
widoczne okna w domach
widoczne kominy na dachach
1-2
widoczny czołg
widoczne pnie drzew, słupy kilometrowe i telegraficzne, można odróżnić kolumnę piechoty, kolumnę samochodów i czołgów, widoczne są kontury sylwetki człowieka
700-800m
widoczny ogólny zarys człowieka, na drzewach grube gałęzie, ruch rąk i nóg biegnącego człowieka
· za pomocą lornetki wg wzoru:
gdzie:
d = odległość w metrach,
l = długość samolotu (rozpiętość skrzydeł w metrach),
α = kątowa wielkość samolotu wg siatki lornetki w tysięcznych.
Przyjmuje się dla śmigłowców l=12m, a dla samolotów 16m.
· za pomocą lornetki wg tabeli:
odległość (w m)
wartość kątowa wg siatki lornetki
śmigłowce (12m)
ben312