Dezynfekcja jako podstawowy środek zapewniający bezpieczeństwo pracy

ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE

?                     Szkodliwe czynniki zagrożeń biologicznych w środowisku pracy, określane także jako „biologiczne czynniki zagrożenia zawodowego”, „zagrożenia biologiczne w środowisku pracy”, „biologiczne szkodliwości zawodowe” są to takie mikro i makroorganizmy oraz takie struktury i substancje wytwarzane przez te organizmy, które występując w środowisku pracy wywierają szkodliwy wpływ na organizm ludzki i mogą być przyczyną chorób pochodzenia zawodowego.

Pracownicy ochrony zdrowia i laboratoriów

?                     narażeni są głównie na czynniki zakaźne, a zwłaszcza na przenoszone przez krew wirusy pochodzenia  ludzkiego, takie jak wirusy zapalenia wątroby typu B, C i G (HBV, HCV, HGV) oraz wirus wywołujący AIDS (HIV), [29]. Pracownicy z tych grup mogą być narażeni również na niektóre alergeny, np. alergeny zwierząt laboratoryjnych (zwłaszcza szczurów), które są częstą przyczyną astmy, nieżytu nosa i zapalenia spojówek u pracowników zwierzętarni [24]

DEZYNFEKCJA - SZKODLIWE CZYNNIKI BIOLOGICZNE

    Środowisko pracy jest szczególnym przypadkiem środowiska nienaturalnego wytworzonego przez człowieka.

              Aktywność człowieka powoduje nagromadzenie ekstremalnych efektów powodujących konieczność ochrony pracownika przed czynnikami szkodliwymi dla zdrowia
takimi jak:

•                     Czynniki szkodliwe chemiczne

•                     Czynniki szkodliwe fizyczne

•                     Czynniki szkodliwe biologiczne

•                     Czynniki rakotwórcze i mutagenne

DEZYNFEKCJA - SZKODLIWE CZYNNIKI BIOLOGICZNE

Odpowiedzialność za zgodność warunków pracy z obowiązującymi przepisami spoczywa na pracodawcy.

PRACODAWCA  ZOBOWIĄZANY JEST DO: 

1. Stosowania na warunkach określonych w rozporządzeniu,  wszelkich środków eliminujących narażenie lub ograniczenia stopnia narażenia poprzez środki zapobiegawcze w celu ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez czynnik biologiczny

2. Dokonywania oceny ryzyka zawodowego.

Przed wyborem środka zapobiegawczego

pracodawca musi dokonać oceny ryzyka zawodowego, na jakie

jest lub może być narażony pracownik i musi w szczególności

uwzględnić:

?         klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych na stanowisku pracy.

?         rodzaj oraz czas trwania narażenia na działanie szkodliwego czynnika biologicznego.

?         informacje na temat:

Ø       potencjalnego działania alergizującego lub toksycznego;

Ø       choroby zakaźnej, która może wystąpić w następstwie kontaktu podczas wykonywanej pracy;

Ø       stwierdzonych chorób, które mają bezpośredni związek z

       wykonywaną pracą;

3.               Uwzględniania wskazówek organów
właściwej Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej Inspekcji Pracy
oraz jednostek służby medycyny pracy co do:

Ø                   rodzaju szkodliwego  czynnika  biologicznego,

Ø                   sposobu odkażania stanowisk pracy, urządzeń, pojazdów

              służbowych;

Ø                   wyposażenia w odzież ochronną;

Ø                   prawidłowej gospodarki odpadami

    4.  Zapewnienia pracownikom systematycznego szkolenia;

Szkolenie winno być przeprowadzane w trybie określonym w przepisach w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Szkolenie pracowników powinno uwzględniać zagadnienia dotyczące profilaktyki zapobiegania zakażeniom oraz potencjalnego zagrożenia dla zdrowia i życia pracowników spowodowanego działaniem szkodliwych czynników biologicznych;

    5. Nadzorowania stanu zdrowia pracowników poprzez służbę medycyny pracy

?                    Profilaktyka przed i po-ekspozycyjna,

?                    Stosowanie opracowanych procedur mycia i dezynfekcji rąk, powierzchni,

?                    Szczepienia ochronne,

Czynniki biologiczne - podstawy prawne

1. DYREKTYWA 2000/54/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 18 września 2000 r. w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników biologicznych w miejscu pracy (Dz.U WE L 262/21 z 17 października 2000 roku)
 

    2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 roku w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki
(Dz.U. 2005 r. nr 81 poz. 716 z późn. zm.)

Zasady higieny i ochrony indywidualnej pracowników w związku z narażeniem na czynniki biologiczne w miejscu pracy określone zostały w dyrektywie 2000/54/EC

              Z zaleceń dyrektywy wynika, że:

v                  przy narażeniu na czynniki biologiczne z 1 grupy ryzyka - nie jest konieczne stosowanie środków ochrony indywidualnej, a sugeruje się tam stosowanie jedynie odzieży roboczej,

v                  przy narażeniu na czynniki biologiczne z 2 grupy ryzyka - jest  konieczne stosowanie odpowiedniej odzieży roboczej,

v                  przy narażeniu na czynniki biologiczne z 3 grupy ryzyka – odpowiedniej odzieży ochronnej.

?                     W warunkach narażenia pracowników na działanie czynników biologicznych, zaklasyfikowanych do 4. grupy ryzyka, należy stosować kombinezony gazoszczelne oraz izolujący sprzęt ochrony układu oddechowego o największym wskaźniku ochrony.

?                     Ponadto w grupach 2 i 3 zaleca się stosowanie odpowiednio sprzętu ochrony układu oddechowego, sprzętu ochrony oczu i twarzy oraz obuwia ochronnego i rękawic ochronnych. Środki te muszą spełniać określone wymagania.

Wymagania, związane ze stosowaniem znaków ostrzegawczych, dostępem do stref kontrolowanych, stosowaniem odzieży i odkażaniem

              3. Znowelizowany Kodeks Pracy; art. 226 nakłada na pracodawcę obowiązek :

- informowania pracowników o ryzyku związanym z wykonywaną pracą,

- ocenienia i dokumentowania ryzyka zawodowego oraz

- stosowania niezbędnych środków profilaktycznych,

    4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj. Dz. U. 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.), w którym pracodawcę zobowiązano do oceniania i dokumentowania oceny ryzyka zawodowego, występującego podczas wykonywania różnych prac oraz stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających to ryzyko.

5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej

      z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktyki  opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie Pracy (Dz.U. 1996 r. nr 69, poz. 332)

§ 4 informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy, o których mowa w pkt 2 i 3, czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.

6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 roku w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki
(Dz.U. 2005 r. nr 81 poz. 716 z późn. zm.) określa:

Ø                   klasyfikację ,

Ø                   wykaz szkodliwych czynników biologicznych,

Ø                   wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych,

Ø                   szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne.

7. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy ( t.j. Dz.U. 2003 r. nr 169  poz.1650 z późn. zm.)

              Pracodawca powinien zapewnić pracownikom informacje o istniejących zagrożeniach, przed którymi chronić ich będą środki ochrony indywidualnej oraz informacje o tych środkach i zasadach ich stosowania. Szczegółowe zasady stosowania środków ochrony indywidualnej określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 39 Środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko  zawodowe dzielimy na:

1. Środki ochrony indywidualnej

(fartuchy, rękawice, półmaski, okulary, środki dezynfekcyjne)

2. Środki ochrony zbiorowej

zastosowanie rozwiązań organizacyjnych i technicznych
(np. wentylacja, klimatyzacja)

Przytoczone akty prawne

?                     wskazują na konieczność wyposażenia pracujących, odpowiednio do oceny stopnia ryzyka zawodowego, w odzież roboczą lub odzież ochronną oraz inne wyposażenie ochronne. Niezbędne jest również udostępnienie pracownikom odpowiednich środków higienicznych i odkażających, a także opracowanie właściwych procedur składowania, czyszczenia, odkażania i na-prawiania odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej.

Czynniki biologiczne mogą spowodować trzy rodzaje zachorowań:

ü                   zakażenia (bakterie, wirusy, pasożyty)

ü                   alergie (poprzez pyły zanieczyszczone  mikrobiologicznie)

ü                   zatrucia  lub działania toksyczne

Drogi  zakażenia:

q                  skóra, błona śluzowa
(ryzyko poprzez pogryzienie, zadrapanie)

q                  układ oddechowy

q                  układ pokarmowy

DEZYNFEKCJA - SZKODLIWE CZYNNIKI BIOLOGICZNE

PRACODAWCA  POWINIEN:

W zależności od  rodzaju i stopnia zagrożenia powinien zastosować  środki ochrony indywidualnej i przeprowadzić na stanowisku pracy

?                      Dekontaminację z zastosowaniem preparatów dezynfekcyjnych o działaniu grzybobójczym

?                      Dekontaminację z zastosowaniem preparatów dezynfekcyjnych o działaniu prątkobójczym

?                      Dekontaminację z zastosowaniem preparatów dezynfekcyjnych o działaniu wirusobójczym

Dekontaminacja –

proces polegający na usunięciu i dezaktywacji substancji szkodliwej (chemikaliów, materiałów radioaktywnych, czynników biologicznych), która zagraża życiu lub zdrowiu ludzi poprzez kontakt bezpośredni lub używane sprzęty.

Dekontaminacji poddawani są zarazem ludzie, zwierzęta, jak i środowisko nieożywione (infrastruktura itd.).

Sanityzacja –

proces dążący do eliminacji możliwie dużej liczby mikroorganizmów na przedmiotach codziennego użytku, powierzchniach płaskich itp. w gospodarstwie domowym i miejscach publicznych.

Sanityzację przeprowadza się za pomocą zwykłych środków myjących. Proces ten nie daje gwarancji jałowości czyszczonego obiektu.

DEZYNFEKCJA

Rodzaje dezynfekcji i sposoby jej wykonywania

2. Ogniskowa – przy istniejącym źródle zakażenia (chory, nosiciel)

3. Bieżąca – w środowisku nosicieli zarazków choroby zakaźnej (wykonuje się ją wielokrotnie i możliwie często

4. Końcowa – po usunięciu źródeł zakażeń (np. zakończenie pobytu chorego w sali) wykonuje się ją jednocześnie i jednorazowo

DEZYNFEKCJA
 

OCENA  PREPARATÓW DEZYNFEKCYJNYCH

Jak prawidłowo stosować preparaty dezynfekcyjne i antyseptyki:

?                      Należy pamiętać o substancji – produkcie preparacie antyseptycznym spełniającym normę, jego ilości, czasie i zakresie działania, a w przypadku rozpuszczania  ...