Kilka słów o równości płci w Policji.pdf

(304 KB) Pobierz
Kilka słów o równości płci w Policji
Jak wszyscy wiemy, głównym zadaniem Policji jest ochrona bezpieczeństwa ludzi oraz u
trzymywanie
bezpieczeństwa i porządku publicznego. Udział kobiet w realizacji tego zadania jest ich
konstytucyjnym prawem, gwarantującym równość płci we wszystkich dziedzinach życia
społecznego oraz wyrazem wprowadzania w Polsce demokratycznych procedur
równościowych i antydyskryminacyjnych.
Jednak już sam fakt, iż Policja jest formacją o zdecydowanie większej liczbie
zatrudnionych w niej mężczyzn wpisuje ją nie tylko w schemat segregacji poziomej na
rynku pracy ale i ujawnia wstępny katalog problemów związanych z równouprawnieniem
płci. Są to m.in:
1.
Stereotypy funkcjonujące w społeczeństwie jak i w samych strukturach Policji dotyczące
zarówno tradycyjnej roli kobiet jak i ich służby. Chodzi tu m.in o przydatność kobiet w Policji i ich
rozwój zawodowy oraz godzenie życia rodzinnego ze służbą.
2.
Rekrutacja kobiet , szkolenia i ich warunki.
3.
Kariera zawodowa, dostępność do wyższych stanowisk i korpusów.
4.
Realizacja praw kobiet w związku z macierzyństwem, ochrona socjalna kobiet.
5.
Uzupełnienie luk w prawodawstwie policyjnym dotyczących opieki nad dzieckiem (dotyczy
zarówno kobiet jak i mężczyzn).
6.
1 / 8
1397226414.004.png
 
Kilka słów o równości płci w Policji
Powrót do służby po okresie urlopu wychowawczego - bariery związane z dezaktualizacją
kwalifikacji zawodowych kobiet (dotyczy również mężczyzn).
7.
Molestowanie seksualne kobiet.
8.
Stosowanie mobbingu często jako formy dyskryminacji, w tym również ze względu na płeć.
9.
Brak kultury organizacji opartej na integracji obu płci - równoważnym wnoszeniu i budowaniu
przez kobiety i mężczyzn wartości i celów we wspólną przestrzeń publiczną.
Prowadzona dotychczas polityka kadrowa w Policji nie odzwierciedlała perspektywy płci.
Prawodawstwo policyjne nie było nowelizowane po kątem polityki równościowej oraz
przeciwdziałania dyskryminacji kobiet. W jej strukturach nie ma organu opiniodawczo -
doradczego ds. kobiet.
Dokonując przeglądu prawa policyjnego w aspekcie godzenia życia zawodowego i rodzinnego
na szczególną uwagę zasługuje art. 79 oraz art. 44 i art. 44a ustawy o Policji. Są to bowiem
regulacje związane ze szczególnymi uprawnieniami przysługującymi kobiecie – policjantowi
oraz z warunkami zwolnienia policjantek w czasie ciąży, urlopu macierzyńskiego i
wychowawczego. Poza nimi szczegółowe regulacje dotyczą praw związanych z
macierzyństwem są zawarte w rozporządzeniach Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 18 października 2001 roku w sprawie rozkładu czasu służby policjantów oraz z 2
września 2002 roku w sprawie praw i obowiązków oraz szczegółowego przebiegu służby
policjantów.
W obliczu zmian skierowanych na równouprawnienie płci zarówno w sytuacji zawodowej jak i
rodzinnej, nowelizacji kodeksu pracy w 2008 roku oraz wprowadzenia od 2010 roku
fakultatywnych urlopów ojcowskich, treść i interpretacja art. 79 ustawy budzi kontrowersje. Jego
dyspozycja, iż policjantowi – kobiecie przysługują szczególne uprawnienia przewidziane dla
2 / 8
1397226414.005.png
 
Kilka słów o równości płci w Policji
pracownic według przepisów prawa pracy, jeśli przepisy niniejszej ustawy nie stanowią inaczej
może być potraktowany jako dyskryminujący wobec mężczyzn. Wprawdzie zgodnie ze
stanowiskiem Komendanta Głównego Policji, będącym odpowiedzią na zapytanie rzecznika
praw obywatelskich w tej sprawie, art. 79 ustawy o Policji należy traktować rozszerzająco, tzn.
jako odnoszący się do kobiet i mężczyzn - to w świetle ustawy nie jest to jednoznaczne. Wobec
powyższego, przepisy ustawy o Policji, w tej kwestii, jako obowiązującego w Policji aktu
prawnego, wymagają doprecyzowania i jasności. Chodzi po pierwsze o zapis czy uprawnienia o
których mowa w art. 79 dotyczą kobiet i mężczyzn, po drugie - czy zgodnie z art. 79
funkcjonariuszy i funkcjonariuszki obowiązują przepisy resortowe czy przepisy kodeksu pracy.
W tej materii szczególnie istotne są :
1.
art. 178 par. 2 kodeksu pracy w myśl którego pracownika opiekującego się dzieckiem do
ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach
nadliczbowych, w porze nocnej, jak również delegować poza miejsce pracy;
2.
art. 187 kodeksu pracy zgodnie z którym pracownica pracująca ponad 4 godziny dziennie i
karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw, wliczanych do czasu
pracy;
3.
art. 186(7) par. 1 kodeksu pracy, zgodnie z którym pracownik uprawniony do urlopu
wychowawczego może złożyć pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu
pracy do wymiaru nie niższego, niż połowa pełnego wymiaru czasu w okresie, w którym mógłby
korzystać z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika.
Ważnym przepisem występującym w pragmatyce służbowej policjantów jest zapis regulujący
służbę w Policji małżonków. W przypadku gdy oboje rodzice pełnią służbę w Policji, z
uprawnienia do zwolnienia od zajęć służbowych z tytułu sprawowania osobistej opieki nad
dzieckiem może korzystać jedno z nich. Przepisy stosuje się odpowiednio do opiekunów
dziecka.
Jedyną jak dotąd inicjatywą (poza udziałem przedstawicieli Policji w konferencjach m.in. na
3 / 8
1397226414.001.png
 
Kilka słów o równości płci w Policji
temat kobiet w służbach mundurowych w roku 2008) jest powołanie przez Komendanta
Głównego Policji w marcu 2009 roku Pełnomocnika ds. równego statusu kobiet i mężczyzn w
Policji. Jest to obowiązek realizacji przyjętej przez Polskę Dyrektywy 2002/73/WE z dnia 23
września 2002 roku w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania kobiet i
mężczyzn w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz
warunków pracy oraz Konwencji ONZ ds. Eliminacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet
/CEDAW/. Decyzja nr 132 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2009 roku określa
m.in. zadania i kompetencje Pełnomocnika ds. równego statusu kobiet i mężczyzn.
Do zadań pełnomocnika, który współpracuje z Pełnomocnikiem Komendanta Głównego Policji
ds. Ochrony Praw Człowieka należy:
1.
współpraca z instytucjami międzynarodowymi i krajowymi w zakresie upowszechniania idei
równego traktowania;
2.
monitorowanie i upowszechnianie standardów i zaleceń, w tym organizacji międzynarodowych,
w zakresie równego traktowania;
3.
opracowywanie dla kierownictwa Komendy Głównej opinii i stanowisk dotyczących spraw
związanych z równym traktowaniem;
4.
promowanie w Policji działań na rzecz równego traktowania wszystkich funkcjonariuszy poprzez
inspirowanie, monitorowanie, koordynowanie działań szkoleniowych oraz popularyzacyjnych i
wydawniczych;
5.
reprezentowanie Komendanta Głównego Policji w krajowych i międzynarodowych
przedsięwzięciach, poświęconych równemu traktowaniu;
4 / 8
1397226414.002.png
 
Kilka słów o równości płci w Policji
6.
przedstawianie tematów z obszaru równego traktowania do realizacji w ramach doskonalenia
zawodowego policjantów oraz opiniowanie programów szkoleń z tego zakresu (Dz. Urz.
KGP.09.13.66 /System Informacji Prawnej LEX 23/2010/).
W odróżnieniu od Pełnomocnika Komendanta Głównego Policji do spraw Ochrony Praw
Człowieka, powołanego Decyzją Nr 327 Komendanta Głównego Policji z dnia 27 maja 2008
roku (Dz. Urz. KGP z dnia 30 czerwca 2008 roku) pełnomocnik Komendanta Głównego Policji
ds. równego statusu kobiet i mężczyzn nie ma umocowania w terenowych jednostkach
organizacyjnych Policji na poziomie wojewódzkim czy powiatowym. Nie posiada zatem sił,
środków i narzędzi do rozwiązywania problemów związanych z dyskryminacją ze względu na
płeć. W policji działa jedynie sieć pełnomocników ds. ochrony praw człowieka. Jest to 17
pełnomocników KWP/KSP wspomaganych przez nieetatowych Pełnomocników w szkołach
Policji.
W celu monitorowania nieprawidłowości występujących w środowisku policjantów, zgodnie z
decyzją Nr 1 Komendanta Głównego Policji z dnia 2 stycznia 2006 roku w sprawie obowiązku
przekazywania informacji o uzasadnionych przypuszczeniach popełnienia przestępstwa przez
policjanta lub pracownika Policji oraz niektórych zdarzeniach i ich udziałem, wydano polecenie
komendantom jednostek organizacyjnych Policji oraz dyrektorom biur Komendy Głównej Policji
przekazywania do Biura Spraw Wewnętrznych Komendy Głównej Policji (BSW KGP) informacji
o uzasadnionych przypuszczeniach popełnienia przez policjanta lub pracownika Policji
przestępstwa oraz o niektórych zdarzeniach z ich udziałem. Dyrektor Centralnego Biura
Śledczego Komendy Głównej Policji do przekazywania informacji zobowiązał kierowników
podległych komórek organizacyjnych. Wyżej wymienione informacje mają być przekazywane
niezwłocznie drogą telefoniczną, a następnie potwierdzone pisemne kierownikowi komórki BSW
KGP, mającej siedzibę w województwie, na obszarze którego działa komórka przekazująca
informacje.
Wyszczególniony w wymienionej decyzji katalog zdarzeń obejmuje obejmuje następujące
sytuacje:
1.
zabójstwo policjanta lub pracownika Policji;
5 / 8
1397226414.003.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin