Katecheza 22
NAŚLADUJEMY ŚW. MIKOŁAJA
Ogólne cele katechetyczne
Poznanie drogi życiowej św. Mikołaja.
Kształtowanie postawy chętnego obdarowywania innych.
Cele szczegółowe
Wiedza
Dziecko:
– potrafi powiedzieć, czym zasłynął święty Mikołaj
– potrafi wyjaśnić, kto to jest człowiek potrzebujący.
Umiejętności
– potrafi opowiedzieć historię św. Mikołaja
– potrafi narysować św. Mikołaja
– potrafi zaśpiewać piosenkę o św. Mikołaju.
Postawy
– naśladuje św. Mikołaja w dobroci na co dzień
– chętnie dzieli się z rodzeństwem i rówieśnikami tym, co posiada.
Metody i techniki:rozmowa kierowana, opowiadanie, praca z ilustracją, zabawa, metoda niedokończonych zadań, „głuchy telefon”.
Środki dydaktyczne: obraz przedstawiający św. Mikołaja (biskup z workiem, otoczony gromadką dzieci obdarowanych przez niego zabawkami), tekst opowiadania, cukierki.
I. WPROWADZENIE
K. wita grupę. Na tablicy zawiesza obraz przedstawiający św. Mikołaja.
– Kto jest na tym obrazku?
– Po czym poznaliście, że to św. Mikołaj?
– Co robi św. Mikołaj?
– Dlaczego nazywamy go świętym?
II. AKTYWIZACJA
1. Opowiadanie
Dzisiaj opowiemy o św. Mikołaju.
Dawno temu w mieście Mira żył pewien chłopiec, który miał na imię Mikołaj. Jego rodzice
byli bogaci. Kiedy zmarli, dostał po nich wielki majątek.
Pewnego razu dowiedział się, że w jego mieście jest biedna dziewczyna, której rodzicom
brak pieniędzy na wyprawienie dla niej wesela. Wtedy Mikołaj zaczął się zastanawiać: „Ja
mam dużo pieniędzy i mógłbym jej pomóc. Tylko jak?”
Myślał i myślał, aż wreszcie wymyślił. Późną nocą, ponieważ nie chciał, żeby go rozpoznano,
udał się pod dom, w którym mieszkała biedna rodzina. Cichutko podszedł do otwartego okna
i wrzucił przez nie woreczek z pieniędzmi. Gdy rankiem domownicy obudzili się, zapanowała
wielka radość ze znalezionych pieniędzy. Dzięki nim dziewczyna mogła wyjść za mąż, nie była
smutna, a rodzice wyprawili jej wesele. Jednak wszyscy zadawali sobie pytanie:
42
– Kto podzielił się swoimi pieniędzmi z biedną rodziną? Kto jest taki dobry?
Długo nikt nie podejrzewał o to Mikołaja, a on się nie przyznawał, bo zrobił to nie dla
pochwały, lecz dla dobrego Jezusa.
Od tego czasu Mikołaj wciąż w taki sposób pomagał ludziom: biednym, chorym, ale najbardziej dzieciom, które były smutne. Pod osłoną nocy, żeby nikt go nie zobaczył, wrzucał przez okno ubranka, zabawki, żywność, pieniądze, lekarstwa. Tak rozdał wszystko, co miał. Aż pewnego razu ludzie odkryli jego tajemnicę: to on jest tym dobrym człowiekiem, który pomaga biednym. Dlatego też postanowili go wybrać na biskupa w tym mieście. Mikołaj został biskupem, czyli takim szczególnie ważnym księdzem, ważniejszym nawet niż ksiądz proboszcz.
Ubrano go w czerwony biskupi strój, na głowę włożono mu specjalną, dużą czapkę, a w jego ręce pojawiła się wysoka biskupia laska. Gdy Mikołaj został biskupem, nadal ludziom pomagał.
Czyny Mikołaja tak podobały się Bogu, że po jego śmierci w nagrodę wziął go do nieba.
Tak więc biskup Mikołaj został świętym.
2. Rozmowa na temat opowiadania
– Co otrzymał Mikołaj po śmierci rodziców?
– W jaki sposób pomógł biednej dziewczynie?
– Kiedy Mikołaj dawał ludziom prezenty?
– Dlaczego rozdawał je nocą?
– Kim został Mikołaj, gdy ludzie dowiedzieli się o jego dobroci?
– Komu jeszcze podobał się Mikołaj?
– Gdzie po śmierci trafił Mikołaj?
Mikołaj był bardzo dobrym człowiekiem, chętnie pomagał innym i dzielił się z nimi. Gdziekolwiek
przeszedł, pojawiała się radość, dlatego wybrano go na biskupa. Dzisiaj wiele osób chce go naśladować, czyli upodobnić się do niego. Co rok, w każde imieniny św. Mikołaja, do dzieci przychodzi ktoś, kto go zastępuje, przynosząc im prezenty. My także możemy go naśladować w robieniu innym miłych niespodzianek. Każde dziecko też może być dobrym św. Mikołajem.
O dobrym św. Mikołaju jest nawet piosenka, której się teraz nauczymy.
3. Piosenka
K. uczy piosenki:
Mikołaj się zbliża, dzieci się radują,
do kościoła śpieszą i tak wyśpiewują:
„Prawdą jest, prawdą jest,
że święty Mikołaj dobry jest”.
4. Ćwiczenia w zakresie zastosowania zdobytej wiedzy
4.1. Zdania niedokończone
Każdy może naśladować św. Mikołaja.
– Co trzeba zrobić, żeby być do niego podobnym?
W odpowiedzi na to pytanie K. może pomóc dzieciom, stosując metodę zdań nie
dokończonych:
Chcę być podobna do świętego Mikołaja i smutnej dziewczynce dam swoją
.... (dzieci kończą zdanie, np. lalkę, książkę, gdy mama na to pozwoli).
Chcę być podobny do św. Mikołaja, więc chorej babci .... itd.
A teraz wstańcie, bo już dziś spróbujemy naśladować św. Mikołaja.
4.2. Zabawa ruchowa
Dzieci przy wesołej muzyce poruszają się, jak chcą, po sali. K. wyłącza muzykę, żeby im wydać polecenie:Cicho, tak jak św. Mikołaj, na palcach, chodzimy po sali.
Znowu muzyka, znów zatrzymanie, i mamy robić co innego:
Radośnie uśmiechamy się do koleżanek, kolegów.
Cicho robimy pociąg, który jeździ po sali.
K. zwraca uwagę dzieci na siebie, oznajmiając:
Ja też chcę być dobrym św. Mikołajem. Mam tutaj cukierki.
– Co mam z nimi zrobić, aby naśladować św. Mikołaja i podobać się dobremu Bogu?
(dzieci odpowiadają) W dalszym ciągu zabawy K. jest zawiadowcą. Pociąg jeździ dalej, zatrzymując się na przystanku, gdzie K. częstuje cukierkami.
4.3. Wykonanie i losowanie niespodzianki
K. rozdaje dzieciom czyste kartki, na które naklejają przygotowane wcześniej przez niego kwiaty, serca,
uśmiechnięte słońce lub inne radosne obrazki (mogą je też narysować samodzielnie). Po skończonej pracy K. zbiera te rysunki w ładną torebkę, prosząc, żeby grupa usiadła w kółku, a następnie w rytm muzyki dzieci przekazują sobie tę torebkę, podając ją z rąk do rąk i losując z niej miłą niespodziankę dla siebie (na własność).
III. ZAKOŃCZENIE
1. Praca z podręcznikiem
Dzieci wykonują zadania z podręcznika. K. przypomina im, że św. Mikołaj był biskupem, a biskup nosi na głowie specjalną czapkę. Zachęca też, żeby w domu nie zapomniały go naśladować.
2. Rymowanka
K. uczy rymowanki, tym razem metodą głuchego telefonu.
Dzieci dzielą się na grupę chłopców i grupę dziewczynek, a w zabawie trzeba głuchym telefonem przekazać hasło: „Mikołaj jest święty i daje prezenty”.
Mikołaj jest święty i daje prezenty.
KĄCIK KATECHETY
1. Rozważanie
„Jak chcecie, żeby ludzie wam czynili, podobnie wy im czyńcie! Jeśli bowiem miłujecie tych tylko,
którzy was miłują, jakaż za to dla was wdzięczność? Przecież i grzesznicy miłość okazują tym, którzy ich miłują. I jeśli dobrze czynicie tym tylko, którzy wam dobrze czynią, jaka za to dla was wdzięczność? (...) Wy natomiast miłujcie waszych nieprzyjaciół, czyńcie dobrze i pożyczajcie, niczego się za to nie spodziewając. A wasza nagroda będzie wielka, i będziecie synami Najwyższego; ponieważ On jest dobry dla niewdzięcznych i złych. Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny”.
(Łk 6,31-33.35-36
2. Okruch mądrości
„Należy dawać to, co jakoś kosztuje,
wymaga poświęcenia, pozbawia czegoś,
co się lubi, aby dar miał wartość przed Bogiem”.
(Matka Teresa z Kalkuty)
„Prawdziwa miłość nie wyczerpuje się nigdy.
Im więcej dajesz, tym więcej ci jej zostaje”.
(Antoine de Saint-Exupèry)
3. Wiersz
Witamy Ciebie, staruszku święty,
Coś przyszedł do nas z wysokiego nieba.
Wiemy, że kochasz wszystkie dzieci,
Że Ciebie, święty, też kochać trzeba.
Psocimy czasem, lecz nie ze złości,
Więc prosimy dzisiaj nam to wybaczyć
I w dowód swojej wielkiej miłości
Na wszystkie dzieci tutaj popatrzeć.
(w: T. Śmiech, Z. Trzaskowski, Z uśmiechem w życie, Kielce 1996)
4. Warto przeczytać
W. Hoffsümmer, 3 x 30 pomysłów na nabożeństwa, katechezy w przedszkolu i w szkole, Kielce2004, s. 78-81.
M. Maliński, Bajki niebieskie, Kraków 1996.
C. Pertler, E. Reuys, Dzieci obchodzą dzień św. Mikołaja, Kielce 2002.
E. Reuys, H. Viehoff, Jak zorganizować święto? 1000 pomysłów dla grup dziecięcych, Kielce 2004,
s. 205-215.
elcik