1. Pojęcie integracji:integracja w edukacji jako jedna z metod kształcenia. Rola nauczyciela wiodącego i wspomagającego
Integracyjny model kształcenia i wychowania polega na maksymalnym włączeniu dzieci i młodzieży z odchyleniami od normy do „zwykłych (masowych) szkół” i pozostałych placówek oświatowych umożliwiając dzieciom w ten sposób wzrastanie w gronie rówieśników i maksymalny rozwój na miarę swoich możliwości.
Zadania nauczyciela wiodącego:
1.Opanowanie i realizacja planu nauczania (oprac.planu wynikowego)
2.Bieżąca konsultacja z nauczycielem wspomagającym z zakresu tematuzajęć edukacyjnych, przedstawieni propozycji testów sprawdzających z zakresu sposobu włączenia dziecka niepełnosprawnego poprzez odpowiedni dobór metod i form w realizację zajęć
Zadania nauczyciela wspomagającego:
1.Diagnoza wstępna dziecka niepełnosprawnego
a)zapoznanie się z dokumentacją poradni psychologiczno-pedagogicznej, z opinią rodziców oraz zbadanie wybranych funkcji poprzez zastosowanie narzędzi badawczych do diagnozy pedagogicznej
2.Opracowanie i realizowanie planu terapii indywidualnej
3.Modyfikacja programu nauczania(bieżąca), systematyczne konsultacje z nauczycielem wiodącym
4.Opracowanie i przygotowanie niezbędnej pomocy dydaktycznej, środków dydaktycznych
5.Systematyczne ocenianie postępów i ewaluacja działań
6.Ustalenie sposobów pracy z rodziną dziecka
5.Rozwój w interpretacji Piageta, Brunnera, Gardnera
*związki psychologii z pedagogiką, pojęcie: psychologia, pedagogika -wnioski
Okresy(stadia) wg Piageta:
1.Sensoryczno-motoryczny- w tym okresie dziecko myśli głównie przez działanie. Faza ta obejmuje od urodzenia do 2r.ż
2.Okres przedoperacyjny- dziecko w tym okresie cechuje egocentryzm, odwracalność, centracja oraz niezdolność do rozumienia przekształceń (od 2-7 r.ż), dzieci potrafią posługiwać się symbolami w celu zrozumienia świata, możliwa jest zabawa oparta na wyobraźni. Dzieci wyraźnie potrafią rozdzielać fantazje od rzeczywistości. Dopiero pod koniec tego okresu dzieci stają się zdolne do uwzględniania punktu widzenia innych osób
3.Operacje konkretne- Cechuje je przyswajanie operacji umysłowych, wielokrotna klasyfikacja, odwracalność, szeregowanie, zasada zachowania stałości, manipulacja symbolami. W tym okresie pojawia się myślenie logiczne, ale rozwiązywanie problemów nadal ogranicza się do przedmiotów konkretnych i nie obejmuje pojęć abstrakcyjnych i trwa od 7 do 11 r.ż
4.Operacje formalne- od 11r.ż. Dzieci zdolne są do operacji umysłowych na pojęciach abstrakcyjnych i do myślenia logicznego. Myślenie dotyczy bardziej pojęć niż przedmiotów.
Rola nauczyciela w koncepcji Piageta polega na stymulowaniu, wspieraniu i zachęcaniu dziecka do aktywności i konstruowaniu wiedzy. Wprowadzenie do przedszkoli i szkół programu indywidualizacji nauczania jest szansą na renesans Piagetowskiej koncepcji rozwoju poznawczego.
Egocentryzm-dziecko jest przekonane , że wszyscy myślą tak samo jak ono. Są przekonane, że ich myśli są zgodne z prawdą.
Niezdolność do rozumienia przekształceń.
Centracja - dziecko wykazuje tendencje do skupiania uwagi na jednym tylko aspekcie prezentowanego mu bodźca wzrokowego.
Odwracalność-możliwość cofnięcia swego myślenia do punktu, w którym się rozpoczęło.
Brunner stwierdził, że człowiek dysponuje 3 systemami uczenia się:
-manipulacja i działanie
-organizacja percepcji i obrazowanie
-posługiwanie się symbolami
Pedagogika -jest subdyscypliną zajmującą się procesem uczenia się i nauczania dzieci w klasach tzw. zerowych i w klasach I-III. Zadania: opracowanie ogólnych teorii i planów pracy dydaktycznej, opracowanie koncepcji programowych, analiza treści szkolnych.
Psychologia – to zespół, w którym wyrażają się nasze pragnienia, system wartości, uzdolnienia, doświadczenia, pojmowanie rzeczywistości. Jest nauką o człowieku, jego świadomej i nieświadomej działalności, to procesy i prawa rządzące zachowaniem, nauka o człowieku i jego funkcjonowaniu w środowisku społecznym.
Gardner wyróżnił 8 typów inteligencji:
1.Inteligencja językowa- dzieci lubią czytać, pisać, opowiadać historyjki, najłatwiej uczą się poprzez mówienie, słuchanie, wzrokowe śledzenie tekstów, opowiadanie
2.Inteligencja matematyczno-logiczna- dziecko najbardziej lubi, gry, łamigłówki, eksperymenty, zagadki, jest lepsze od swoich rówieśników w rozwiązywaniu problemów wymagających logicznego myślenia i wnioskowania. Najłatwiej uczy się poprzez precyzyjne instrukcje, abstrakcyjne przykłady.
3.Inteligencja wizualno-przestrzenna- dziecko lubi rysować, budować, projektować, fantazjować, oglądać obrazki, albumy, filmy, jest lepsze od swoich rówieśników w układaniu puzzli, odczytywaniu schematów, map, diagramów. Najłatwiej uczy się poprzez metody oparte na obserwacji: pokaz, obserwacja, wizualizacja
4.Inteligencja przyrodnicza(naturalistyczna)- dziecko lubi rośliny, zwierzęta, chce być częściej w środowisku naturalnym, jest dobrym obserwatorem przyrody, pogody, jest lepszy od rówieśników w klasyfikowaniu, dostrzeganiu prawidłowości występujących w naturze. Najłatwiej uczy się przez metody oparte na: obserwacji, praktycznej działalności uczniów
5.Inteligencja muzyczna- dziecko lubi śpiewać, słuchać muzyki, grać na instrumentach. Jest lepsze od rówieśników w zapamiętywaniu melodii, rymów, rytmów i radzenia sobie z czasem. Przy takiej grupie dzieci wskazane jest, aby w procesie nauki włączyć elementy muzyki
6.Inteligencja ruchowa(kinestetyczna)- dziecko najbardziej lubi ruch, dotyka przedmiotów podczas mówienia o nich, stosuje język ciała. Jest lepsze od rówieśników w sporcie, tańcu, grze aktorskiej, czynnościach manualnych. Najlepiej uczy się przez naukę w terenie, poza salą lekcyjną połączoną poprzez poruszanie się w przestrzeni z przyswajaniem wiedzy.
7.Inteligencja interpersonalna(społeczna)- dziecko najbardziej lubi rozmawiać z ludźmi, ma wielu przyjaciół, najczęściej jest przywódcą, liderem grupy, rozumie innych. Najłatwiej uczy się poprzez współpracę, porównywanie, dyskusję.
8. Inteligencja interpersonalna( intuicyjna)- dziecko lubi pracować samodzielnie, poświęcać uwagę własnym zainteresowaniom, uparcie dąży do realizacji własnych celów. Najłatwiej uczy się poprzez pracę samodzielną i realizowanie indywidualnych zajęć.
Inteligencja wieloraka - teoria opracowana przez Howarda Gardnera w 1983 roku. Rozszerza ona definicję inteligencji poza umiejętności mierzone przez testy inteligencji. Gardner podzielił inteligencję na 8 odrębnych bloków. Wartości różnią się pomiędzy społeczeństwami, zgodnie z tym co dla danego społeczeństwa jest potrzebne, użyteczne i cenione. Do pomiaru tego rodzaju inteligencji potrzeba zastosowania znacznie dokładniejszych testów niż w przypadku standardowego pomiaru inteligencji. Teoria wymaga obserwacji oraz oceny jednostki w różnych sytuacjach życiowych.
6.Celem wychowania przedszkolnego jest:
1)wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji;
2)budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe;
3)kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek;
4)rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi;
5)stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
6)troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;
7)budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;
8)wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;
9)kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej;
10)zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej.
Zadaniem szkoły jest:
1)realizowanie programu nauczania skoncentrowanego na dziecku, na jego indywidualnym tempie rozwoju i możliwościach uczenia się;
2)respektowanie trójpodmiotowości oddziaływań wychowawczych i kształcących: uczeń -szkoła-dom rodzinny;
3)rozwijanie predyspozycji i zdolności poznawczych dziecka;
4)kształtowanie u dziecka pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości w poznawaniu otaczającego świata i w dążeniu do prawdy;
5)poszanowanie godności dziecka; zapewnienie dziecku przyjaznych, bezpiecznych i zdrowych warunków do nauki i zabawy, działania indywidualnego i zespołowego, rozwijania samodzielności oraz odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie, ekspresji plastycznej, muzycznej i ruchowej, aktywności badawczej, a także działalności twórczej;
6)wyposażenie dziecka w umiejętność czytania i pisania, w wiadomości i sprawności matematyczne potrzebne w sytuacjach życiowych i szkolnych oraz. przy rozwiązywaniu problemów;
7)dbałość o to, aby dziecko mogło nabywać wiedzę i umiejętności potrzebne do rozumienia świata, w tym zagwarantowanie mu dostępu do różnych źródeł informacji i możliwości korzystania z nich;
8)sprzyjanie rozwojowi cech osobowości dziecka koniecznych do aktywnego i etycznego uczestnictwa w życiu społecznym.
Chrapciolek