ei_06_2003_s30-31.pdf

PREZENTACJA

bezpieczna budowa

B udownictwo jest procesem z³o-

górnictwa. Jest on ponad 2,5-krotnie

wy¿szy od wskanika dla ca³ej pozo-

sta³ej dzia³alnoci produkcyjnej. Jesz-

cze wiêcej notuje siê wypadków zakoñ-

czonych ciê¿kimi obra¿eniami cia³a.

Analiza statystyki pokazuje, ¿e a¿ do

90% wszystkich miertelnych lub po-

wa¿nych wypadków na placu budowy

dochodzi wskutek zaledwie czterech ka-

tegorii zdarzeñ: 50% prac na wysoko-

ci, 21% uderzenia przez spadaj¹cy

materia³ (w³¹czaj¹c w to zapadniêcie

siê wykopu), 10% potr¹cenia spowo-

dowanego przez przemieszczaj¹cy siê

pojazd, 9% pora¿enia pr¹dem elektry-

cznym (szczególnie na skutek kontaktu

z napowietrzn¹ lini¹ elektryczn¹).

Kontroluj¹cy inwestycje inspektorzy

pracy spotykaj¹ wiele nieprawid³owo-

ci zwi¹zanych z wykonywaniem prac

na wysokociach oraz wykorzystaniem

ró¿nych maszyn, urz¹dzeñ i narzêdzi.

Przyczyn¹ wypadków podczas prac na

wysokoci, g³ównie przy monta¿u da-

chów, s¹ m. in.: brak zabezpieczenia sta-

nowisk pracy przed upadkiem z wyso-

koci, brak zabezpieczenia otworów te-

chnologicznych i krawêdzi otwartych,

brak prawid³owych obarierowañ pomo-

stów. Natomiast sposób wykorzystywa-

nia ró¿nych maszyn, urz¹dzeñ i narzê-

dzi bardzo czêsto nie odpowiada wymo-

gom pracy bezpiecznej i higienicznej,

czego przejawem jest: brak os³on czêci

maszyn bêd¹cych w ruchu, np. pilarek

tarczowych i betoniarek, niesprawnoæ

elementów sterowania, wy³¹czników

i urz¹dzeñ ochronnych, u¿ytkowanie

maszyn i urz¹dzeñ nie spe³niaj¹cych

wymagañ w zakresie aprobat, deklaracji

zgodnoci z Polskimi Normami i certy-

fikacji na znak bezpieczeñstwa, brak za-

opatrzenia urz¹dzeñ w dokumentacjê

technicznoruchow¹ w jêzyku polskim,

eksploatowanie maszyn urz¹dzeñ nie-

zgodnie z dokumentacja techniczno-

ruchow¹. O bezpieczeñstwie i warun-

kach pracy decyduje te¿ czêsto wypo-

sa¿enie pracowników w odzie¿ i obu-

wie robocze oraz rodki ochrony indywi-

dualnej (kaski, respiratory, wszelkie

rodki s³u¿¹ce do ochrony oczu, chro-

ni¹ce przed upadkiem z wysokoci, wi-

doczna z daleka odzie¿, która powinna

byæ równie¿ dostosowana do niesprzy-

jaj¹cych warunków atmosferycznych

itd.). Jeszcze inn¹ spraw¹ jest posiada-

nie przez pracowników aktualnych wyni-

ków badañ oraz stosownych uprawnieñ.

Od w³aciwego przeszkolenia zale¿y

nie tylko posiadanie umiejêtnoci zawo-

dowych, ale tak¿e dbanie o wykonywa-

nie bezpiecznej pracy w odpowiednich

warunkach.

Wiele prac na budowie wykonuje siê

przy u¿yciu elektronarzêdzi. Od znajo-

moci przepisów dotycz¹cych ich u¿yt-

kowania zale¿y bezpieczeñstwo pos³u-

guj¹cych siê nimi pracowników. Spo-

ród elektronarzêdzi na placu budowy mo-

g¹ byæ u¿ytkowane: szlifierki i polerki

tarczowe, wiertarki, strugarki do drewna,

frezarki, wkrêtarki, no¿yce i wycinarki

do blach, pilarki i no¿e tarczowe, pilarki

brzeszczotowe i m³otki.

Podstawowe zasady bezpiecznego ich

u¿ytkowania podaj¹ Polskie Normy,

a tak¿e instrukcje bezpiecznej obs³ugi,

dostarczane przez wytwórców. Dla zape-

wnienia bezpieczeñstwa u¿ytkowania

elektronarzêdzi nale¿y dbaæ o to, aby

prace zwi¹zane z pod³¹czeniem, bada-

niem, konserwacj¹ i napraw¹ urz¹dzeñ

elektrycznych by³y wykonywane tylko

przez osoby uprawnione. Nie powinno siê

udostêpniaæ narzêdzi elektrycznych oso-

bom nie znaj¹cym zasad ich u¿ytkowa-

nia i instrukcji obs³ugi. Zawsze przed

przyst¹pieniem do pracy nale¿y spraw-

dziæ stan izolacyjnej obudowy elektrona-

rzêdzi, przewodów, wtyczek, a w przy-

padku uszkodzenia oddaæ narzêdzia nie-

zw³ocznie do naprawy. Po zakoñczeniu

¿onym. Na dobre funkcjonowa-

nie tego procesu inwestycyjnego

sk³ada siê wiele czynników takich jak:

organizacja ludzi, materia³ów i sprzêtu.

Odpowiednie zgranie wszystkich czynni-

ków prowadzi do pomylnego efektu, ja-

kim jest wzniesienia nowego obiektu bez

zak³óceñ. Niezale¿nie od rozmiaru

i specyfiki inwestycji mo¿e dojæ do

sytuacji zagra¿aj¹cych ¿yciu i zdrowiu.

cis³e przestrzeganie odpowiednich

przepisów zapobiega takim sytuacjom.

Powszechnie wiadomo, ¿e budowni-

ctwo jest przemys³em wysokiego ryzy-

ka nie tylko w Polsce. O wadze

spraw zwi¹zanych z bhp wiadczy

choæby to, ¿e Miêdzynarodowa Organi-

zacja Pracy og³osi³a dzieñ bezpiecznej

pracy na budowach 28 kwietnia. Jest

to tak¿e wiatowy Dzieñ Pamiêci Ofiar

Wypadków Przy Pracy. W budowni-

ctwie takich wypadków jest niestety du-

¿o. W Polsce w latach 1991-2001

w ich wyniku zginê³o 1639 pracowni-

ków, a 4299 dozna³o ciê¿kich obra-

¿eñ cia³a. Wskaniki czêstotliwoci

wypadków utrzymuj¹ siê wci¹¿ na po-

ziomie bardzo wysokim. Wskanik wy-

padków miertelnych w budownictwie

pozostaje na poziomie wskanika dla

PREZENTACJA

prac elektronarzêdzie powinno zostaæ

wy³¹czone z sieci elektrycznej i zgodnie

z instrukcj¹ zabezpieczone przed ponow-

nym w³¹czeniem przez osoby nieupo-

wa¿nione.

Przepisy (PN-88/E-08400/10) zale-

caj¹ dokonywanie kontrolnych badañ

elektronarzêdzi odpowiednio do spo-

sobu i czasu ich u¿ytkowania. Wed³ug

tych czynników elektronarzêdzia s¹ po-

dzielone na trzy grupy:

badañ kontrolnych i terminów ich przepro-

wadzania oraz procedury postêpowania,

a tak¿e z podstawowymi rodkami

ochrony stosowanymi przy pos³ugiwaniu

siê elektronarzêdziami. Musi te¿ zadbaæ

o to, aby gniazdka, do których elektrona-

rzêdzia s¹ pod³¹czane, by³y wykonane

zgodnie z obowi¹zuj¹cymi przepisami

i normami.

Markowi producenci elektronarzêdzi

projektuj¹c nowe urz¹dzenia, maj¹ na

uwadze zwiêkszenie bezpieczeñstwa

ich u¿ytkowników. Przyk³adem takich

bezpiecznych elektronarzêdzi jest m. in.

nowa generacja szlifierek k¹towych

GWS firmy Bosch. Nowa generacja szli-

fierek k¹towych zosta³a wyposa¿ona

w rêkojeæ t³umi¹c¹ wibracje. Wa¿-

ny jest równie¿ dobór odpowiedniego

osprzêtu. Jednym z najdok³adniej ba-

danych produktów s¹ tarcze diamento-

we, które podlegaj¹ kontroli nie tylko

pod k¹tem trwa³oci, ale równie¿ bez-

pieczeñstwa pracy nimi. Oprócz testów

na wy³amywanie segmentów tarcze

podlegaj¹ próbom przy pracy na bardzo

wysokich obrotach, znacznie przekra-

czaj¹cych te wystêpuj¹ce w narzê-

dziach.

Wielu z tragicznych wypadków

mo¿na by³oby unikn¹æ, gdyby ka¿dy

z uczestników procesu inwestycyjnego,

nawet najmniej skomplikowanego, zna³

i wype³nia³ narzucone przepisami

obowi¹zki. Aby w pe³ni zrozumieæ,

dlaczego przestrzeganie przepisów jest

tak wa¿ne, warto uwiadamiaæ sobie

szczególne cechy tej bran¿y. Istnieje kil-

ka ogólnych czynników maj¹cych

wp³yw na funkcjonowanie ka¿dej reali-

zacji oraz na kwestie bezpieczeñstwa na

placu budowy.

Do tych czynników nale¿y m. in. wy-

konawca z regu³y wybrany w wyniku

przetargu jako ten, który zaproponowa³

najni¿sz¹ cenê oraz szybki termin wyko-

nania prac. W sytuacji nie dotrzymania

warunków przetargu, mo¿e byæ on obci¹-

¿ony finansowo. Ju¿ to wiadczy o tym,

jak wielka presja ci¹¿y nad ekip¹ budow-

lan¹, która musi wykonaæ zadanie szybko

i przy jak najmniejszych kosztach. Prawie

wszystkie inwestycje, z wyj¹tkiem naj-

mniejszych, polegaj¹ na wspó³dzia³aniu

wielu podwykonawców. Kierownik budo-

wy nadzoruje wiêc osoby i podwykonaw-

ców mu nieznanych. Oni te¿ pracuj¹

w trybie minimalizacji czasu i nak³adów.

Znaczna czêæ prac budowlanych jest

wykonywana pod go³ym niebem, co ró-

wnie¿ wp³ywa na bezpieczeñstwo na bu-

dowie. Poza tym ka¿dy kontrakt budowla-

ny i jego warunki s¹ inne: stosuje siê ró¿-

ne materia³y, maszyny i narzêdzia. Oce-

na ryzyka zawodowego powinna wiêc byæ

przeprowadzona za ka¿dym razem na po-

cz¹tku ka¿dego nowego kontraktu z uw-

zglêdnieniem wszelkich zagro¿eñ charak-

terystycznych dla danej budowy.

kategorii u¿ytkowania I s¹ to elek-

tronarzêdzia eksploatowane doryw-

czo, kilkakrotnie w ci¹gu jednej

zmiany, nastêpnie zwracane do wy-

po¿yczalni,

kategorii u¿ytkowania II to elektro-

narzêdzia eksploatowane czêsto

w ci¹gu jednej zmiany i nie zwraca-

ne do wypo¿yczalni,

kategorii u¿ytkowania III elektrona-

rzêdzia eksploatowane w sposób

ci¹g³y na wiêcej ni¿ jednej zmianie,

zainstalowane na sta³e, np. w linii

produkcyjnej lub monta¿owej.

Pracodawca jest zobowi¹zany podda-

waæ elektronarzêdzia, pozostaj¹ce

w u¿ytkowaniu, regularnym badaniom

kontrolnym (w zale¿noci od kategorii co

6, 4 i 2 miesi¹ce) oraz zapewniæ u¿ytko-

wnikowi pe³ne zabezpieczenie przed pora-

¿eniem elektrycznym i urazami mechani-

cznymi. Musi on zapoznaæ u¿ytkowników

m. in. z fabryczn¹ instrukcj¹ obs³ugi do-

³¹czon¹ do elektronarzêdzia, z postano-

wieniami normy w zakresie wymaganych

6/2003 www.elektro.info.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: