1. Klasyfikacja środków smarnych.
· Gazowe: powietrze (do smarowania gazodynamicznego lub gazostatycznego wysokoobrotowych mało obciążonych łożysk ślizgowych), azot, dwutlenek węgla, inne gazy
· Płynne: oleje mineralne, syntetyczne, woda, emulsje, inne ciecze,
· plastyczne (zagęszczone oleje, zagęszczacz: sole wapnia, potasu, sodu, litu, ołowiu, glinu) na bazie olejów mineralnych i syntetycznych
· stałe: grafit, dwusiarczek molibdenu, dwusiarczek wolframu, inne
2. Oleje smarne.
Właściwości:
-lepkość – opór wewnętrzny pojawiający się podczas przesuwania warstewek płynu. Lepkość decyduje o wartości tarcia płynnego, im większa lepkość tym większe tarcie wewnętrzne płynu. W smarowaniu hydrodynamicznym im większa lepkość tym większy wypór. Oleje to ciecze newtonowskie (lepkość zależy od ciśnienia i temperatury, a nie od gradientu prędkości). Gdy lepkość zależy także od gradientu prędkości jest to ciecz nienewtonowska, np. smar plastyczny. Ze wzrostem temp lepkość maleje, ze wzrostem ciśnienia rośnie. Zmienność lepkości ze zmianą temperatury jest dużym utrudnieniem w utrzymaniu prawidłowego ruchu układów tribomechanicznych. Lepkość wpływa na wartość wyporu i oporu. Jej zmniejszenie wskutek podwyższenia temp oleju może wywołać zmianę tarcia płynnego na mieszane wskutek zmniejszenia wyporu hydrodynamicznego. Obniżenie temp oleju może spowodować podwyższenie lepkości i wystąpić duże opory ruchu, co może być przyczyną trudności rozruchu węzłów tarcia. Oleje przeznaczone do smarowania węzłów tarcia w których występuje znaczna róznica temperatur, powinny cechować małymi zmianami lepkości za zmianą temp.
3. Charakterystyki przy doborze olejów/smarów.
Charakterystyki przy doborze
· ciśnieniowa charakterystyka lepkości – istotna w stykach skoncentrowanych np. łożyskach tocznych
· płynność w niskich temperaturach – istotna w urządzeniach chłodniczych i maszynach pracujących przy ujemnych temp
· smarność – tworzenie trwałej warstewki granicznej przeciwdziałającej zatarciu i zużywaniu
· trwałość przy oddziaływaniu wysokich temp – istotna w wysoko obciążonych węzłach tarcia
· trwałość przy oddziaływaniu tlenu – przy dużych prędkościach i rozpraszaniu oleju podczas przepływu
· trwałość przy oddziaływaniu chemicznie aktywnych materiałów
· przeciwkorozyjność – działanie korodujące oleju, ochrona materiału olejem przed korozją
· odporność na emulgowanie – przedostawanie się wody
· temp zapłonu i palenia
· odporność na pienienie – przy dużych prędkościach
· zawartość ciał obcych – ważne przy miękkich materiałach ślizgowych
· obojętność fizjologiczna – istotne ze względu na obsługę
· klasyfikacja lepkościowa wg SAE, im wyższy symbol przy liczbowy tym wyższa lepkość
· klasyfikacja jakościowa (oleje bez dodatków, z dodatkami uszlachetniającymi, natłuszczone, z dodatkami smarów stałych)
· klasyfikacja jakościowa API – grupa S do smarowania silników gaźnikowych, grupa C do wysokoprężnych, lub uniwersalne np. SF/CE
4. Smary plastyczne, typowe schematy/techniki smarowań.
5. Układy centralne smarowania, smarowanie natryskowe.
Natryskowy
Zastosowanie
Układ natryskowy stosowany jest do smarowania otwartych punktów smarowych, takich jak przekładnie zębate, bieżnie napędowe, prowadnice, liny, łańcuchy i koła łańcuchowe oraz do smarowania obrzeży kół pojazdów szynowych. W przemyśle wapienniczym i cementowym znajduje zastosowanie na młynach surowca (kamienia wapiennego i węgla) i cementu, a także do smarowania napędów pieców.
Zasada działania układu
Układ natryskowy jest układem przeznaczonym do automatycznego podawania wysokoprzyczepnego smaru o klasie konsystencji do 1. włącznie, bezpośrednio na powierzchnię zęba atakującego, w mocno obciążonych zębatych przekładniach otwartych. Środek smarny podawany jest z pompy tłokowej i natryskiwany w ściśle odmierzonej ilości na powierzchnię zęba sprężonym powietrzem poprzez dysze natryskowe, które pozwalają osiągnąć doskonałe rozprowadzenie środka smarnego. Sprężone powietrze podawane jest do dysz poprzez zespół przygotowania powietrza, składającego się z zaworu odcinającego, filtra powietrza, manometru i regulatora ciśnienia.
Regulacja dozowania środka smarnego
Cykl smarowania składa się z czasu natrysku (jest stały) i czasu przerwy, który jest regulowany przez szafę sterowniczą. Jest to podstawowy sposób regulacji podawanej ilości środka smarnego. Jeśli zachodzi potrzeba zróżnicowania ilość natryskiwanego środka smarnego w poszczególnych miejscach, to można sterować nią rozdzielaczami progresywnymi lub regulować wydajnością poszczególnych zespołów dysz.Wady i zalety
6. Środki i systemy smarne.
centro92