26 BT-Księga Syracha.pdf

(71533 KB) Pobierz
BIBLIA
TYSIĄCLECIA
1
2 6
1
Księga Syracha
PISMO ŚWIĘTE
STAREGO I NOWEGO
TESTAMENTU
B)B£)A CVS1ĄC£€C]A
http://chomikuj.pl/KosciolKatolicki
http://chomikuj.pl/WiDI19
http://www.exsite.pl/user/azoon94
BIBLISTÓ W POLSKICH
Z IN ICJATYW Y BENEDYKTYNÓW TYNIECKICH
MĄDROŚĆ SYRACHA
czyli EKLEZJASTYK
W PRZEKŁADZIE Z JĘZYKÓW ORYGINALNYCH OPRACOWAŁ ZESPÓŁ
WYDANIE PIĄTE
NA NOWO OPRACOWANE I POPRAWIONE
ILUSTROWANE
PALLOtllN UM
HACHETTE
BIBLIA TYSIĄCLECIA
WYDANIE ILUSTROWANE
Tekst na podstawie Wydania Piątego
REDAKTOR
Ks. Kazimierz Dynarski SAC (t)
Maria Przybył
REDAKCJA NAUKOWA
O. Augustyn Jankowski OSB (t)
Ks. Lech Stachowiak (f), Bp Kazimierz Romaniuk
Ks. Tomasz Hergesel, Ks. Ryszard Rubinkiewicz SDB
PRZEKŁAD
O. Karol Winiarski CSSR
WYBÓR ILUSTRACJI I KOMENTARZE
Ks. Michał Janocha
Irina Tatarova
IMPRIMATUR
Poznań, dnia 29 marca 2005 r., N. 1622/2005
f Stanisław Gądecki, Arcybiskup Metropolita Poznański
Ks. Ireneusz Dosz, Kanclerz Kurii Metropolitalnej
Ilustracje: EAST NEWS
Projekt okładki: Maciej Sadowski
Ilustracje na okładce:
Sybilla Erytrejska, Michał Anioł, Kaplica Sykstyńska, Watykan (przód)
Sybilla, Andreo del Castagno, Galleria degli Uffizi, Florencja (tył)
© Copyright by Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2007
© Copyright for this edition by Hachette Livre Polska sp. z o.o., Warszawa 2007
KONTAKT Z CZYTELNIKAMI I PRENUMERATA
tel. (067) 210 86 50
WYDAWNICTWO PALLOTTINUM
Al. Przybyszewskiego 30, 60-959 Poznań 2
skr. poczt. 23
tel. (061) 867 52 33, faks (061) 867 52 38
www.pallottinum.pl,www.biblia.pl
KOLEKCJA HACHETTE
Hachette Livre Polska sp. z o.o.
ul. Dzielna 60, 01-029 Warszawa
tel. (022) 536 49 20 lub 22, faks (022) 536 49 21
Skład i łamanie:
Page Graph
- Izabella Dolińska, Warszawa
Druk: Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A., Olsztyn, Polska
ISBN 978-83-7448-336-0
MĄDROŚĆ SYRACHA
czyli EKLEZJASTYK
Prorok
Piero della Francesca (ok. 1410/1420-1492), fresk
z cyklu
L egenda o św iętym K rzyżu,
ok. 1452 roku,
kościół św. Franciszka, Arezzo.
„Dziecko, jeśli masz zamiar służyć Panu,
przygotuj swą duszę na doświadczenia!”
(Syr 2,1) - autor Księgi Mądrości Syracha
najczęściej zwraca się do czytelnika
jak do dziecka, któremu pragnie przekazać
wiedzę i doświadczenie. Nie wiemy,
jak wyglądał, ale zapewne od młodości szukał
prawdy, wybrał ją i umiłował tak, jak nieznany
autor Księgi Mądrości. Dzieło jego życia
nie przepadło, zostało przekazane
w odpowiedzialne ręce wnuka, który przełożył
księgę na język grecki. Wiemy o tym
z dodanego prologu: „Dziadek mój, Jezus,
kiedy oddał się pełniejszemu poznaniu Prawa,
Proroków”, „zapragnął napisać coś z dziedziny
nauki i mądrości” (Syr Prolog 7-12). Postać
młodego proroka na fresku w Arezzo może
być zinterpretowana jako portret zbiorowy
tych wszystkich, którzy przez całe życie badają
pisma i wsłuchują się w głos natchnienia.
WSTĘP
sięga ta w różnych tradycjach ma różne
tytuły; przekład polski opiera się na jednym z ręko­
pisów greckich, także niejednolitych. W oryginale
hebrajskim, dość wcześnie zaginionym , nazywano ją
prawdopodobnie Księgą (słowa) Jezusa, syna Syra-
cha; w ynika to z Syr 50,27 i 51,30 oraz ze wzmianek
w
Talmudzie.
Tradycja łacińska, posługując się tą
księgą w przygotowaniu katechumenów, nazywała ją
(już od czasów św. Cypriana) księgą „kościelną”, łac.
Ecclesiasticus
(„Ekłezjastyk”). Być może pewną rolę
odegrało tu podobieństwo (lub równy autorytet) do
Eklezjastesa (Koheleta). W praktyce nomenklatura
łacińska powodowała liczne nieporozumienia co do
obu ksiąg, dlatego też obecnie jest coraz mniej u ży­
wana.
W odróżnieniu od pozostałych ksiąg dydaktycz­
nych autor księgi i jej język pierwotny, a także dalsze
dzieje są dobrze znane. Autorem tego obszernego
pisma mądrościowego jest doświadczony i w ykształ­
cony nauczyciel Prawa, obeznany z w szelkim i trady­
cjami mądrościowymi. Przedmowa napisana przez
tłumacza księgi na język grecki, tzw. Prolog - nie na­
leżący do jej zasadniczej treści - podaje imię autora:
Jezus, uzupełnione w 50,27 wskazówkami rodowo­
dowymi: syn Syracha, syna Eleazara z Jerozolimy.
Jezus, syn Syracha, napisał po hebrajsku księgę
w początkach II w. przed Chr. (por. 50,1-24 aluzje do
arcykapłana Szymona, syna Oniasza, a więc Szym o­
na II). Jego w nuk po przybyciu do Egiptu w 132 r.
przed Chr. (38 rok panowania Ptolemeusza Euerge-
tesa) przełożył słowa swego dziadka na język grecki
dla tamtejszej diaspory, posługującej się niemal w y­
łącznie tym językiem . Już Prolog (w. 20-22) w skazu­
je na to, że tłumaczenie to nie było dosłowne; w w ie­
lu wypadkach chodziło o adaptację tekstu hebraj­
skiego do mentalności greckiej, niekiedy o przysto­
sowanie do aktualnych potrzeb gm iny żydowskiej
ok. 130 r. przed Chr.
Księga Syracha, mimo że w oryginale napisana po
hebrajsku, nie należała do zbioru żydowskiego (ka­
nonu) ksiąg świętych, chociaż pisma talmudyczne
przytaczają ją w podobny sposób jak księgi kano­
niczne. Weszła natomiast w wersji greckiej do Septu-
aginty i stąd przejęli ją chrześcijanie. N ależy ona do
grupy ksiąg wtórnokanonicznych; jej natchnienie
i kanoniczność potwierdzi! Sobór Trydencki, wbrew
wahaniom niektórych ugrupowań chrześcijańskich.
W NT znał księgę przynajm niej autor Listu Jakuba
(1,19 - por. Syr 5,11), zapewne także i inni (por. np.
Mt 6,14 z Syr 28,2; Łk 1,17 z Syr 48,10). Do roku
1896 jedynym znanym tekstem byl przekład grecki,
choć jeszcze św. Hieronim wspomina o oryginale
hebrajskim. Kolejno znajdowane uryw ki hebrajskie
(z genizy w Kairze, z Qumran oraz z M asady) po­
zwoliły odtworzyć znaczną część tekstu hebrajskie­
go, wykazały jednak dość zasadnicze różnice m iędzy
oryginałem a przekładem, a właściwie przekładami
(i kolejnym i adaptacjami). Przekład niniejszy opiera
się w zasadzie na tradycyjnych rękopisach greckich;
znalezione fragm enty hebrajskie służą jedynie do
usuwania niejasności. Wydaje się, że przekład grecki
pochodzi z nieco innej (niekiedy lepszej) postaci
tekstu niż znalezione uryw ki hebrajskie, także nie­
jednolite.
Autor zamierzał dać czytelnikom rodzaj praktycz­
nej filozofii, łatwo stosowalnej w życiu, a opartej na
tradycyjnej religijności dawniejszych pism ST i hi­
storii ludu Bożego. W księdze można w yróżnić dwie
większe części: 1,1-42,14 oraz 42,15-51,30. Pierwsza
ma charakter antologiczny, zawiera szereg luźno po­
wiązanych wskazówek mądrościowych i napomnień,
niekiedy zestawionych w relacji do stanu lub wieku
człowieka. W ystępuje tu nie tylko szereg hymnów,
m odlitw i refleksji, ale i spekulacji na temat pocho­
dzenia mądrości, która zaczyna przybierać pewne
cechy osobowe. Bardzo ważnym źródłem religijno-
4
MĄDROŚĆ SYRACHA
Zgłoś jeśli naruszono regulamin