XXXI. O dekoracjach staromiejskich kamienic IV - kamienica przy Rynku 6.pdf

(432 KB) Pobierz
o dekoracji staromiej-
skich kamienic cz. iV
Omawiając detal architektoniczny kamienic lu-
belskiego Starego Miasta warto wspomnieć także
o nieistniejących lub niezachowanych w pierwotnym
miejscu elementach dekoracji. Część z nich zna-
na jest z opisów zawartych w tekstach źródłowych,
część z archiwalnych fotografii, a część została od-
kryta i zadokumentowana w trakcie badań architek-
tonicznych prowadzonych przy okazji różnego rodza-
ju prac remontowych.
Podczas
badań architektonicznych kamienicy przy
Rynku 6, przeprowadzonych w latach 70. i 80. XX w.
przez zespół Pracowni Badań Architektonicznych lu-
belskiego oddziału PP Pracowni Konserwacji Zabyt-
ków odkryto zachowane
in situ
(czyli w pierwotnym
miejscu), pod płaszczem elewacji elementy pierwotnej
kamieniarki obramień okiennych i drzwiowych, pocho-
dzące z różnych faz budowy kamienicy, m.in. pozosta-
łości węgarów, laskowań, nadproży oraz kamiennych
parapetów.
Kamienica nazywana od nazwiska jednego z rodów
właścicieli Chociszewską została wzniesiona w I poł.
XVI w. Pierwotnie była to budowla jednopiętrowa, w ko-
lejnych wiekach ulegała licznym przebudowom i prze-
kształceniom. W II poł. XVI wieku dobudowane zostało
drugie piętro oraz wieńcząca je attyka, którą zrzucono
w poł. XIX w., przystosowując ostatnią kondygnację do
celów mieszkalnych. Kamienica częściowo zniszczo-
na w czasie II wojny światowej, została odbudowana
w 1954 roku. Podczas prac zrekonstruowano attykę
i ozdobiono elewację dekoracją sgraffitową.
Portal (omawiany szerzej w jednym z wcześniejszych
odcinków) naszego cyklu zdobiący dziś fasadę, kamie-
nicy został zabudowany podczas przekształceń elewa-
cji i odsłonięty dopiero w latach 30-tych XX w. Pozostałe
elementy kamieniarki odkryto podczas wspomnianych
badań architektonicznych PKZ. Badania te wykaza-
ły, że odsłonięte fragmenty detalu architektonicznego
otworów okiennych, w tym bardzo ciekawe kamienne
parapety, znajdowały się w oknach pierwszego piętra
już w najwcześniejszej fazie budowy kamienicy. Zostały
zlikwidowane podczas przebudowy w II poł. XVII w. Wów-
czas otwory okienne uległy całkowitemu przekształceniu.
szczegółowa inwentaryzacja zachowanego detalu
dała możliwość wykonania hipotetycznej rekonstrukcji
oprawy architektonicznej otworów okiennych. Pomoc-
ne było także zestawienie i porównanie z innymi obiek-
tami zabytkowymi, obramieniami okien w krakowskich
zabytkach: Collegium Maius oraz w kamienicy przy Ka-
noniczej 7, w których zachowała się analogiczna deko-
racja.
Bibliografia:
Badania architektoniczne i polichromii
kamienicy na Starym Mieście w Lublinie Rynek nr 6/
Grodzka nr 1,
opr. Marek stasiak, lublin 1983. doku-
mentacja przechowywana jest w archiwum Wojewódz-
kiego urzędu Ochrony Zabytków w lublinie.
1
KAMIenICA RyneK 6,
fAZy ROZWOju,
Rys. A. MuZyKA,
źRódłO: ARChIWuM
WuOZ luBlIn)
1. POCZ. XVI W.
2. OK. 1550
3. PO. 1575
4. stAn OBeCny
2
3
4
OPR. BIuRO MKZ/teKst K. CZeRlunCZAKIeWICZfOt, M. tRZeWIK
Zgłoś jeśli naruszono regulamin