Historya rzymska przez Teodora Mommsena przeł T Dziekoński t3 (1867).pdf

(19341 KB) Pobierz
IIINTRA
IRWINIA
PRZEZ
Teodora
Mommsena
PRzEŁOżYŁ
D.
D Z I E
K O N S
K I
Emeryt.
zy
Tom Trzeci
W WARSZAWIE
w DRUKARNI JÓZEFA UNGRA
przy ulicy Krak.-Przedmieście Nr 390.
1567,
--
-
Wolno drukować pod warunkiem złożenia po wydrukowaniu prawem
przepisanéj liczby egzemplarzy w Komitecie Cenzury.
Warszawa d.4 (16) Lipca 1866.
Starszy Cenzor, Lachmanowicz,
KSIĘGA CZWARTA
Rewolucy A
„Aber sie treiben's toll;
Ich/ircht, es breche.*
Nicht jeden Wochenschluss
Macht (Tott die Zeche.
Goethe.
ROZDZIAŁ PIERWSZY
Kraje poddane do czasu Gracchusów.
poddani
Po skruszeniu potęgi macedońskiéj wszechwładztwo Rzymu stało się
faktem; nie tylko od słupów Herkulesa do ujść Nilu i Orontesu utwierdzo
ne, ale nadto jakby ostatnie słowo przeznaczenia ciążyło na ludach całém
brzemieniem niezmienności, zdając się zostawiać im wybór jedyny trawie
nia się w usiłowaniach bez nadziei, lub cierpieniach bez końca. Gdyby hi
storya nie miała prawa żądać od rozsądnego czytelnika, by jej towarzy
szył w dniach dobrych i złych, przez krainy wiosny i zimy, tedy dziejopis
uległby chęci zrzeczenia się rozpaczliwego powołania, postępować w ślad
za tém pasowaniem się przemocy ze słabością, nie tylko w zagarnionéj już
pod władzę rzymską Hiszpanii ale także w krajach prawem klienteli rzą
dzonych w Afryce, Helladzie i Azyi, w ich rozmaitych, a przecież jedno
tonnych zmianach. Jakkolwiek szczegółowe zapasy podrzędnemi i mało
znaczącemi wydawać się mogą, w ogóle wszakże swojém nabierają histo
rycznego znaczenia; a nadewszystko stosunki italskie wtedy dopiero do
kładnie pojąć się dadzą, gdy się rozważy odbicie na Italii wypadków wpro
wincyach.
Hiszpania.
Oprócz krajów, które z natury położenia swojego, jako przyległe Ita
lii uważać należy, a w których jeszcze nie zupełnie krajowcy podbici zo
stali i nieustannie, z nie wielkim dla Rzymu zaszczytem powód do „woj
skowych tryumfów” dawali, jako to: Ligurowie, Sardyńczycy i Korsykanie,
formalne panowanie Rzymu na początku téj epoki jedynie utwierdzone by
ło w obudwóch prowincyach hiszpańskich, które większą część wscho
Tom III.
1
Zgłoś jeśli naruszono regulamin