PERIODYZACJA DZIEJÓW POLSKI W LATACH 1944 – 1989
KRYTERIUM USTROJOWE
1944 – 1948 – prowizorium ustrojowe
1947 – uchwalenie tzw. małej konstytucji przez Sejm Ustawodawczy
1947 – 1952 – okres obowiązywania małej konstytucji
1952 – uchwalenie konstytucji PRL przez Sejm Ustawodawczy
1952 – 1989 – okres PRL (nowelizacje: 1976, 1981)
KRYTERIUM NATĘŻENIA REPRESJI
1944 – 1947 – podbój państwa, czyli terror masowy
1948 – 1956 – podbój społeczeństwa, czyli terror powszechny
1956 – 1981 – realny socjalizm, czyli system represji selektywnej
1981 – 1986 – stan wojenny i stan powojenny, czyli próba represji masowych
1986 – 1989 – od rozejmu do „kapitulacji”, czyli bezradność
KRYTERIUM RZĄDÓW I SEKRETARZY KC PZPR
1944 – 1948 – kierownictwo PPR w rękach Władysława Gomułki i Bolesława Bieruta
1948 – 1956 – na czele PZPR Bolesław Bierut
1956 – okres przejściowy, Edward Ochab
1956 – 1970 – na czele PZPR Władysław Gomułka
1970 – 1980 – na czele PZPR Edward Gierek
1980 – 1981 – okres przejściowy, na czele PZPR Stanisław Kania
1981 – 1989 – na czele PZPR gen. Wojciech Jaruzelski
1989 – 1990 – okres schyłkowy, na czele PZPR Mieczysław Franciszek Rakowski
KRYTERIUM STYLU RZĄDZENIA – REŻIMU POLITYCZNEGO
1944 – 1948 – kształtowanie się podstaw państwa dyktatury proletariatu
1949 – 1956 – system totalitarny
1956 – 1989 – system autorytarny
KRYTERIUM KRYZYSÓW SPOŁECZNO-POLITYCZNYCH
1944 – 1948 – okres walki o władzę; konflikt w kierownictwie PPR/PZPR
1948 – 1956 – okres błędów i wypaczeń; wydarzenia poznańskie 1956 r.
1956 – 1970 – socjalizm gomułkowski; wydarzenia grudniowe na Wybrzeżu 1970 r.
1970 – 1980 – dekada gierkowska zakończona Sierpniem 1980 r.
1980 – 1981 – okres pierwszej „Solidarności”
1981 – 1989 – stan wojenny i stan powojenny; erozja systemu
mf99