PODSTAWOWE  WIADOMOŚCI  O  DOZORZE  TECHNICZNYM

Dozór techniczny to działalność zmierzająca do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych, które mogą stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, mienia lub środowiska.

Działalność obejmuje fazę wytwarzania i fazę eksploatacji urządzeń.

Generalnie obowiązuje postanowienie ustawowe warunkujące możliwość użytkowania urządzenia technicznego po otrzymaniu decyzji zezwalającej na jego eksploatację wydaną przez organ właściwej

JEDNOSTKI  ORGANIZACYJNE   DOZORU  TECHNICZNEGO

TRANSPORTOWY  DOZÓR  TECHNICZNY

URZĄD   DOZORU TECHNICZNEGO

WOJSKOWY  DOZÓR  TECHNICZNY

Urząd Dozoru Technicznego jest państwową osobą prawną realizującą zadania związane z wykonywaniem dozoru technicznego w zakresie ustalonym w ustawie o dozorze technicznym i aktach wykonawczych do tej ustawy.
W strukturze organizacyjnej Urzędu Dozoru Technicznego działają oddziały terenowe UDT obejmujące swoją działalnością obszar całego kraju oraz Centralne Laboratorium Dozoru Technicznego stanowiące zaplecze badawczo-ekspertyzowe dozoru technicznego. Oddziałów UDT jest 29.

Wojskowy Dozór Techniczny jest jednostką budżetową, posiadającą w ramach budżetu resortu obrony narodowej wydzieloną podziałkę, obsługiwaną przez niezależny oddział gospodarczy.

Ubezpieczenie od odpowiedzialności Wojskowego Dozoru Technicznego, jako państwowej jednostki organizacyjnej, przejmuje na siebie Skarb Państwa

Transportowy Dozór Techniczny - jest państwową osobą prawną, wykonującą działalność publiczną, utworzoną na podstawie art.42 ust.1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym, ze zlikwidowanych, istniejących od 1922 roku, specjalistycznych organów: kolejowego dozoru technicznego i dozoru technicznego żeglugi morskiej.

W Transportowym Dozorze Technicznym powołana została Jednostka Certyfikująca TDT-CERT, w strukturze, której działa Jednostka Certyfikująca Systemy Jakości (zwana dalej TDT-CERT) spełniająca wymagania normy PN-EN 45012:2000 "Wymagania ogólne dotyczące jednostek prowadzących ocenę oraz certyfikację/rejestrację systemów jakości".

TDT-CERT prowadzi certyfikację systemów jakości na zgodność z wymaganiami norm:

·         PN-EN ISO 9001:2001 Systemy zarządzania jakością. Wymagania

·         PN-EN 729-2:1997 Spawalnictwo. Spawanie metali. Pełne wymagania dotyczące jakości w spawalnictwie

·         PN-EN 729-3:1997 Spawalnictwo. Spawanie metali. Standardowe wymagania dotyczące jakości w spawalnictwie

·         PN-EN 729-4:1997 Spawalnictwo. Spawanie metali. Podstawowe wymagania dotyczące jakości w spawalnictwie

AKTY PRAWNE BEZPOŚREDNIO ZWIĄZANE Z DZIAŁALNOŚCIĄ DT

Dozór techniczny nad urządzeniami technicznymi wykonywany jest w formie:

• dozoru pełnego,
• dozoru ograniczonego,
• dozoru uproszczonego.

Forma dozoru technicznego zależy od skali i stopnia zagrożenia, jakie może stwarzać konkretne urządzenie.

Urządzenia techniczne objęte dozorem technicznym mogą być eksploatowane tylko na podstawie decyzji zezwalającej na ich eksploatację, wydanej przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. Organ właściwej jednostki dozoru technicznego przed wydaniem decyzji, przeprowadza badania i wykonuje czynności sprawdzające.

Rodzaje badań technicznych:

• badanie odbiorcze (odbiory techniczne),
• badanie zwyczajne (rewizje okresowe i pośrednie),
• badanie doraźne (powypadkowe, eksploatacyjne, kontrolne).

Czynności sprawdzające:

• sprawdza kompletność i prawidłowość przedłożonej dokumentacji,

• dokonuje badania urządzenia poprzez sprawdzenie zgodności wykonania tego urządzenia z dokumentacją i warunkami technicznymi dozoru technicznego, a także stanu urządzenia, jego wyposażenia i oznakowań,

• przeprowadza próby techniczne przed uruchomieniem urządzenia oraz w warunkach pracy w zakresie ustalonym w warunkach technicznych dozoru technicznego dla poszczególnych rodzajów urządzeń,

• przeprowadza badanie specjalistyczne ustalone w dokumentacji urządzenia lub w technicznie uzasadnionych przypadkach, na żądanie organu właściwej jednostki dozoru technicznego.

Decyzji zezwalającej nie wydaje się, jeżeli urządzenie znajduje się w obrocie i jest oznaczone przez wytwarzającego znakiem dozoru technicznego.

Czynności dozoru technicznego wykonują pracownicy jednostek dozoru technicznego, zwani dalej „inspektorami”, na podstawie upoważnienia wydanego przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego oraz legitymacji służbowej.

Czynności dozoru technicznego inspektorzy wykonują w obecności przedsiębiorcy lub osoby upoważnionej przez przedsiębiorcę, i sporządzają protokół wykonania czynności.

Ponadto w Ustawie zawarte są przepisy karne, i tak kto dopuszcza do eksploatacji urządzenia techniczne:

• bez otrzymania decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego o dopuszczeniu urządzenia do eksploatacji lub obrotu,
• wbrew decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego o wstrzymaniu eksploatacji lub wycofaniu z obrotu urządzenia technicznego,
• przerabia urządzenie techniczne bez zgody organu właściwej jednostki dozoru technicznego

- podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności,

• uniemożliwia lub utrudnia wykonywanie czynności dozorowych (przeprowadzenia badań prawdzających),
• nie wykonuje obowiązku zawiadomienia organu właściwej jednostki dozoru technicznego o niebezpiecznym uszkodzeniu urządzenia technicznego lub nieszczęśliwym wypadku związanym z eksploatacją urządzenia technicznego

- podlega karze grzywny. 

Każdy właściciel lub użytkownik urządzenia technicznego zanim zacznie eksploatację niezależnie od tego czy jest to urządzenie nowe czy używane musi najpierw uzyskać zgodę na użytkowanie w formie pisemnej w postaci decyzji właściwego organu dozoru.

Decyzja jest imienna, a więc ważna tylko dla osoby lub firmy, na którą została wystawiona. Nabycie urządzenia z ważną jeszcze decyzją nie upoważnia nowego użytkownika do eksploatacji tego urządzenia.

Zgodnie z Ustawą o dozorze technicznym właściwi ministrowie wydali akty wykonawcze 

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzaju urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu z późniejszymi zmianami z dnia 3 lutego 2003r. (Dz. U. Nr 120, poz. 1021, zm.: Dz. U. z 2003 r. Nr 28, poz. 240) - omówienie.

Dozorowi technicznemu podlegają m.in. następujące rodzaje urządzeń technicznych:

• urządzenia ciśnieniowe, w których znajdują się ciecze lub gazy pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego (np.: kotły parowe o pojemności powyżej 2 dm³, szybkowary, zbiorniki na gaz skroplony lub sprężony, itp.),

• zbiorniki bezciśnieniowe i zbiorniki o nadciśnieniu nie wyższym niż 0,5 bara, przeznaczone do magazynowania materiałów niebezpiecznych (np. ciecze żrące, trujące, ciekłe zapalne, itp.) oraz urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych, zbiorniki –cysterny do przewozu materiałów niebezpiecznych

• maszyny służące do przemieszczania osób lub ładunków w ograniczonym zasięgu zwane dźwignicami (np. suwnice, wciągniki i wciągarki, żurawie, wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, dźwigniki, podesty ruchome, itd.).

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych z późniejszymi zmianami z 20 lutego 2003 r. (Dz. U. Nr 79, poz. 849; zm.: Dz. U. z 2003 r. Nr 50, poz. 426) - omówienie.

W rozporządzeniu podano tryb sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz co należy wpisać we wniosku.

Komisja kwalifikacyjna po stwierdzeniu kompletności wniosku wyznacza termin egzaminu, który składa się z dwóch części:

• z egzaminu ustnego z wiedzy teoretycznej z danego zagadnienia,
• z egzaminu praktycznego polegającego na sprawdzeniu umiejętności w zakresie obsługi i konserwacji urządzeń technicznych.

Po egzaminie komisja sporządza protokół, a pozytywny wynik pozwala na wydanie zaświadczenia kwalifikacyjnego.

Ponadto dołączone są załączniki:

Załącznik Nr 1.              Wniosek o sprawdzenie kwalifikacji.

Załącznik Nr 2.              Rodzaje urządzeń technicznych, przy których obsłudze i konserwacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji.

DŹWIGNICE

Dźwignice  są  to środki  transportu  o  zasięgu  ograniczonym i ruchu przerywanym, przeznaczone do  przemieszczania osób lub ładunków,

a  w  szczególności:

a)      dźwigi - składające  się z podstawy  ładunkowej (kabiny), platformy itp. prowadzonej  w  prowadnicach i przemieszczającego  ją  zespołu  napędowego  przeznaczone  do  pionowego przemieszczania osób lub ładunków.

b)     suwnice – przeznaczone do przemieszczania ładunków w pionie,  poziomie lub w pionie i w poziomie w przestrzeni ograniczonej skrajnymi położeniami wciągarki lub  wciągnika  oraz  skrajnymi    położeniami  ustroju  nośnego  suwnicy.

c)      żurawie – których  wysięgnik  może wykonywać ruchy obrotowe   w płaszczyźnie poziomej, pionowej lub poziomej i pionowej jednocześnie

d)   &#...