Praca zbiorowa (red. Z. Lach, J. Wendt) - (2010) Geopolityka. Elementy teorii, wybrane metody i badania.pdf

(3330 KB) Pobierz
G
EOPOLITYKA
E
LEMENTY TEORII
,
WYBRANE METODY
I B ADANI A
R
EDAKCJA NAUKOWA
: Z
BIGNIEW
L
ACH
, J
AN
W
ENDT
C
ZĘSTOCHOWA
2010
Recenzenci:
Dr hab. Leszek Moczulski
Prof. dr hab. Julian Skrzyp
Projekt okładki:
Kamil Banaszewski
Redakcja techniczna:
Kamil Banaszewski, Leszek Sykulski
© Instytut Geopolityki, Częstochowa 2010
ISBN 978-83-61294-32-0
Wydawca:
Instytut Geopolityki
Aleja Pokoju 6/64
42-207 Częstochowa
http://www.geopolityka.org.pl
e-mail: kancelaria@geopolityka.org.pl
S
PIS TREŚCI
Wstęp...........................................................................................................................5
Jarosław Macała
Czym jest geopolityka? Spory wokół jej definicji.......................................................9
Leszek Sykulski
Wybrane problemy współczesnej ontologii i epistemologii geopolity-
ki................................................................................................................................21
Grzegorz Tokarz
Filozoficzno-przyrodnicze determinanty geopolityki................................................31
Jakub Potulski
Geopolityka jako krytyka społeczna..........................................................................39
Piotr Pieńkowski
Społeczna
percepcja
bezpieczeństwa
jako
czynnik
geopolitycz-
ny................................................................................................................................49
Mirosław Sułek
O potęgonomii i potęgometrii....................................................................................57
Andrzej Łaszczuk
Analiza geopolityczna potęgi państw........................................................................69
Jan Wendt
Model dyfuzji innowacji i inne problemy badań w geopolityce i geostrate-
gii...............................................................................................................................81
Zbigniew Lach
Analiza geopolityczna potencjału kryzysowego Afryki..........................................109
Kamil Gołaś
Pojęcie mocarstwowości. Mocarstwowość w stosunkach międzynarodo-
wych.........................................................................................................................147
Paweł Górski, Katarzyna Pietrzyk, Janusz Płaczek
Prymat geopolityki czy geoekonomiki w państwach NATO na początku XXI wieku
–
próba
odpowiedzi
na
podstawie
wnioskowania
statystyczne-
go..............................................................................................................................167
W
STĘP
Geopolityka to pojęcie, które pojawia się powszechnie, często po-
strzegana jest w szerokim ujęciu i zróŜnicowanym kontekście. Stąd współ-
czesne badania w zakresie tak rozumianej dziedziny wiedzy prowadzone są
na gruncie interdyscyplinarnym, co tym samym powoduje wiele problemów.
Poczynając od zasadniczego negującego naukowe podstawy geopolityki,
poprzez szeroko definiowane i trudne do jednoznacznego sprecyzowania po-
le badawcze, aŜ do problemów związanych z teoretycznymi i metodologicz-
nymi podstawami prowadzonych badań o zdecydowanie interdyscyplinar-
nym charakterze. Szczęśliwie z końcem ubiegłego wieku minął, jak się wy-
daje ostatecznie, okres ostrej krytyki geopolityki związany z jej wykorzysta-
niem dla ideologicznej podbudowy ekspansji niemieckiej, a pierwsze prace z
zakresu geopolityki krytycznej nadały nowy impuls poszukiwaniom badaw-
czym geostrategów, politologów, historyków i geografów politycznych.
Tym niemniej, obok rozwijającej się geopolityki krytycznej, od końcu XX
wieku wraz z redefinicją i poszerzeniem współczesnego znaczenia pojęcia
geopolityka oraz w odpowiedzi na zachodzące na
świecie
procesy pojawia
się szereg prac o charakterze geopolitycznym w ujęciu, które moŜna nazwać
geopolityką praktyczną.
Poza zdefiniowaniem geopolityki klasycznej i określeniem jej twór-
ców oraz poznawaniem ich koncepcji i działalności, pojawia się pole do
rozwaŜań teoretycznych – akademickich, a więc badań podstawowych. Po-
nadto realizowany jest nurt praktyczny w ramach polityki międzynarodowej
i polityki bezpieczeństwa narodowego. Problematyka geopolityczna stanowi
więc współcześnie przedmiot rozwaŜań teoretycznych i działań praktycz-
nych, szczególnie w kontekście wzajemnych relacji między ośrodkami siły
na gruncie realizacji polityki międzynarodowej oraz bezpieczeństwa w wy-
miarach: globalnym, regionalnych i narodowych. Ponadto geopolityka pre-
tenduje do rangi dyscypliny naukowej. Coraz częściej jest odrębnym przed-
miotem kształcenia na studiach oraz stanowi problematykę badawczą wielu
ośrodków, instytucji, placówek rządowych i pozarządowych oraz badaczy
prowadzących indywidualnie badania geopolityczne.
W tym kontekście pojawia się zasadnicze pytanie o zdefiniowanie
geopolityki we współczesnym rozumieniu oraz określenie jej obszaru ba-
dawczego. W literaturze współczesnej pojawiło się wiele definicji geopoli-
tyki, jednak część z nich budzi zastrzeŜenia ze względu na brak jednoznacz-
ności w określeniu obszaru badań i metod badawczych, jakimi się one po-
sługują. Geopolityka definiowana jest m.in.: 1)
jako nauka o charakterze in-
terdyscyplinarnym badająca zaleŜności między wpływem czynników geogra-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin