KOPARKO – ŁADOWARKI
1. Z jakich układów zbudowana jest kop.-ład.?
- układ napędowy jazdy, ukł. kierowniczy, ukł. hamulcowy, ukł roboczy,
2. Jakie podstawowe osprzęty posiada koparko ładowarka
- osprzęt koparkowy i osprzęt ładowarkowy
3. Jakie inne osprzęty można zamontować do koparko ładowarki
-- zamiast koparkowego – młot do skuwania, hak, chwytak, zagęszczarka, wiertnica itp.
- zamiast ładowarkowego – widły, ostroga do kręgów, urządzenia czyszczące,
4. Do której kategorii pracujemy bez spulchniania gruntu.
- osprzętem koparkowym do czwartej
- osprzętem ładowarkowym do drugiej
5. Od czego zależy wydajność kop.-łąd.
- od rodzaju kop.-ład, czyli od wielkości naczynia roboczego
- od sprawności maszyny,
- od umiejętności operatora,
- od rodzaju gruntu i warunków atmosferycznych
6. Czym różni się nowoczesna kop.-ład. od starej (Ostrówek)
- nowe posiadają zmiennik a ostrówek sprzęgło cierne,
- przy nowoczesnych można stosować więcej osprzętów roboczych,
- w nowych są lepsze warunki pracy, bezpieczne kabiny, lepsze sterowanie itp.
7. Czy można kop.-ład ze zmiennikiem palić na zaciąg?
- nie można
8. A Ostrówek ?
- można bo posiada sprzęgło cierne
9. Jak przebiega napęd w kop.-lad
- z silnika na sprzęgło lub zmiennik w zależności od kop.-ład, ze zmiennika na skrzynię przekładniową, ze skrzyni wałami napędowymi na most przedni i tylny lub jeden(tylny), a stamtąd na przekładnie boczne (zwolnice) i na koła
10. Jak działa układ roboczy?
- pompa hydrauliczna tłoczy olej pod ciśnieniem ok. 140-160 [atm] w zależności od typu kop.-ład na rozdzielacz, sterując rozdzielaczem podajemy olej na siłowniki układu sterowania łyżką do koparki lub łyżką do ładowarki, z siłowników olej przez rozdzielacz wraca do zbiornika.
11. Jak działa układ skrętu?
- olej tłoczony jest od rozdzielacza typu orbital. Skręcenie kierownicy powoduje przepływ oleju do siłownika skrętu dwustronnego działania i możemy skręcać w lewo lub w prawo.
12. Jak postępować przy wymianie przewodu hydraulicznego?
- ustawiamy maszynę w bezpiecznym miejscu, opuszczamy wysięgnik tak, aby z siłownika maksymalnie wypchać olej, gasimy silnik, odprężamy układ hydrauliczny ruszając dźwignią rozdzielacza, odczekujemy aż olej ostygnie i wymieniamy przewód.
13. Jak należy się zachowywać przy wymianie opony?
- należy spuścić powietrze, aby nie nastąpiło odbicie, i uderzenie operatora pierścieniem zabezpieczającym.
14. Jak należy się zachować gdyby w naczyniu roboczym znalazł się pocisk?
- należy opuścić lekko osprzęt, unieruchomić kop.-ład i nie odchodząc od maszyny, powiadomić najlepiej policję
15. Jak należy odpowietrzać układ hydrauliczny?
- przy uruchomionym silniku należy poruszać osprzętem na maksymalny zasięg od końca do początku ruchu. Powietrze przejdzie do zbiornika i przez zawór za zewnątrz.
16. Ilu ludzi jest potrzebnych do wjazdu kop.-ład na przyczepę?
- dwie osoby, operator i kierujący ruchem operatora przy wjeździe
17. Jak przygotować kop.-ład do przejazdu?
- należy zablokować pedały hamulcowe, musi być sprawny układ hamulcowy, kierowniczy, oświetlenie, zablokowany obrót łyżki, maszyna musi być oczyszczona, usunięte wycieki oleju
HYDRAULIKA SIŁOWA
1. Z czego zbudowany jest układ hydrauliczny?
- zbiornik, przewody, filtry, pompa hydrauliczna, zawory, siłowniki, akumulatory ciśnienia, zamki hydrauliczne, silniki hydrauliczne.
2. Jak zbudowany jest zbiornik oleju hydraulicznego?
- najczęściej tłoczony jest z blachy, musi posiadać wlew z filtrem siatkowym, w dolnej części korek spustowy, może posiadać wziernik do kontroli poziomu oleju, czujnik temp. Oraz zawór odpowietrzający ukł. hydrauliczny
3. Jakie znasz przewody hydrauliczne?
- sztywne i elastyczne, Sztywne to rurki stalowe bez szwu, elastyczne gumowe zbrojone oplotem bawełnianym i siatką metalową.
4. Jakie ciśnienia musza wytrzymać przewody hydrauliczne?
- w zależności od typu maszyny 250 – 400 [atm].
5. Kiedy stosujemy przewody sztywne a kiedy elastyczne?
- sztywne tam gdzie nie zmienia się położenie jednego elementu względem drugiego,
- elastyczne tam gdzie połączone elementy zmieniają względem siebie położenie
6. Czy można łączyć przewody o różnych średnicach przepływu.
- nie, ponieważ nastąpiło by dławienie przepływu, spadek ciśnienia i wzrost szybkości przepływu oleju
7. Po co stosuję się filtry oleju?
- do czyszczenia oleju, aby mieć pewność działania i przedłużyć żywotność elementów hydraulicznych
8. Jakie mogą być filtry?
- jednorazowe i z wymiennym wkładem, które mogą być z tektury, bawełny, siatki metalowej. Budowa filtra zależy od ciśnienia jakie musi wytrzymać.
9. Jak dzielą się pompy hydrauliczne?
- zębate, wielotłoczkowe osiowe i promieniowe, śrubowe i łopatkowe. Najczęściej stosowane są pompy zębate i wielotłoczkowe osiowe.
10. Do jakich ciśnień stosuje się pompy zębate a do jakich wielotłoczkowe?
- zębate w zakresie do 250[atm], a wielotłoczkowe do 350 [atm].
11. Od czego zależy wydajność pompy zębatej?
- od jej budowy tj. od wielkości zębów, (modułu) i obrotów operator ma wpływ tylko na obroty.
12. Od czego zależy wydajność pompy wielotłoczkowej?
- od ilości tłoczków i ich średnicy, skoku tłoczków, która uzależniona jest od wychylenia tarczy napędów i obrotów.
13. Jak odróżnić pompę od silnika hydraulicznego?
Po otworach wlotowym i wylotowym, - przy silniku są o jednakowej średnicy, przy pompie otwór wlotowy (ssący) ma średnicę większą niż wylotowy (tłoczący). Pompa działa zawsze w jednym kierunku.
14. Jak dziela się siłowniki hydrauliczne
- na tłokowe, nurnikowe, teleskopowe, jednostronnego i dwustronnego działania.
15. Kiedy siłownik jest dwustronnego działania?
- w siłowniku dwustronnego działania olej doprowadzany jest pod ciśnieniem ba dwie strony tłoka w zależności od wymaganego kierunku ruchu tłoczyska.
16. Od czego zależy siła na siłowniku, a od czego szybkość poruszania?
- siła zależy od powierzchni tłoka i ciśnienia oleju, a szybkość od czasu napełniania się olejem
17. Który siłownik może być jednostronnego działania?
- tam gdzie tłoczysko może się przesuwać pod jakimś ciężarem, np. wysięgnika osprzętu.
18. Czym różni się siłownik tłokowy od nurnikowego (wyporowego)?
- w tłokowym tłok styka się z cylindrem a w nurnikowym nie. Nurnikowe siłowniki można spotkać przy wózkach podnośnikowych
19. Gdzie i kiedy stosowane są siłowniki teleskopowe?
- tam gdzie potrzebny jest duży skok tłoka np. przy kiprach oraz przy urządzeniach dźwigowych.
20. Co to jest wydajność pompy, a co to jest chłonność silnika?
- wydajność pompy jest to ilość przetłaczanego w jednostce czasu mierzona w l/min, natomiast chłonność silnika to ilość oleju pobieranego przez silnik od pompy w l/min.
21. Jakie znasz zawory hydrauliczne?
- sterujące ciśnieniem i sterujące kierunkiem przepływu oleju.
22. Wymień kilka zaworów sterujących ciśnieniem?
- zawór bezpieczeństwa, przeciążeniowy, krzyżowy. Są to zawory typu grzybkowego lub kulowego.
23. Podaj przykład zawory sterującego kierunkiem przepływu oleju?
- typowym przykładem jest rozdzielacz w maszynach roboczych, gdzie przez przesunięcie suwaka w sekcji rozdzielacza olej kierowany jest do sterowania np. podnoszenia ramienia łyżki.
24. Do czego służy zawór krzyżowy?
- zabezpiecza przed nagłym wzrostem ciśnienia przy zmianie kierunku obrotu wysięgnika i bocznym uderzeniu o przeszkodę.
25. Do czego służą siłowniki hydrauliczne?
- Do wykonywania określonych ruchów osprzętem
26. Do czego służą akumulatory hydrauliczne (hydroakumulatory)?
- ich zadaniem jest gromadzenie oleju pod ciśnieniem w czasie pracy i jak potrzeba oddanie do układu. Utrzymują więc w miarę stałe ciśnienie w układzie hydraulicznym.
27. Jakie są akumulatory hydrauliczne?
- najczęściej gazowe i sprężynowe o różnych rozwiązaniach konstrukcyjnych.
28. Jak działają akumulatory hydrauliczne?
- jeżeli nastąpi gwałtowny wzrost ciśnienia oleju w układzie, olej gromadzi się w akumulatorze
- jeżeli opór zewnętrzny maleje, maleje też ciśnienie w układzie i olej z akumulatora powraca do układu roboczego. A więc akumulator przejmuje gwałtowny ruch ciśnienia oleju z układu hydraulicznego i powoduje tłumienie tego ciśnienia.
29. Do czego służą zamki hydrauliczne?
- są to urządzenia, które zabezpieczają opadnięcie wysięgnika przy awarii (pęknięciu) przewodu hydraulicznego. Najczęściej stosowane w dźwigniach hydraulicznych i pompach do betonu.
30. Co to jest silnik hydrauliczny?
- jest to urządzenie przetwarzające ciśnienie oleju na energię mechaniczną – ruch obrotowy lub posuwisto zwrotny tłoka, pompa podaje olej pod ciśnieniem do silnika, który np., napędza koła jezdne lub rozety napędzające gąsienice.
31. Co to jest zmiennik momentu?
- zmiennik momentu jest to przekładnia hydrokinetyczna zmieniająca moment obrotowy przy zmianie obciążenia zewnętrznego bez zmiany obrotów silnika napędowego
32. Co to jest przełożenie dynamiczne zmiennika i ile ono wynosi oraz co to oznacza?
- przełożenie dynamiczne zmiennika wynosi 1:3,5 i oznacza, że przenoszony moment obrotowy na wale wyjściowym ze zmiennikiem może wzrosnąć 3,5 razy
33. Prze co przenoszony jest moment w zmienniku?
- moment przenoszony jest za pośrednictwem oleju.
34. Czy ostrówka zapalimy na zaciąg?
- tak, (posiada sprzęgło cierne)
35. Czy maszynę ze zmiennikiem zapalimy na zaciąg?
- nie
36. Ile wynosi normalna temp. Oleju w zmienniku podczas pracy?
- średnio wynosi ok. 80 stC
37. Co robimy gdy temperatura wzrośnie do 120 stC?
- zostawiamy silnik na podwyższonych obrotach aż do ostygnięcia oleju.
38. Co się stanie gdy będziemy pracować na oleju rozgrzanym do temp. 120 stC?
- Zniszczymy uszczelniacze.
PODSTAWY ELEKTROTECHNIKI
1. W jakich jednostkach mierzy się:
- napięcie U – w voltach (V)
- natężenie I – w amperach (A)
- opór R – w Ohm (OM)
- moc N – kilowatach (KW)
2. Co jest większe KM czy KW?
- większy jest KW – 1 KW = 1,36 KM
3. Co to jest rozrusznik i do czego służy?
- rozrusznik jest to silnik prądu stałego, służy do uruchamiania silnika spalinowego.
4. Jak działa rozrusznik?
- po włączeniu zapłonu uruchamia się automat rozrusznika (Bendix) – kółko zębate rozrusznika zazębia się z wieńcem zębatym koła zamachowego i następuje uruchomienie silnika. Po zwolnieniu kluczyka kółko zębate (bendix) zostaje wyrzucone z zazębienia z wieńcem.
5. Co jest lepsze: prądnica czy alternator?
- lepszy jest alternator, bo wytwarza prąd przy niskich obrotach, jest lżejszy i mniejszy, nie ma komutatora, który iskrzy i w zasadzie jest bezobsługowy
6. Jaki prąd wytwarza prądnica?
- prądnica wytwarza prąd stały, a alternator prąd zmienny, który jest prostowany najczęściej prostownikiem diodowym.
7. Co jest głównym odbiornikiem prądu w maszynie?
- głównym odbiornikiem jest akumulator.
8. Kiedy uszkodzimy alternator?
- jeżeli przy uruchomionym silniku spalinowym nie będzie odbioru prądu np. odłączymy akumulator, zabrudzone klemy lub słupki akumulatora, przetarcie przewodów w obwodzie ładowania – czyli każda przyczyna powodująca, że wytwarzany prąd przez alternator nie będzie dopływał do akumulatora.
9. Jakie mogą być przyczyny braku lub złego ładowania akumulatora?
- zerwany lub ślizgający pasek, zabrudzone lub nie dokręcone klepy, inna przerwa w obwodzie łądowania, zawieszone lub zużyte szczotki, zabrudzony komutator
10. Jak sprawdzamy naciąg paska klinowego?
- przez naciśnięcie kciukiem – ugięcie powinno wynosić ok. 1,5 cm. Nadmierny naciąg powoduje szybkie zużycie łożysk.
11. Co się stanie jak nie będzie ładowania?
- rozładuje się akumulator.
12. Czy możemy pracować jak nie ma ładowania?
- Nie, najwyżej do zjazdu maszyny w bezpieczne miejsce
13. Jak łączymy akumulatory?
- szeregowo „+” z „-„ i równolegle „+” do „+” a „-„ do „-„. Przy łączeniu szeregowym wzrasta napięcie, a pojemność pozostaje bez zmian, a równolegle wzrasta pojemność a napięcie pozostaje bez zmian.
14. Jak należy łączyć dodatkowy akumulator przy zapalaniu silnika?
- należy łączyć równolegle.
15. Jak sprawdzamy ładowanie akumulatora?
- prze pomiar gęstości elektrolitu aerometrem – pełne naładowanie 1,26 – 1,28 [g/cm3] .
16. Co zrobić przy wystąpieniu zwarcia?
- zgasić silnik, odłączyć akumulator i szukać przyczyny zwarcia.
17. Co dolewamy do akumulatora?
- wodę destylowaną, chyba że wyleje się elektrolit to dolewamy elektrolitu o takiej samej gęstości i tyle samo co się wylało
18. Ile wynosi napięcie na celi?
- ok. 2V – czyli akumulator 6V będzie miał trzy cele
19. W jakich jednostkach określa się pojemność akumulatora?
- w amperogodzinach Ah...
jmichno0