BIBLIOTEKA PRZEWODNIK D L A S T 0 L A R Z Y. OBEJMUJĄCY CAŁY ZAKRES STOLARSTWA.pdf

(2505 KB) Pobierz
BIBLIOTEKA
R Z E M I E Ś L N I K A
P O L S K I E G O .
PRZEWODNIK
DLA
S T 0 L A R Z
Y.
OBEJMUJĄCY CAŁY ZAKRES S T O L A R S T W A .
Podłu
g
najlepszych dzieł obcych,
do
potrzeb
i
z w y c z a j ó w
UŁOŻYŁ
z
zastosowaniem
Polskich.
się
Stolarzy
Jan Heurich,
Budowniczy wolno-praktykujący.
W A R S Z A W A.
E x p e d y c y a G ł ó w n a w K s i ę g a r n i CELSA LEWICKIEGO,
na placu Ratuszowym, w gmachu T e a t r a l n y m .
u F. F R I E D L E J N A ,
ulica Senatorska. Numer
6 (460).
1 8 6 2 .
Wolno drukować, pod warunkiem złożenia w Komitecie Cenzury po wy-
drukowaniu, prawem przepisanej liczby egzemplarzy.
Warszawa, dnia 10(22) Stycznia
p. o. Cenzora,
ASSESOR
KOLLEGIALNY,
J.A.
Rogalski.
1862 r.
W e r s j a e l e k t r o n i c z n a :
2 8 c z e r w c a 2010r.
O C R / E d y c j a :
A d r i a n (Sauron) Siemieniak
Skanowanie:
Kakaj
WŁADYSŁAWOWI
LUBOMIRSKIEMU,
BRATU
przypisuje
Wydawca.
WSTĘP.
P r z e z długi bardzo czas, wszystkie gałęzie przemysłu rę-
kodzielniczego, a w ich liczbie i Stolarstwo, rozwijały się
bardzo powoli, wykształcając się jedynie na drodze pra
ktycznej, po warsztatach i pracowniach, przez usiłowania
mniej lub więcej zdolnych robotników, dopóki szybki postęp
nauk przyrodzonych, i zwiększenie się ruchu przemysłowe-
go, w naszem stuleciu, nic nadały im nowego życia, przez
zużytkowanie na ich korzyść, wszystkich zdobyczy nauko-
wych i odkryć na polu przemysłu technicznego. Wtenczas
to zaczęli się zajmować rękodziełami ludzie naukowi, stwa-
rzając dla każdego z nich jego teoryą, którą kierowane
praktyczne poszukiwania, doprowadziły do znakomitych
pod każdym względem ulepszeń.
Tym sposobem i stolarstwo, w ostatnich kilkudziesięciu
latach wieku naszego, wsparte odkryciami naukowemi ogro-
mny uczyniło postęp. Znajomość warunków życia roślin
(fizyologii roślinnej) pozwoliła na zbadanie natury drzewa
i jego tkanki, aby przez stosowne przygotowanie i właści-
we użycie drzewa, wyroby z niego uczynić trwalszemi, pię-
kniejszemi i obrabianie jego ułatwić. Odkrycia w dziedzi-
nie chemii, dostarczyły wiele szczęśliwych i łatwych sposo-
bów utrwalania i farbowania drzewa, za pomocą których
zastąpić można wiele drzew zamorskich krajowemi; i wska-
zały środki nadania im blasku za pomocą stosownych poli-
tur i lakierów, które ich piękne żyły uwydatniają. Po-
stęp nareszcie na polu mechaniki, pozwolił ulepszyć w wy-
sokim stopniu, wszelkie narzędzia do obrabiania drzewa
służące, co o tyle jest ważnem, że podług wyrzeczenia
Barona Karola Dupin, jednego z najzasłużeńszych uczo-
nych francuzkich, którzy przemysłowi nowe utorowali
drogi: — „dobór stosownych i w najlepszym gatunku na-
rzędzi, wystarcza do zapewnienia robotnikowi, takiej prze-
wyżki zysku, któraby go na starość od nędzy zabezpie-
czyła." Takiemi narzędziami są wszystkie ulepszone na-
rzędzia angielskie, wszystkie maszyny do obrabiania drze-
wa,
np.
piły fornerowe, kołowe, bez końca, heblarnie,
wiercarnie, maszyny do dłutowania i gięcia drzewa, i wie-
le innych za granicą często używanych przyrządów me-
chanicznych, bez których najlepszy robotnik nie wyrówna
miernemu, za pomocą nich pracującemu.
Ażeby odkrycia te zrobić dostępnemi dla ogółu a głó-
wnie dla tych którzy z nich korzystać powinni, to jest dla
klass przemysłowych, w krajach stojących na czele prze-
mysłu, jak Anglia, Francya i Niemcy, starano się za po-
mocą stosownych dzieł mniej lub więcej przystępnie czyli
popularnie, przez uczonych i fabrykantów pisanych, ob-
znajmiać klassy pracujące z postępami i odkryciami nau-
kowemi, zastosowanemi do przemysłu, i stanowiącemi
Teorye Rzemiosł.
Taki jest cel także i niniejszego dziełka, które stano-
wiąc u nas prawie początek na tem polu, nie może odpo-
wiedzieć wszelkim słusznym wymaganiom. Jedną z głó-
wnych trudności stanowiło tu, wynalezienie stosownych
nazw, dla mnóstwa technicznych wyrażeń używanych w sto-
larstwie, któremi zastąpić koniecznie potrzeba dziwolągi ję-
zykowe, z poprzekręcania nazw niemieckich powstałe,
a dotąd w ustach stolarzy naszych będące. Nazwy obce
które już niejaki charakter polskości przyjęły, i w języku
naszym wiele wyrazów pochodnych utworzyły,
np.
hebel
(heblarnia, heblować, heblowiny, wyheblowany i t.p.), war-
Zgłoś jeśli naruszono regulamin