Sztuka współczesna wobec religii.pdf

(211 KB) Pobierz
Sztukawpółczenawobecreligii
Tematjetdoćważnydlanaegokraju,tymbardiej,żenacodieńmamytycnoćbardodużą
grupą anatykówreligijnych,awiaraiKociółmająwpływnawikoćektorówżyciacodiennego
Wpółceniartyci,wykorytującyymbolikreligijnąpojmowanią w Polsce zazwyczaj jako
„prowokatorzy” iCi,który „uwłaczająrozmaitymwitociom”.
Na pewno w wielu przypadkach jest w tym ziarno prawdy. Jednak możnawtymmiejcupotawić
pytanie, czy w sztuce chodzi o to,bytrymaćietetycnych,moralnych,politycnych i religijnych
chematów?
Moim zdaniem włanieniedokońca– wpółceniartycitarająikwetionowaćpewnerecy,
otwierać woitedebatypołecne,któremająnacelu prełamywanie nawykowych, utartych
poobów mylenia,potreganiaiporądkowaniarecywitoci.
Z ałożenia tuka ma motywować do ciągłej rewiji naych poglądów w kwetii wolnoci,
religijnoci,cielenoci,tożamocinarodowej,pamicihitorycznej itd.
Z takim zdaniem prawdopodobnie wieluwaizgodzi, jednak w momencie gdy jużstajemy przed
twórcocią,któratanowikontroweryjnepołąceniereligiiituki,ctozadajemy sobie pytanie -
po co to wszystko ? pocotakiediałanie,jaki ono ma sens? I czy to przypadkiem nie jest swoista gra
marketingowa?
Chciałabym zatem,byciewtrakciemojejpreentacjiatanowiliinad tym
1) Cypokaywanepreemnieprykładyobrażająwasze uczucia?
Zatanówcieitakże,
3) Czy jest jakiekolwiek sens stosowania symboliki religijnej narówniinnyminakamikultury
wizualnej – npwierunkaminakówhandlowych? oraz
4)Cytukawpółcenapowinnabyćwolna,odjakiegokolwieknacikuetronypolitycnej
wikoci?Cylicypowinnapoiadaćjakiegranice moralne lub religijne?
PierwąomawianąpreemnieylwetkąjetDorotaNienalska.
Dorota Nieznalska urodiłaiw1973rokuwGdańkuijetabolwentkąidoktorantkątamtejego
WydiałuRebynakademiiStukPiknych
Jej dorobek artytycny jet doć oberny Od ukońcenia tudiów realiowała 26 wytaw
indywidualnychwnacącychgaleriachwPolceipoajejgranicamiorabrałaudiałwponad70
wytawachbiorowychwkrajuiagranicąWygłoiłakilkadieiątwykładówipreentacjiora
kilkanacierayotrymałaróżnegorodajutypendialubnagrody
Pracujewykorytaniemwielumediów,jetautorkąreb,obiektów,intalacjiużyciemdwiku
lubwideo,atakżeplakatówidjć
Jejtwórcoćodamegopocątkuocylujewokółdwóchaadnicychoitematycnych: seksualnej i
religijnej – cylipołąceniatakich dwóchtematów,którychwPolcenajlepiejbyłobynigdyeobą,
podżadnymwgldemnietawiaćobokiebie
Artystka dużąuwagpowicatakżetematycemkoci,agreji,premocy,upokoreniaibólu
Pierwząpracą,wktórejpojawiłitematreligijnyjetintalacjaonazwie„bolucja”, która
wytawionaw1999roku,tanowiłaobronpracydyplomowejartytki
Intalacjałożonajettrechcci– dbowegokonejonału,carno-białej wielkoformatowej
fotografii nagą,anonimowąpotaciąwpoycjiułożonejnaczworaka oraz filmu wideo,naktórym
potać,ubranawbiałąukienk,ogolonągłową,wbardoproty,ymbolicny poóbujawnia
wojąiycnąi(wdomyle)pychicnąniecytoć Praceutawionebyływ kolejnoci– film,
konejonałi otograiaTakiepołożenietanowiłoklucdocałejintencji autorki.
Nieznalska twierdi,iżtworąc owąintalacje intereowałai kwestią, wjakipoóbreligia
chrzecijańka radzi obie z problemem zła . Zatanawiało ją także jaką łatwocią podca
sakramentu spowiedzi dochodzi do odpuszczeniagrechówiocyceniai
Konejonał, opróc wojej pierwotnej unkcji, miał konotować także pułapk lub wiienie
Fotograia odnoiła i do wiercego, upodlenia cłowieka, który wrcpeła po iemi po
puceniuiebiewelkichwoichniecytociigrechów
Moim zdaniem jest to bardzo dobra puentacałej instalacji.
Kolejnąpracą,którąchciałabymomówićjetłynna„Paja” ,którapryporyłaartytcewiele
kłopotówprawnych,atakżerogłowcałymkrajuPokaz instalacji wywołałogromnykandal,a
artytkokarżano oobraucućreligijnych.
Oreakcjachpołeceńtwa,licnychproceach,jej8letniejwalceoniewinnoćmożnabyłoby
opowiadaćbardodługo,jednakjapotaramwamitopredtawićwtakiej doć króconejwerji
Najpierw przejmy jednak do samej instalacji - całapracatanowipołąceniedwóchelementów
filmu pokaującego mżcyn ćwicącego naiłowni ora równoramiennego kryża,w który
wmontowana jest otograiamkichgenitaliów
Tytuł„Paja” odnosi idopodwójnegonacenia tego terminu, mianowicie można ją roumiećjako
mkorajakopowicanieicemu- czyli oddawaniei cemu"pają"
Filmwideopredtawiającymżcyn,którytrenujewojeciałonaiłowniwpołąceniukryżemi
otograiąmkichgenitaliówwgNieznalskiej jest wskazaniem na problem mkoci,któramui
otaćwytrenowana,wyćwicona,byprotaćobowiąującymworcom. Nienalkatwierdi,iż
mżcyni,którywiadomiepoddająipraktykomkulturytycnym,tym samympoddająwoje
ciałotorturomRobiąto zazwyczaj z ogromnym oddaniem ipają, ctowbardzo dużychmkach.
Czyli podumowującKryżmiałbyćtupoprotuymbolemcierpienia,genitalia ymbolemmkoci
a dodatkowo puszczony w tle film, miał umiecić owy przekawokrelonymkontekcie
Inna interpretacja a mówi,że połąceniekryżaiiłowniwkaujenadereniewartoci
religijnych i kultury konsumpcyjnej. Autorka anaca,żereligiaacynapodlegaćtymamym
prawom, co kultura konsumpcyjna, czyli np. "zabieganie" o wiernego, aktualnie odbywaiwedług
podobnychreguł co zabieganie o klienta danego produktu.
Praca ta ogólnie pokauje,żenową"religią"tajeikulturakonumpcyjna ,a"wiątynią"możebyć
naprykładiłownia
LawinakrytykiowejintalacjibyłaogromnaOkarżeniewprawieobrayucućreligijnychwnieli
m.in. połowie Ligi Polkich Rodin Wikoć nich nigdy nie widiała instalacji. Wszyscy
wiadkowieokarżenianalijąjedyniepraowychrelacjilubtelewiji,gdieretągenitaliabyły
ałonitecharakterytycnącenurkąTaknaprawdcałyproceprypominałwielkąar,gdie
dochodiłodolicznych demonstracji lub potyczekłownych na sali ądowejwykrykiwanychpre
bardzo pokrzywdzonych predtawicieli kocioła katolickiego itd Ogólnie powtał wokół tego
naprawd jeden wielkiy,prypominającywalkwobronie kryżamoleńkiego
Pierwszy proces, co ciekawe, akońcyłiwyrokiemkaującymartytknaećmieicyrobót
publicznych. Dopiero roprawaapelacyjna,któratrwałado2009roku!uniewinniłaartytk
Całą ytuacje warto preledić obie na pokojnie w domu, bo ma wiele wątków arówno
politycznych jakipołecnychOgólniejettodoćciekawyprykładukaującyjakdiaławnaym
kraju wolnoć wypowiedi, wolnoć tuki itd a już tym bardiej jaki jet odbiór tuki
kontrowersyjnej.
Nieznalska didla jednych jest mcennicą,któratocyławalkowolnoćtukia dla innych -
taniąkandalitką,"pornoartytką",którejpracemającelowoprowokacyjnycharakter.
Z racjitego,żemałomamycaupredewytkimchciałamwampokaaćtedwaprojektyJednak
mam tutaj jeszcze kilka fotografii, któretakżepredtawiająpraceNienalkiejnawiąującedo
tematyki religii.
Jet to etaw koron cierniowych, które nawiąują jednej trony do narodowo-religijnego
mejanimuPolaków, a drugiejdoamejytuacjiNienalkiej,którapreomówionąwczeniej
instalacje wimiwolnocitukiprełamedialnąiądowądrogkryżową. Dodatkowo jelichodi
o korony dobione drogimi krytałami, nawiąują one do instrumentalnego i komercyjnego
traktowania religii.
1) Królowapolki- jakinterpretowaćtąreb?KrólowaPolkitotytułNajwitejMaryiPanny,
używany pre polkich katolików dla podkrelenia ciłych wiąków narodu polkiego
katolicymemPrypominającopatroncenarodu,DorotaNienalkapytaomechanimormowania
iiunkcjonowaniatradycyjnieroumianejpolkociMadonnatowitocieiguraudrcenia-
podobnie jak wyłaniająca i romantycnych wiji - Polka, budująca woją tożamoć na
prekonaniuokoniecnocicierpieniaiponoeniaoiar
Kolejnąylwetką,którąchciałabympredtawićjet MonikaZielińka ,tworącapodpeudonimem
Monika Mamzeta . Artystka studiowała prawo na Uniwerytecie Warawkim ora reb w
warszawskiej ASP. Predewytkim,nacodień,ajmujeipublikacjątektów na temat
eminitycnejteoriituki,atakżetworzy obiekty, fotografie, filmy video i instalacje multimedialne.
Tematem przewodnim jej prac jest kulturowatożamoćpłci idekontruowaniekodów,którymi
deiniujemymkoćikobiecoć
Jednąjejprac,nawiąującą ymbolikądoreligii jest instalacja Jakdoronbddziewicą . Praca ta,
podobniejakwytuacjiNienalkiej,takżenieotaładobrepryjtapreodbiorcówWtrakcie
wytawywPolkimIntytuciewBudapecienieotałaonanawet wytawiona,ewglduna
obawy organiatorów,codoreakcjiodwiedających
Składai ona zotograiikobietyumiezczonejnapodwietlonymkaetoniewormiekrzyżao
„bezpieczniejzym”kztałcielitery"T ". (kryżwntoniego)
Półnagakobietaw zaawansowanej ciąży,prepaana jest perizonium a nagłowiemawianek z
rumianków,którypełnirol,takjakby,niewinnej korony cierniowej.
Potaćtoirołożonymirkomawpoie,któranawiąujedoukryżowanegoJeua.
Całapraca taknaprawdjest pełnaprecnoci- jednejtronykobietagrarolpry
pianąmżcynie,drugiej- wbrewciążynawiąujedowierunkudelikatnej i nieskalanej dziewicy.
Formakrzyżawprowadzadopracymotywmczeńtwaipowicenia.
Stanowiymbolciążyjakoklątwyrzuconejnakobietpogrzechupierworodnym. Cocałkowicie
kolidujeprełaniemreligiichrecijańkiej
Oboktejotograiiwytawtworątakże djcia, ukaujące kobietywcielająceiwrolebohaterek
nanychmotywówikonograicnych
Matki i ichcórkitająiwpółcenymiMadonnamiiPietami, którymnieobcejetcierpienie,
taroćichorobacylitroeckinnywierunekmatkibokiej
Wytawanapierwyrutoka,moimdaniemniekonotujeżadnychobraliwychtreci,jednak
inaczej trochtowyglądaetronydyrekcji np. Instytutu Polskiego, wedługktórej,fotografia –„Jak
doron otan diewicą” mogłaby uraić cyje ucucia religijne lub rodrażnić którego
wiytującychplacówkurdników
Po aere Nienalką dyrektorska otrożnoć w różnych galeriach jet dużo wika i
dyskwalifikuje iwikoćprac,odwołujących idoikonograiikryża
Takim decyzjom zazwyczaj nie towaryy jakakolwiek relekja i w tym włanie tkwi itota
problemu.
TutajmamotograietakżekilkainnychpracartytkiJednakracjicau,niebdmożeich
cegółowoomawiać,ponieważteżniedotycąjakobeporedniowiąkureligią
Noiterawwiąkutym,chciałabymadaćwampytaniecootymwytkimmylicie?
Przy wytworach tego typu, ciżkojettaknaprawdpootaćwobecnichcałkowicieobojtnym
W obuprypadkachużytokryżadoymbolicnegowyrażeniamceńtwaicierpienia
Obie artytkiniemiałynaceluobrażeniaucućreligijnychkogokolwiek,choćdawałyobiepraw,
iżpracemogąwbudićemocje
Pootająatempytania
Cytukawpółcenamożepoługiwaćimyleniemymbolicnym,wiąanymreligijnocią?
Co do samego wyroku Nieznalskiej,cymożnapotraktowaćdiełotuki,jakorealnąpretpcoć?
Oraz
Czy stosowanie takich symboli odbieracie jako trafione, czy raczej jako tani chwyt marketingowy ?
Zgłoś jeśli naruszono regulamin