PRACA TEORETYCZNA
METODY I FORMY TRENINGOWE
I. METODY TRENINGOWE
Metody treningowe są to systematyczne i skuteczne sposoby pracy z zawodnikami stosowane w celu doskonalenia ich mistrzostwa sportowego. Poszczególne metody treningowe powinny zapewnić stopniową adaptację do obciążeń. Właściwe metody treningowe zależą w dużym stopniu od wiedzy i teoretycznego przygotowania trenera jak również od poziomu sprawności fizycznej ogólnej i specjalnej, bazy sprzętowej, celu i wielu innych czynników.
W treningu piłkarskim możemy wyróżnić następujące metody treningowe:
Metoda powtórzeniowa
Polega na powtórzeniu ćwiczeń w określonych jednostkach czasu o różnej intensywności z optymalnymi przerwami wypoczynkowymi, po których ćwiczący wraca do stanu wyjściowego. Zalecana jest w piłce nożnej w okresie przygotowawczym. Charakter pracy, jaki występuje przy stosowaniu tej metody, mianowicie pracy bez objawów zmęczenia sprzyja szczególnie wyrabianiu szybkości, siły dynamicznej, skoczności, zręczności, doskonaleniu elementów techniki i koordynacji. Zaletą metody powtórzeniowej jest to, że uwzględnia indywidualne możliwości zawodnik, poprzez odpowiednie dostosowanie do nich czasu trwania przerw wypoczynkowych.
Metoda zmienna
Polega na stopniowym zwiększaniu i zmniejszaniu obciążeń. W ćwiczeniach przechodzi się od dużego natężenia do małego, stwarzając warunki częściowej odnowy. Metoda ta może być stosowana we wszystkich okresach treningowych. Jest ona bardzo przydatna w piłce nożnej, z racji występującej w grze zmiennej intensywności pracy. Stosujemy ją w doskonaleniu techniki i taktyki.
Metoda interwałowa
Polega na właściwym dozowaniu czasu trwania wysiłku fizycznego i przerw wypoczynkowych. Po wysiłku o odpowiedniej intensywności i natężeniu, następuje przerwa tak odmierzona, aby działanie nowego bodźca rozpoczynało się wtedy, kiedy nie wygasły jeszcze skutki poprzedniego, tzn. że przerwa w ćwiczeniach nie może wystarczyć do całkowitego wypoczynku. W piłce nożnej stosuje się tą metodę przeważnie w okresie poprzedzającym starty, w celu kształtowania wytrzymałości szybkościowej. Podstawowe wskazówki dotyczące stosowania tej metody:
· Czas pojedynczego obciążenia do 60 s,
· Czas przerwy 30-45 s,
· Intensywność pojedynczego obciążenia taka, aby w końcu przerwy uzyskać tętno 120-130 ud./min.
Metodę interwałową stosujemy w pracy z zawodnikami zaawansowanymi, przystosowanymi do wysiłku fizycznego.
Metoda startowa
Polega na częstym udziale w zawodach w ramach zajęć treningowych. Jest ona atrakcyjna, ale stosowanie jej musi być uprzednio wnikliwie przeanalizowane. Podejmując tę metodę należy dokonać bardzo uważnie doboru przeciwnika i zadań taktycznych na poszczególne spotkania. Metoda ta pozwala na wyegzekwowanie od zawodników maksymalnego wysiłku i wysokiego stopnia aktywności treningowej w bezpośredniej walce z przeciwnikiem. Znajduje ona zastosowanie w pracy z zawodnikami zaawansowanymi i wytrenowanymi.
Metoda ciągła
Charakteryzuje się stałą, niezbyt dużej intensywności pracą, wydłużoną w czasie. Ma zastosowanie w pierwszej fazie okresu przygotowawczego.
Metoda uderzeniowa
Cechuje ją krótkotrwały, ale bardzo intensywny wysiłek (może to dotyczyć zawodników o dużym stażu gry) w okresie poprzedzającym zawody. Może być stosowana tylko w wyjątkowych przypadkach.
Dobór odpowiedniej metody treningowej powinien być uzależniony głównie od okresu szkoleniowego oraz poziomu grupy szkoleniowej.
II. FORMY TRENINGOWE
W procesie treningowym należy stosować różnorodne formy treningowe.
W treningu piłkarskim możemy wyróżnić następujące formy treningowe:
Forma zabawowa
Jej zadaniem jest trening szeregu ćwiczeń, w których występuje współzawodnictwo pomiędzy ćwiczącymi. Celem stosowania tej formy nauczania jest zapoznanie zawodników z przedmiotem ćwiczenia, nauczanie poszczególnych elementów ruchu w bardziej naturalnych warunkach, oswojenie z przeciwnikiem i urozmaicenie treningu. Formę tę można stosować na wszystkich szczeblach szkolenia, lecz przede wszystkim wskazana jest na zajęciach z grupami początkującymi.
Forma ścisła
Charakterystyczną cechą tej formy jest prowadzenie ćwiczeń bez udziału przeciwnika. Uwaga ćwiczącego skierowana jest na istotę danego ćwiczenia, zawodnicy mają czas na analizowanie i poprawianie własnych błędów. Forma ta ma zastosowanie przy nauczaniu techniki, a szczególnie taktyki gry.
Forma fragmentów gry
Są to ćwiczenia przygotowawcze, w których występuje przeciwnik. Ćwiczenia prowadzone są w warunkach zbliżonych do gry. Pozwalają na nauczanie techniki i taktyki użytkowej. Omawiana forma najlepiej przygotowuje do gry.
Gra uproszczona
Ma zastosowanie przy nauczaniu początkujących zawodników. W grze uproszczonej nie zwracamy uwagi na znajomość wszystkich przepisów gry, zdając sobie sprawę ze słabego zaawansowania technicznego ćwiczących. Celem tego rodzaju gry jest doskonalenie techniki w warunkach walki sportowej, przy dużym uproszczeniu przepisów gry (np. ”spalony”)
Gra szkolna
Dopuszczana jest tutaj ingerencja trenera w postępowanie zawodników. Trener może przerwać grę w celu zwrócenia uwagi na odpowiednie jej elementy i w czasie krótkiej przerwy skorygować sposób prowadzenia danej akcji taktycznej lub zwrócić uwagę na błędy techniczne. W grze szkolnej trener stawia przed zespołem zadania, które winny być realizowane.
Gra właściwa
Jest sprawdzianem efektów pracy zawodnika i zespołu, wskazuje w jakim stopniu opanowano elementy techniczne i taktyczne, jak zespół potrafi realizować przedmeczowe założenia taktyczne. Odpowiada ona wszystkim wymogom jakie stawia się drużynie w oficjalnych zawodach.
zyd777