O NIEKTÓRYCH ZASADACH UWARSTWIENIA
Nie ma społeczeństwa bezklasowego lub nieuwarstwionego.
Powszechna konieczność rozwarstwienia się każdego systemu społecznego.
Poruszany problem dotyczy systemu pozycji.
FUNKCJONALNA KONIECZNOŚĆ UWARSTWIENIA
Potrzeba rozmieszczenia w strukturze społecznej i umotywowania jednostek stanowi zasadniczą konieczność funkcjonalną wyjaśniającą powszechność uwarstwienia.
Społeczeństwo musi zatroszczyć się o motywacje w dwóch różnych aspektach:
· zaszczepić właściwym osobom pragnienia objęcia określonych pozycji
· zaszczepić pragnienie pełnienia wiążących się z tym obowiązków
System rywalizujący większy nacisk kładzie na motywacje osiągania pozycji, system nierywalizujący silniej być może motywuje wykonywanie obowiązków.
Niektóre pozycje wymagają szczególnych uzdolnień, dlatego ważne jest, kto zajmuje jaką pozycję.
Społeczeństwo musi dysponować:
· pewnymi rodzajami nagród, które może stosować jako bodźce
· pewnymi sposobami rozdzielania tych nagród, stosownie do pozycji.
Nagrody: to co przyczynia się do wygody, , to co wpływa na samoocenę, to co służy dobremu nastrojowi i rozrywce.
Nagrody są wbudowane w pozycje. Stanowią je prawa i prerogatywy.
SKORO PRAWA I PREROGATYWY RÓŻNYCH POZYCJI MUSZĄ BYĆ NIERÓWNE, ZATEM SPOŁECZEŃSTWO MUSI BYĆ ROZWARSTWIONE.
Nierówność społeczna - nieświadomie wypracowany sposób, dzięki któremu społeczeństwa zapewniają sobie staranną obsadę najważniejszych pozycji przez najlepiej przygotowane osoby.
DWIE DETERMINANTY RANGI POZYCJI
Największych nagród dostarczają te pozycje, które:
· są najważniejsze w danym społeczeństwie
· wymagają największego przygotowania czy zdolności
RÓŻNICE DONIOSŁOŚCI FUNKCJONALNEJ
Społeczeństwo musi strzec się by pozycje mniej doniosłe nie konkurowały skutecznie z bardziej doniosłymi. Pozycja ważna, lecz trudna do obsadzenia, musi być nagradzana tak wysoko, by ktoś ją objął.
RÓŻNICE LICZEBNOŚCI KADR
Zajmowanie jakiejkolwiek pozycji, niezależnie od tego, jak została osiągnięta, wymaga pewnych umiejętności czy zdolności.
Są dwa sposoby uzyskania kwalifikacji: wrodzone zdolności lub szkolenie.
Gdy brak osób o wymaganych kwalifikacjach na daną pozycję, pozycja ta musi zapewniać wysoki prestiż, wysokie zarobki.
JAK NALEŻY TŁUMACZYĆ RÓŻNORODNOŚĆ SYSTEMÓW UWARSTWIENIA
Czynnikom kształtującym dwie determinanty zróżnicowania nagród:
· ważność funkcjonalną
· szczupłość kadry
UWARSTWIENIE A PODSTAWOWE FUNKCJE SPOŁECZNE
RELIGIA
Religia- integruje na gruncie uczuć, wierzeń i obrzędów.
Jedność społeczeństwa jest osiągana dzięki WSPÓLNOCIE WARTOŚCI I CELÓW.
Dzięki wierze i obrzędom wspólne cele i wartości wiążą się ze światem wyobrażeń, symbolizowanym przez materialne przedmioty kultu, a świat ten z kolei w sposób pełen znaczenia wiąże się z faktami i losami jednostek.
Cześć dla obiektów sakralnych oraz przyjęcie reguł pozwala sprawować potężną kontrolę nad postępowaniem ludzkim, by zmierzało ono do utrzymania struktury instytucjonalnej. Co za tym idzie w każdym społeczeństwie czynności religijne pozostają w pieczy specjalnych osób, które dzięki temu cieszą się większymi nagrodami.
Czynniki zapobiegające osiągnięciu pełnej kontroli przez duchownych:
· nie są wymagane zdolności naukowe czy artystyczne
· duża konkurencja
· społeczeństwa świeckie - świat twardych faktów.
RZĄD
Rząd - organizuje społeczeństwo w oparciu o prawo i władzę zwierzchnią. Rozbudza w społeczeństwie zainteresowanie światem doczesnym. Bezwzględnie egzekwuje normy. Kieruje społeczeństwem. Prowadzi wojny i dyplomacje. Rząd działa w imieniu całego społeczeństwa. Dysponuje monopolem przemocy. Kontroluje wszystkie jednostki.
Działanie polityczne = władza zwierzchnia (urzędnik- obywatel)
Władza nigdy nie jest całkowita ze względu na ograniczenia:
· ci, którzy aktualnie zajmują stanowiska polityczne, są z konieczności nieliczni w porównaniu z całym społeczeństwem
· rządzący reprezentują interes grupowy niż swój własny
· osoba zajmująca stanowisko polityczne posiadająca władzę tylko dzięki swojemu stanowisku
BOGACTWO, WŁADZA I PRACA
Każda pozycja zapewniająca swemu posiadaczowi środki do życia jest z definicji wynagradzana ekonomicznie.
Społeczeństwu jest zatem wygodnie posługiwać się nierównymi zyskami ekonomicznymi jako zasadniczym środkiem kontroli nad obejmowaniem pozycji przez jednostki i jako zachętę do wykonywania obowiązków. Wysokość zysku ekonomicznego staje się więc głównym wskaźnikiem STATUSU SPOŁECZNEGO.
Własność środków produkcji jest dokładnie rzecz biorąc, źródłem dochodu dokładnie tak samo jak inne pozycje, zaś sam dochód jest wskaźnikiem.
magda0971111