KSIĘGA MĄDROŚCI
Wstęp do Ksiegi Mądrości.
Mdr 1. ŚWIĘTOŚĆ - PRAWDZIWA MĄDROŚĆ ŻYCIOWA.. Grzech zamyka drogę do mądrości. Żaden grzech nie ujdzie bezkarnie. Grzech wiedzie do śmierci.
Mdr 2. Grzech przesłania prawdziwe wartości.
Mdr 3. Różne losy świętych i grzesznych w życiu i po śmierci. Niepłodność a cudzołożne potomstwo.
Mdr 4. Ocena przedwczesnej śmierci sprawiedliwego. Koniec bezbożnych.
Mdr 5.
Mdr 6. NAUKA MĄDROŚCI. Mądrość konieczna dla władców.. Kto szuka Mądrości, znajdzie ją łatwo. Zamiary autora.
Mdr 7. Mądrość - skarb najcenniejszy. Prośba o natchnienie. Pochwała Mądrości.
Mdr 8. Owoce Mądrości.
Mdr 9. Modlitwa o Mądrość.
Mdr 10. MĄDROŚĆ W DZIEJACH.. Przykłady z życia patriarchów.. Mądrość wyzwala Izraela z niewoli egipskiej.
Mdr 11. Izrael i Egipt: wody Nilu i woda ze skały. Łaskawość Boża względem Egipcjan.
Mdr 12. Łaskawość Boża względem mieszkańców Kanaanu. Nauki płynące z postępowania Boga.
Mdr 13. Nierozumność kultu sił przyrody. Nierozumność bałwochwalstwa.
Mdr 14. Źródła bałwochwalstwa. Zgubne skutki bałwochwalstwa.
Mdr 15. Odrzeczenie się bałwochwalstwa. Grzech twórców bożków pogańskich. Bałwochwalstwo Egipcjan.
Mdr 16. Egipt a Izrael: plaga żab i przepiórki. Egipt a Izrael: szarańcza i wąż miedziany. Egipt a Izrael: różne działania żywiołów..
Mdr 17. Egipt a Izrael: ciemności i słup ognisty.
Mdr 18. Egipt a Izrael: anioł śmierci.
Mdr 19. Egipt a Izrael: Morze Czerwone. Egipt a Sodoma. Końcowe wniosk
Wstęp do Ksiegi Mądrości
Księga Mądrości - nazwa przyjęta w łacińskiej Wulgacie, a za nią i w polskich przekładach - w dawnych tłumaczeniach łacińskich i rękopisach greckich nosiła tytuł: Mądrość Salomona. Ten grecki tytuł, jak również fakt, że autor wiele razy (np. Mdr 9,7n.12) wkłada swe słowa w usta Salomona, dały początek dość powszechnemu niegdyś przekonaniu, że autorem księgi jest Salomon. Opinia ta jest jednak nie do przyjęcia: Księga została napisana w języku greckim, jej słownictwo i pojęcia odpowiadają greczyźnie z II wieku przed Chr. Przypisywanie treści Salomonowi jest więc czystą fikcją literacką, często spotykaną na Wschodzie, a usprawiedliwioną pragnieniem dodania blasku dziełu.
Autor, jak również czas powstania księgi, jest nieznany. Żarliwość, z jaką zwalcza bałwochwalstwo, i ustawiczne przeciwstawianie Izraela Egiptowi każą przyjąć, że autor żył w Egipcie i pisał dla Żydów tam mieszkających, narażonych na wpływ greckiej myśli i egipskiego bałwochwalstwa. Autor pragnie jak najskuteczniej uzbroić swych czytelników przeciw tym wpływom i stąd pochodzi wyraźnie apologetyczny charakter jego dzieła. Cechy językowe wreszcie wskazują, że księga powstała prawdopodobnie w II, a może nawet w początkach I w. przed Chr. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że jej autorem był grecki tłumacz Księgi Syracydesa.
Treść księgi świadczy, że autor znał bardzo dobrze współczesną myśl grecką i przejął w dużej mierze jej terminologię. Głębszych, ideologicznych wpływów filozofii greckiej znajdzie się jednak w Księdze Mądrości bardzo niewiele: pod greckie terminy podkładał autor treści wzięte z ST jemu właściwe. I stąd szczególny, interesujący charakter tej księgi: hebrajska myśl, nawet hebrajska rytmika myśli (paralelizm przeciwstawny), w czysto greckiej szacie językowej.
Pierwsza część księgi (rozdz. 1-5 [->Mdr 1,1]) mówi o sprawiedliwości, czyli świętości życia, którą autor przedstawia jako jedynie prawdziwą mądrość życiową, potrzebną szczególnie panującym, i o zapłacie, jaka czeka w życiu przyszłym zarówno sprawiedliwych, jak i bezbożnych. Druga część (rozdz. 6-9 [->Mdr 6,1]) jest hymnem pochwalnym na cześć Mądrości, która sama szuka człowieka, prowadzi go do życia nieśmiertelnego i jest bezcennym skarbem. Część trzecia (rozdz. 10-19 [->Mdr 10,1]) mówi o roli, jaką Mądrość Boża odegrała w dziejach ludzkości, a zwłaszcza w historii Izraela.
Dla doktryny ST doniosłe są pierwsze dwie części księgi. W pierwszej bowiem znajdziemy ostateczną, pełną odpowiedź ST na pytanie, które niepokoiło wszystkich mędrców izraelskich, a dotyczyło problemu cierpienia i odpłaty. Ostateczne jego rozwiązanie widzi autor w wiecznej szczęśliwości świętych i wiecznym odrzucaniu grzesznych. W części drugiej zaś znajdujemy ostatnie słowo ST w nauce o uosobionej Mądrości Bożej. Autor ten najbardziej ze wszystkich natchnionych pisarzy ST zbliżył się do nauki NT o Słowie Bożym i przygotował swoich czytelników na jej przyjęcie. Nic dziwnego, że św. Jan i św. Paweł będą mówić o Synu Bożym niemal tymi samymi słowami, w jakich tu autor mówi o Mądrości Bożej. Natomiast trzecia część księgi, religijno-filozoficzne rozważania o dziejach Izraela, poza wyraźniejszym podkreśleniem dobroci i wyrozumiałości, z jaką Bóg karcił oporne nagrody pogańskie, nie wnosi nic nowego do nauki zawartej już poprzednio w Mądrości Syracha i w wielu psalmach (Ps 78[77],1; Ps 105[104],1; Ps 106[105],1; Ps 135[134],1; Ps 136[135],1).
Mdr 1
ŚWIĘTOŚĆ - PRAWDZIWA MĄDROŚĆ ŻYCIOWA
1,1-6,21: Część pierwsza
Życie i codzienne doświadczenie potwierdzają okrutną rzeczywistość: nikczemnicy chlubią się swoją władzą i triumfują, natomiast ci, którzy przestrzegają zasad sprawiedliwości, są przedmiotem kpin, obelg, a nawet przemocy prowadzącej do śmierci. Mędrzec, który gorąco ukochał sprawiedliwość (1,1-15.) i Mądrość (6, 1-21), rozmyśla nad tym bolesnym faktem i udziela bardzo pozytywnej odpowiedzi z perspektywy swojej osobistej i eschatologicznej wiary. Nie on jest twórcą tej perspektywy; przejmuje ją z żywej w Izraelu tradycji od co najmniej półtora wieku.
Grzech zamyka drogę do mądrości
1 Umiłujcie sprawiedliwość, sędziowie ziemscy! Myślcie o Panu właściwie i szukajcie Go w prostocie serca! Mt 6,33 2Krn 15,2; Prz 8,17
2 Daje się bowiem znaleźć tym, co Go nie wystawiają na próbę, objawia się takim, którym nie brak wiary w Niego. 3 Bo przewrotne myśli oddzielają od Boga, a Moc, gdy ją wystawiają na próbę, karci niemądrych.
4 Mądrość nie wejdzie w duszę ...
nbogdanus