1. Zarządzanie
Kierowanie jako proces planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania działalności członków organizacji i wykorzystywania wszystkich innych jej zasobów do osiągania ustalonych celów
2. Funkcjonalne podejście
1. Planowanie rozumiane jako proces ustalania celów i odpowiednich działań, by je osiągnąć.
2. Organizowanie jako proces porządkowania i przydzielania pracy, uprawnień decyzyjnych i zasobów poszczególnym członkom organizacji w taki sposób, aby mogli zrealizować jej cele.
3. Przewodzenie rozumiane jako kierowanie pracownikami, wywieranie na nich wpływu i motywowanie ich w taki sposób, by wykonywali postawione zadania.
4. Kontrolowanie to działalność, która polega na upewnieniu się, czy działania członków
organizacji są zgodne z przyjętymi celami.
3. Zarządzanie ruchem lotniczym
Funkcja wyspecjalizowanych organizacji, działających w imieniu państwa, wyrażająca jego bezpośrednią organizatorską rolę w obszarze ruchu lotniczego obejmująca: planowanie, organizowanie, koordynowanie i kontrolowanie wszystkich jego składników (zasobów) wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów w sposób sprawny i skuteczny. Celem zarządzania ruchem lotniczym jest osiągnięcie pożądanego poziomu bezpieczeństwa i sprawności ruchu lotniczego. Podstawowymi składnikami biorącymi udział w procesie zarządzania ruchem lotniczym są: organy ATS, statki powietrzne (załogi statków powietrznych), przestrzeń powietrzna, pomoce nawigacyjne, informacje służb lotniczych (dane AIS, meteo).
4. System zarządzania ruchem lotniczym
całość struktur, norm (przepisów i procedur), zasobów
osobowych (personel ATM) i rzeczowych (środków zarządzania) oraz stosowanych metod, które są
niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa statkom powietrznym, utrzymania uporządkowanego ruchu lotniczego oraz efektywnego wykorzystania przestrzeni powietrznej.
5. Funkcje ATM
- planowanie i koordynowanie wykorzystania przestrzeni powietrznej przez różne rodzaje statków powietrznych;
- przydział przestrzeni powietrznej zainteresowanym użytkownikom, nazywany też dysponowaniem lub zarządzaniem przestrzenią powietrzną;
- określanie natężenia przepływu ruchu lotniczego i jego regulowanie, w przypadku przekroczenia pojemności systemu kontroli (zarządzanie przepływem ruchu lotniczego);
- świadczenie bezpośrednich usług lotniczych (służby ruchu
lotniczego).
6. Cele zarządzania ruchem lotniczym (ATM)
· efektywne wykorzystanie przestrzeni powietrznej,
· zapewnienie optymalnego napływu ruchu lotniczego do przestrzeni powietrznej,
· zapobieżenie zderzeniom statków powietrznych,
· usprawnianie i utrzymywanie uporządkowanego przepływu ruchu lotniczego,
· koordynacje bezkolizyjnego wykorzystania przestrzeni przez różne rodzaje ruchu lotniczego,
· wskazówki i informacje użyteczne dla bezpiecznego i sprawnego wykonywania lotów,
· służby poszukiwawczo-ratownicze
7. Zadania ASM
Zarządzanie przestrzenią powietrzną (ASM)
– osiągnięcie najbardziej wydajnego, w stosunku do aktualnych potrzeb, użytkowania przestrzeni powietrznej.
Realizuje swoje zadania poprzez przydział odpowiednich elementów przestrzeni powietrznej poszczególnym jej użytkownikom.
8. Zadania ATFM
Zarządzanie przepływem ruchu lotniczego (ATFM)
– optymalizacja rozpływu ruchu lotniczego jest służbą uzupełniającą kontroli ruchu lotniczego (ATC). Celem jej jest przyczynianie się do bezpiecznego, uporządkowanego i sprawnego przepływu ruchu lotniczego poprzez zapewnienie maksymalnego wykorzystania przepustowości systemu ATC, przy czym wielkość ruchu nie powinna nigdy przekraczać przepustowości (pojemności sektorowej), deklarowanej przez odpowiedzialną władzę zarządzania ruchem lotniczym (planowana pojemność sektorowa zależy m.in. od planowanych na poziomie ASM dostępności struktur przestrzeni powietrznej).
9. Zadania ATS
Służby ruchu lotniczego (ATS)
– bezpośrednie sterowanie ruchem lotniczym, świadczenie usług uczestnikom ruchu lotniczego (użytkownikom i pilotom statków powietrznych) w zakresie wykonywania określonych zadań lotniczych. Służba ruchu lotniczego jest pełniona zarówno wobec statków powietrznych podczas lotu jak i wobec tych, które nie wystartowały, lecz podjęły działania związane ze startem. Służba ruchu lotniczego stanowi wyrażenie ogólne oznaczające odpowiednio: służbę informacji powietrznej , służbę alarmową, służbę doradczą ruchu lotniczego, służbę kontroli ruchu lotniczego.
10. FIR
Rejon informacji powietrznej (Flight informationregion). Przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach,
w której zapewniona jest służba informacji powietrznej i służba alarmowa.
11. Polska przestrzeń powietrzna
Przestrzeń powietrzna znajdująca się nad obszarem lądowym, wodami wewnętrznymi i morzem terytorialnym Rzeczpospolitej Polskiej.Morze terytorialne RP to pas wody o szerokości 12 mil od linii brzegowej.
12. Polski Rejon Informacji Powietrznej Warszawa
FIR EPWW – ta część przestrzeni powietrznej, w której w myśl umów międzynarodowych służba informacji powietrznej i służba alarmowa jest zapewniana przez polskie organy służb ruchu lotniczego.
13. Przestrzenie kontrolowane
· Klasa A - zezwala się tylko na wykonywanie lotów IFR; wszystkie loty podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego i są separowane od siebie nawzajem.
· Klasa B - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; wszystkie loty podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego i są separowane od siebie nawzajem.
· Klasa C - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; wszystkie loty IFR podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego i loty IFR są separowane od innych lotów IFR i od lotów VFR. Loty VFR są separowane od lotów IFR i zapewniana jest im informacja o ruchu co do innych lotów VFR.
· Klasa D - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; wszystkie loty IFR podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego z informacjami o ruchu VFR, loty IFR są separowane od innych lotów IFR i zapewniona jest im informacja o ruchu co do lotów VFR. W lotach VFR nie jest zapewniana separacja; natomiast zapewniana jest informacja o ruchu między VFR a IFR, a na żądanie rada na uniknięcie kolizji.
· Klasa E - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; loty IFR podlegają działaniu służby kontroli ruchu lotniczego i są separowane od innych lotów IFR. Loty VFR nie podlegają separacji. We wszystkich lotach zapewniana jest informacja o ruchu VFR - jeśli jest to możliwe.
· Klasa F - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; wszystkim lotom IFR i VFR zapewnia się służbę informacji powietrznej, Separacja jest utrzymywana dla IFR od VFR, o ile jest to możliwe; separacji nie zapewnia się lotom VFR.
· Klasa G - zezwala się na wykonywanie lotów IFR i VFR; nie zapewnia się separacji żadnym lotom; zapewnia się służbę informacji powietrznej.
14. Strefa czasowo zarezerwowana TEMPORARY RESERVED AREA - TRA
przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach nad obszarami lądowymi, wodami wewnętrznymi i wodami terytorialnymi Polski, w obrębie której działania wymagają rezerwacji przestrzeni powietrznej do wykorzystania przez określonego użytkownika w określonym przedziale czasu oraz przez którą dopuszcza sie przelot innego ruchu lotniczego po uzyskaniu zezwolenia i na łączności z właściwym organem służb ruchu lotniczego lub właściwym organem wojskowym. Aktywność strefy TRA publikowana jest w AIP, oznaczenie tej strefy to np. EP TRA 11A.
15. Strefa czasowo wydzielona TEMPORARY SEGREGATED AREA –TSA
przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach nad obszarami lądowymi, wodami wewnętrznymi i wodami terytorialnymi Polski, w obrębie której działania wymagają rezerwacji przestrzeni powietrznej do wyłącznego korzystania przez określonego użytkownika w określonym przedziale czasu. Loty w strefach TSA mogą wykonywać tylko statki powietrzne użytkownika, który wcześniej zamówił strefy TSA.
Aktywność strefy publikowana jest w AUP. Oznaczenie tej strefy to np.: EP TSA 37C
16. Korytarze dolotowe do stref czasowo wydzielonych TSA FEEDING ROUTES - TFR –
przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach nad obszarami lądowymi, wodami wewnętrznymi i wodami terytorialnymi Polski umożliwiająca dolot do TSA lub przelot między TSA, ustanowiona w celu segregacji przestrzeni powietrznej w przypadku braku możliwości zapewnienia służb ruchu lotniczego podczas dolotu do TSA lub przelotu między TSA.
17. Strefa ćwiczeń EXERCISE AREA - EA
część przestrzeni powietrznej o określonych wymiarach nad obszarami lądowymi, wodami wewnętrznymi i wodami terytorialnymi Polski, w obrębie której działania wymagają rezerwacji przestrzeni powietrznej do wykorzystania przez określonego użytkownika w określonym przedziale czasu.
18. Strefa zakazana PROHIBITED AREA
przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach nad obszarami lądowymi, wodami wewnętrznymi i wodami terytorialnymi Polski, w której loty statków powietrznych są
zabronione. Nazwę tę stosuje się tylko wtedy, gdy loty statków powietrznych są w tej przestrzeni stale
zabronione. Przykładowa numeracja: EP P6 (Tarnów).
19. Strefa ograniczona RESTRICTED AREA
przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach nad obszarami lądowymi, wodami wewnętrznymi i wodami terytorialnymi Polski, w której loty statków powietrznych są ograniczone pewnymi określonymi
warunkami. Przykładowa numeracja: EP R10 (Bieszczadzki Park Narodowy).
20. Strefa niebezpieczna DANGER AREA
przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach, w której mogą odbywać się, w opublikowanych okresach czasu, działania niebezpieczne dla lotów statków powietrznych. Przykładowa numeracja: EP D25 (Nowa Dęba).
Rzedzian8