Wyniki z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej
w Integracyjnym Przedszkolu Samorządowym Nr 3 w Bełchatowie
w roku szkolnym 2015/16
Wymaganie 3: Dzieci nabywają umiejętności i wiadomości określone w podstawie programowej.
Przedmiot ewaluacji: Dzieci nabywają umiejętności i wiadomości w zakresie edukacji matematycznej.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2009 r. Nr 168 poz. 1324 ze zm.).
Cel ogólny ewaluacji: Pozyskanie informacji na temat umiejętności matematycznych dzieci 5 letnich.
Cele szczegółowe:
Zebranie informacji na temat:
– czy dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej,
– metod i form pracy stosowanych przez nauczycieli podczas realizacji zagadnień z zakresu edukacji matematycznej,
– preferowanych przez dzieci metod i form zajęć z zakresu edukacji matematycznej,
– sposobu analizowania osiągnięć dzieci z uwzględnieniem ich możliwości oraz podejmowania działań wynikających z tej analizy.
Zespół badawczy:
Marzena Machlowska
Marzena Sęk
Małgorzata Góralczyk
Jolanta Gąsior
Magdalena Stankiewicz
Wstęp:
Wiek przedszkolny jest szczególnym okresem rozwoju dziecka, decydującym o jego dalszych losach edukacyjnych. Wtedy właśnie kształtują się jego możliwości intelektualne i rozwija się większość wrodzonych predyspozycji, w tym także zdolność do uczenia się. W Podstawie Programowej Wychowania Przedszkolnego ustalono zakres wspierania dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych potrzebnych im w nauce szkolnej, także w edukacji matematycznej. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej powinno:
1. liczyć obiekty i rozróżniać błędne liczenie od poprawnego
2. wyznaczać wynik dodawania i odejmowania, pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych
3. ustalać równoliczność dwóch zbiorów, a także posługiwać się liczebnikami porządkowymi
4. rozróżniać stronę lewą i prawą, określać kierunki i ustalać położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów
5. wiedzieć, na czym polega pomiar długości i znać proste sposoby mierzenia: krokami, stopa za stopą
6. znać stałe następstwo dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku.
Należy pamiętać, że w edukacji matematycznej przedszkolaków najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka. Dzięki nim dziecko tworzy pojęcia matematyczne i umiejętności. Doświadczenia te z kolei przyczyniają się do rozwoju myślenia i hartowania dziecięcej odporności emocjonalnej. Edukacja matematyczna w przedszkolu ma przygotować dzieci do posługiwania się pewnymi pojęciami matematycznymi, do zrozumienia których dochodzą przez samodzielne działanie. Bardzo ważne jest , aby zajęcia matematyczne w przedszkolu były dokładnie zaplanowane i zorganizowane, wypełnione zadaniami i zabawami oraz sprawiały ogromną radość dzieciom. Dojrzałość szkolną do uczenia się matematyki powinno osiągnąć dziecko jeszcze przed rozpoczęciem nauki w szkole, co należy rzetelnie ustalić na podstawie obserwacji oraz badań diagnostycznych dziecka i pozwoli osiągnąć mu sukces. Warto uczynić edukację matematyczną przyjazną dla umysłu dziecka.
Termin badania:
Badania przeprowadzono w Integracyjnym Przedszkolu Samorządowym Nr 3 w Bełchatowie w terminie II – IV 2016 roku.
Metody i narzędzia badań:
Pytania kluczowe:
Kryteria ewaluacji:
Źródła informacji:
– dzieci
– nauczyciele
– dyrektor placówki
– dokumentacja placówki
Organizacja i przebieg ewaluacji:
IX – planowanie ewaluacji oraz wybór zespołu ewaluacyjnego
X – opracowanie koncepcji ewaluacji
XI - II – opracowanie narzędzi badawczych, gromadzenie danych
II - IV – przeprowadzenie badań
V – analiza wyników, przygotowanie raportu
VI – przedstawienie raportu na Radzie Pedagogicznej
Analiza danych:
Przedmiotem ewaluacji było to, czy dzieci zdobywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
Szukając odpowiedzi na pierwsze pytanie kluczowe: czy dzieci nabywają wiedzę i umiejętności matematyczne określone w podstawie programowej, po przeprowadzeniu badań możemy stwierdzić, że: wszyscy badani realizują podstawę programową w kierunku nabywania wiadomości i umiejętności matematycznych. Badani nauczyciele realizują podstawę programową zgodnie z programem wychowania przedszkolnego.
Zagadnienia z zakresu matematyki nauczycielki ujmują w swoich planach miesięcznych, udokumentowane jest to w dzienniku pracy dziennej, a wyniki ich pracy (karty obserwacji, diagnoza gotowości szkolnej) świadczą, że wyżej wymienione zagadnienia były skrupulatnie realizowane.
Podczas badań (w oparciu o karty pracy oraz ankiety dla nauczycieli) zauważono, że niewielka grupa dzieci ma wyrazne kłopoty z rozróżnianiem strony prawej od lewej. Co sugeruje, że należy zwiększyć liczbę zajęć utrwalających pojęcia z tego zakresu.
Treści zrealizowane przez nauczycieli to przede wszystkim: zapoznanie z pojęciem liczby, przeliczanie, segregowanie, klasyfikacja, orientacja przestrzenna, umiejętność dodawania i odejmowania, mierzenie i ważenie.
Nauczycielki wplatają treści matematyczne do innych zajęć ponieważ według nich pozwala to:
– utrwalać zdobytą wiedzę,
– poszerzać zakres zdobytej wiedzy,
– wspomagać rozwój procesów myślowych,
– gromadzenie doświadczeń matematycznych,
– rozwijanie zainteresowań,
– wyrabianie umiejętności wykorzystywania wiedzy w życiu codziennym,
Można po przeprowadzeniu badań z dużą satysfakcją stwierdzić, że duża większość naszych przedszkolaków opanowała pojęcia matematyczne zgodnie z podstawą programową. Dodatkowym atutem potwierdzającym dobrą pracę nauczycieli w zakresie nabywania wiadomości i umiejętności jest to, że kilkanaścioro wychowanków opanowało umiejętności matematyczne wybiegające poza podstawę programową. Wykazując się wysokim poziomem logicznego myślenia, umiejętnością liczenia w zakresie 100, a także umiejętnością dodawania i odejmowania w pamięci przekraczając próg dziesiątkowy.
Wysoki poziom ewaluacji w zakresie wiedzy i umiejętności matematycznych jest wynikiem dobrej pracy zespołowej nauczycieli.
W odpowiedzi na drugie pytanie kluczowe: Jakie metody i formy pracy w zakresie edukacji matematycznej są preferowane przez dzieci – zauważono, że nasi wychowankowie najchętniej uczestniczą w grach i zabawach matematycznych, podczas których użyto dużą ilość środków dydaktycznych oraz zabaw matematycznych połączonych z ruchem. Z badań wynika że dzieci chętnie uczestniczą w zajęciach i wykazując duże zainteresowanie zajęciami i zabawami matematycznymi. Niektóre z dzieci (12% całej populacji przedszkolnej) uczestniczy w dodatkowych zajęciach kółka matematycznego zorganizowanego, wychodząc naprzeciw zainteresowaniom dzieci, w bieżącym roku szkolnym. Z obserwacji nauczycieli i rozmów z dziećmi wynika, że ta dziedzina nauki wśród naszych wychowanków cieszy się dużym zainteresowaniem.
Szukając odpowiedzi na następne pytanie kluczowe: Jakie formy i metody pracy dominują podczas realizacji zagadnień matematycznych wśród nauczycieli naszej placówki stwierdzono, że realizując zagadnienia zawarte w podstawie programowej nauczyciele w różnorodny sposób próbują działać wielostronnie na rozwój dziecka. Wpływa to na dobór odpowiednich form i metod aktywności oraz środków dydaktycznych. Z analizy ankiet wynika, że wśród form i metod dominujących w pracy nauczyciela są: metody aktywizujące, metody projektu, badawcze, samodzielnych zadań stawianych do realizacji, samodzielnych doświadczeń, Najczęstszymi metodami jakie stosują nauczyciele to: metoda E. Gruszczyk Kolczyńskiej " Dziecięca matematyka" oraz „Edukacja przez ruch” Doroty Dziamskiej .
Aby odpowiedzieć na czwarte pytanie kluczowe: Czy nauczyciele monitorują osiągnięcia dzieci i wykorzystują je do dalszej pracy dydaktycznej – należy stwierdzić, że nauczyciele diagnozują dzieci pod katem wiedzy matematycznej stosując różnego typu metody. Narzędziami stosowanymi przez nauczycieli do diagnozy dzieci pod kątem wiedzy i umiejętności są: karty pracy, karty obserwacji, analiza wytworów pracy dzieci oraz diagnoza gotowości szkolnej.
Analizując dokumentację przedszkolną, wywiad z dyrektorem placówki oraz ankiety dla nauczyciela można z całą pewnością stwierdzić, że
Czy nauczyciele prowadzą zajęcia dostosowane do potrzeb i możliwości dziecka – to ostatnie pytanie kluczowe, na które szukano odpowiedzi.
Z badań wynika, że podczas zajęć dydaktycznych stosowane są zadania o różnym stopniu trudności, dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci.
Nauczyciele stosują wyliczanki, rymowanki oraz rytmy co sprawia, że dzieci chętniej wykonują zadania. Aby zajęcia były ciekawsze, łatwiej przyswajane przez dzieci nauczyciele korzystają z różnych środków dydaktycznych tj.: okazy naturalne, kostki, liczmany, piłki, itp.
Z wypowiedzi nauczycielek wynika, że pamiętają one o tym, że należy dostosować stopień trudności zadania do poziomu rozwoju dziecka – jego potrzeb i umiejętności. Niektórzy nauczyciele zwracają uwagę na różne tempo rozwoju dzieci i różnicowanie stopnia trudności zadań pozwala, aby każde dziecko mogło osiągnąć sukces.
Zabawy matematyczne odbywają się w godzinach porannych jak i popołudniowych.
Większość nauczycieli podejmuje dodatkowe działania z dzieckiem zdolnym oraz tym z problemami, poprzez stawianie im zadań na miarę ich umiejętności i możliwości.
Nauczyciele poprzez zabawy i sytuacje zadaniowe, pobudzają dzieci do korzystania z umiejętności matematycznych, wspomagają i rozwijają ich zdolności w jej kształtowaniu. Chcąc ułatwić dzieciom nauczanie procesu kształcenia matematyki nauczyciele stwarzają przyjazne warunki do zdobywania wiedzy począwszy od działań wykonywanych na konkretach przez słowne określanie ich sensu, do symbolicznego zapisywania czynności matematycznych.
Realizowane treści programowe są bazą do wspomagania rozwoju umysłowego dziecka, kształtowania ich wiadomości matematycznych w każdym następnym etapie nauczania. Realizując program, nauczyciele uwzględniają prawidłowości procesu uczenia się dziecka w wieku przedszkolnym oraz sposób dobrego porozumiewania się na nauczyciela z dzieckiem, nie zapominając, że nauka odbywa się poprzez zabawę.
Sformułowanie odpowiedzi na pytania kluczowe:
2. Dzieci z naszego przedszkola najchętniej uczestniczą grach i zabawach
dydaktycznych.
3. Nauczyciele stosują różnorodne metody i formy pracy podczas realizacji
zagadnień matematycznych, bazując głównie na metodach aktywizujących.
4. Nauczyciele monitorują osiągnięcia dzieci i wykorzystują je do dalszej
pracy dydaktycznej.
5. Nauczyciele prowadzą zajęcia dostosowane do potrzeb i możliwości
dziecka.
Wnioski końcowe:
Informacje zebrane w wyniku przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej pomogły nam dowiedzieć się czy i w jakim stopniu dzieci zdobyły umiejętności z zakresu matematyki oraz to na ile nasze przedszkole stwarza dzieciom warunki do zdobywania wiedzy i umiejętności matematycznych.
Dodatkowo dzięki zebranym informacjom miałyśmy okazję do zdobycia informacji na temat tego, co należałoby jeszcze poprawić lub udoskonalić.
Analiza zebranego materiału pozwala wysunąć wniosek, że poziom umiejętności matematycznych naszych wychowanków jest wysoki. Zawarte w podstawie programowej zagadnienia dotyczące kompetencji matematycznych zostały w pełni zrealizowane przez nauczycielki podczas zajęć dydaktycznych oraz zabaw dowolnych, wykorzystując bogaty zestaw materiałów dydaktycznych, gieri układanek matematyczno - logicznych, w które wyposażone jest nasze przedszkole.
Organizując proces uczenia się matematyki nauczycielki przestrzegają prawidłowości i tempa rozwoju dziecka, korzystnie dopasowując powyższe procesy do rzeczywistych potrzeb i możliwości dziecka.
Treści realizowane podczas zajęć dydaktycznych są utrwalane w zabawach dowolnych, ruchowych, na spacerach oraz podczas zajęć indywidualnych.
Głównym problemem związanym z matematyką wśród naszych wychowanków jest rozróżnianie strony lewej i prawej.
Większość dzieci potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę podczas czynności życia codziennego i najprawdopodobniej doskonale poradzą sobie sobie z nauką matematyki w dalszym kształceniu,
Rekomendacje do dalszej pracy:
– Wzbogacenie sal przedszkolnych w więcej różnorodnych gier dydaktycznych
– Zachęcenie większej liczby dzieci do udziału w dodatkowych zajęciach kółka matematycznego.
– Zwiększyć ilość zajęć z zakresu rozróżniania strony prawej i lewej.
– Zachęcić rodziców do większego zaangażowania się w realizację zagadnień matematycznych z dzieckiem w domu.
Załączniki:
3. Oryginały dokumentów z przeprowadzonych badań (archiwum)
marzenkam1