EGZORCYZMOWANIE DOMÓW I RZECZY
Swoim zwyczajem rozpoczynam od Pisma Św., a w tym przypadku, od tej księgi tak symbolicznej dla ludu Izraela i tak pouczającej dla wszystkich czasów, jaką jest Księga Wyjścia. Uważam za istotne zatrzymać się na dziesięciu plagach egipskich z dwóch powodów.
Pierwszy powód: ponieważ można dostrzec jak Mojżesz w imię Boga, a magowie siłą szatana, potrafili wywołać takie same fenomeny. Niekiedy fakt sam w sobie jest identyczny, ale trzeba umieć odnieść go do przyczyny. Niektóre fenomeny nie wystarczą, aby zrozumieć, czy są dziełem Boga czy szatana, czy ten, który ich dokonuje, jest charyzmatykiem czy czarownikiem. Potrzeba odpowiedniego rozpoznania.
Drugi motyw, dla którego uważam za ogromnie ważny cały epizod plag egipskich, jest taki, iż analogiczne fenomeny zdarzają się także dzisiaj. Powiedziałem i powtórzę to: w niektóre rzeczy można uwierzyć tylko wtedy jeśli się je zobaczy. Podam przykład. Pierwsza plaga egipska to woda przemieniona w krew. I to jest prawdopodobne. Wielu moich przyjaciół egzorcystów, w wybudowanych niedawno domach prywatnych, zaopatrzonych w instalacje hydrauliczne połączone z wodociągiem miejskim, widziało krany, z których płynęła krew zamiast wody. W jednej z moich książek wspominałem taki przypadek. Pisałem o dwóch znanych profesorach z uniwersytetu w Padwie, którzy obserwowali to zjawisko z sarkastyczną ironią i zabrali ze sobą butelkę pełną tej „krwi", w którą ewidentnie nie wierzyli. Gdy jednak później analiza wykazała, że chodzi o krew ludzką, zaczęli się niesamowicie bać i nie było sposobu, aby nakłonić ich do powrotu do tego domu. Widziałem wielu racjonalistów, ateistów jak i księży, zachowujących się podobnie: przechodzących od niedowiarstwa do strachu.
W Księdze Wyjścia znajdujemy opis inwazji żab, komarów i much, które zaatakowały domy Egipcjan. Możemy dodać do tego opis ósmej plagi, inwazji szarańczy. Opowiadano mi nieraz lub też widziałem na własne oczy domy, które niespodziewanie były atakowane przez muchy, latające mrówki, insekty, niekiedy odrażające (skorpiony lub inne żyjątka niezbyt dobrze rozpoznawalne), które później znikały nagle i całkowicie, po pokropieniu wodą święconą lub po egzorcyzmowaniu pomieszczeń.
Księga Wyjścia mówi także o tajemniczej chorobie, która zabijała bydło: wydawała się być „bardzo ciężką zarazą" (piąta plaga), i mówi o wrzodach, które dotykały ludzi i zwierzęta (szósta plaga). Szatan ma moc powodowania chorób, tak chorób o charakterze organicznym, które leczone są drogą medyczną, jak i chorób o charakterze czysto diabelskim, wobec których lekarstwa nie skutkują, a które leczone są środkami łaski, wśród których są egzorcyzmy. Każdy egzorcysta może opowiedzieć o przypadkach cysty, raka, chorób różnie diagnozowanych, które zniknęły po eg-zorcyzmie, ku ogólnemu zdumieniu lekarzy. Także dziewiąta plaga, trzy dni ciemności, może znaleźć wytłumczenie w niespodziewanym, czasowym oślepnięciu, spowodowanym przyczynami diabelskimi. Ale te ostatnie zjawiska możemy określić jako dręczenia diabelskie, a nie nękanie.
Złe duchy, aby dręczyć osobę, atakują jej miejsca przebywania, szczególnie mienie materialne: domy, meble, urządzenia techniczne, budynki gospodarcze itp., ale także plony rolne i zwierzęta. Przez ataki należy rozumieć powstałe w wyniku ingerencji sił demonicznych różne niezwykłe zjawiska zachodzące w środowisku życia człowieka. Ksiądz T. Kaczmarek wymienia ich kilka: niewytłumaczalne formy przeszkadzania, uderzenia, hałasy; niszczenie przedmiotów w domu, sprzętów, oświetlenia, samoistne zapalanie się firanek, albo dotychczas sprawnie funkcjonujące narzędzia pracy przestają tajemniczo działać czy wprost rozpadają się; niespodziewane pojawienie się intensywnej czerni na ścianie; wylewanie się wody z pomieszczeń, gdzie nie było żadnego naczynia; czy w niewyjaśniony sposób rujnujące się prosperujące przedtem gospodarstwa, tajemnicze plagi robactwa itd.15(i. Zjawiska te świadczą o demonicznym nawiedzeniu miejscowym (trwającym w określonym czasie i miejscu), w którym zachodzi bezpośredni i natychmiastowy kontakt złego ducha z przedmiotem martwym, przyrodą lub zwierzęciem. W wyniku tego kontaktu przedmioty bez ingerencji człowieka zmieniają swoje miejsce położenia, w domach daje się słyszeć skrzypienie, czyjeś kroki, dziwne odgłosy, włącza się samoczynnie telewizor i pozostały sprzęt gospodarstwa domowego oraz ma miejsce wiele innych faktów. Wszystkie one posiadają wspólną cechę: budzą lęk i utrudniają życie domownikom.
Zdaniem R. Pereiry, wszelkie próby racjonalnego wytłumaczenia powyższych zjawisk nie pozwalają dotrzeć do przyczyny ich zaistnienia, ponieważ ta nie jest naturalna, ale duchowa. Złe duchy mają wystarczającą władzę, aby czynić takie rzeczy i na dowód tego wspomniany autor przypomina biblijną historię Hioba, w której szatan otrzymał od Boga przyzwolenie na zniszczenie całego hiobowego mienia, pomimo tego, że Bóg uznawał Hioba za człowieka sprawiedliwego i bogobojnego (por. Hi 1, 6-12).
Omawiając problem egzorcyzmowania domów, G. Amorth zwraca uwagę na dwie przyczyny demonicznego oddziaływania w danym miejscu: pierwszą może być osoba atakowana czy nękana przez złego ducha, która „przenosi swe przekleństwo na dom", a drugą sam dom, który „został przeklęty i dzieją się w nim rzeczy pochodzenia diabelskiego, które mogą być przenoszone na ludzi, powodując kłopoty i choroby".
W pierwszym przypadku uciążliwe zjawiska powtarzają się tam, gdzie aktualnie przebywa osoba dręczona przez złego ducha, niejako wędrują razem z nią zanikają w domu pod jej nieobecność i ponownie pojawiają się, kiedy onapowraca. Wówczas należy podjąć posługę egzorcystyczną wobec osoby dręczonej, a nie miejsca, w którym przebywa. Wraz z postępem w procesie uwalniania osoby, stopniowo zanikają zjawiska związane z miejscem jej zamieszkania. Przeszkodą na którą może natrafić egzorcysta, jest fakt, że osoba dręczona przez złego ducha nie pozwala się egzorcyzmować. W takiej sytuacji rzymski egzorcysta G. Amorth radzi, by członkowie rodziny podjęli modlitwę w intencji osoby nękanej przez siły demoniczne oraz wszelkie możliwe kroki zmierzające do poddania jej egzorcyzmom, przy równoczesnej zmianie trybu życia.
Inaczej należy postępować w drugim przypadku, gdy zjawiska występujące w danym miejscu nie są związane z konkretnymi osobami, lecz z tym miejscem. W takich sytuacjach wszyscy mieszkańcy i osoby postronne postrzegają zachodzące zmiany, co wyklucza zbiorową autosugestię. Nadto, gdy zły duch pojawia się w jakimś pomieszczeniu, w ludziach mogą wystąpić pewne zaburzenia fizyczne, takie jak bezsenność, bóle głowy lub żołądka, nagłe ogólne złe samopoczucie. Kolejnym symptomem może być dziwne zachowanie zwierząt, często bowiem w takich przypadkach zwierzęta domowe mają wzrok utkwiony w jednym punkcie lub nagle uciekają przestraszone, jakby jakaś tajemnicza istota zbliżała się od nich.
Trudno jednak podać kryteria, jakie należałoby stosować przy tego typu działaniach złych duchów, gdyż cała materia dotycząca demonicznych zawładnięć miejsca lub rzeczy nie jest brana pod uwagę w oficjalnych dokumentach Kościoła świętego. Pismo święte również nic nie wspomina o egzorcyzmowaniu domów, przedmiotów i przyrody, a nowy Rytuał stwierdza tylko fakt, że szkodliwe i wrogie działanie diabła rozciąga się na osoby, rzeczy i miejsca oraz wskazuje na możliwość skorzystania w takich sytuacjach z tekstów umieszczonych w tzw. Dodatku Sposób egzorcyzmowania miejsc i rzeczy pozostaje zatem w kwestii egzorcysty i on decyduje o tym, jaką w danym przypadku zastosować modlitwę, jakie wybrać sakramentalium, jaki przebieg ma mieć obrzęd. Dowolność w postępowaniu egzorcysty przy egzorcyzmowaniu miejsc i rzeczy można tłumaczyć wielością i różnorodnością towarzyszących nawiedzeniom diabelskim zjawisk, na które należy odpowiednio reagować, stosując adekwatne środki i metody, czego nie można ująć w ścisłe reguły Można jedynie próbować zamknąć tego typu działania egzorcystyczne w pewne schematy postępowania, ale zawsze z otwarciem na ciągłe adaptacje. Z tego powodu poniżej zostaną zaprezentowane najczęściej stosowane przez egzorcystów czynności zmierzające do uwolnienia danego miejsca spod wpływów demonicznych.
Egzorcysta, podejmując działania uwalniające wobec nawiedzanego przez złe duchy miejsca, udaje się tam, gdzie zachodzi podejrzenie o występowanie zjawisk pochodzenia demonicznego. Na miejscu, naocznie, obserwuje zachodzące zjawiska i pilnie śledzi reakcje mieszkańców wywołane tymi fenomenami. Po stwierdzeniu faktów stara się poznać możliwe przyczyny ich zaistnienia, dlatego wnika w historię danego miejsca, przeprowadzając wywiad środowiskowy. Jak zauważa F. di Fulvio, niektóre domy czy posiadłości zostały zdobyte w sposób nieprawy, za pomocą skradzionych lub nieuczciwie zarobionych pieniędzy albo odziedziczonych przez oszustuw. W niektórych pomieszczeniach mogły wcześniej odbywać się seanse spirytystyczne, rytuały i obrzędy satanistyczne, jakaś osoba mogła w tym domu popełnić samobójstwo albo została zabita. Egzorcysta, badając historię danego miejsca, zwraca uwagę, czy nie mieszkał tam ktoś, kto uprawiał magię, bądź czy dom nie został przez kogoś przeklęty, czy nie został na niego rzucony urok albo czy w przeciągu dłuższego czasu nie znajdowano w nim podrzucanych dziwnych przedmiotów, które mogą świadczyć o stosowaniu praktyk związanych z maleficiami. W wywiadzie dotyczącym poprzednich lokatorów egzorcysta stara się poznać nie tylko ich ewentualne powiązania z okultyzmem, ale bada również aspekt życia moralnego i duchowego. Poznanie takich szczegółów przyczynia się do odkrycia ewentualnego źródła występowania uciążliwych zjawisk i ukierunkowuje dalsze działania egzorcysty, przede wszystkim jego modlitwę, w której będzie musiał bardziej wyeksponować np. zadośćuczynienie za popełnione w tym domu grzechy lub modlitwę za zmarłych.
Dużą pomoc dla egzorcysty stanowią opinie aktualnych mieszkańców. Często otwarcie przyznają że występujące uciążliwe zjawiska zaczęły się w momencie, gdy został im podarowany jakiś przedmiot przez osobę, która ma skłonności do wróżenia lub dokonywania eksperymentów magicznych, albo wskazują na dziwne przedmioty znalezione w poduszkach, mikstury otrzymane do picia, miejsca naznaczone tajemniczością i budzące lęk itp.. Analiza zebranych wiadomości służy egzorcyście do wyrobienia właściwego poglądu na zastaną rzeczywistość i prowadzi do podjęcia właściwych kroków.
Zmarły już egzorcysta Rzymu A. Candido wjpracował metodę egzorcyzmowania domów, którą przejął jego uczeń G. Amorth i przedstawił ją na międzynarodowym spotkaniu egzorcystów, które odbyło się w dniach 15-17 VII 2000 roku w Collevalenza. Polega ona na tym, że w zainfekowanym przez złe duchy domu egzorcysta gromadzi wszystkich mieszkańców, następnie wspólnie odmawiają „Ojcze nasz", „Zdrowaś Maryjo" i „Chwała Ojcu", po czym egzorcysta przechodzi po wszystkich pomieszczeniach (bez wyjątku) kropiąc je wodą święconą i w każdym z nich wypowiada modlitwę:
„Exáudi nos, Dómine sánete, Pater omnípotens, aetérne Deus: et míttere dignéris sanctum Angelum tuum de caelis, qui custódiat, fóveat, prótegat, vísitet atque deféndat omnes habitantes, docentes et discantes in hoc habitáculo. Per Christum Dóminum nostrum. Amen". Później błogosławi kadzidło i przechodząc ponownie przez cały dom, okadza go oraz odmawia modlitwę wypowiadając słowa: „Per inter-cessiónem sancti Michaélis Archángeli, stantis a dextris altáris incénsi, et ómnium sanctórum Angelórum, incénsum istud dignéris, Dómine, benedícere, et in odórem suavitátis accípere. Per Christum Dóminum nostrum. Amen".
Następnie egzorcysta po raz trzeci przechodzi po wszystkich pomieszczeniach i modli się słowami:
„Incensum istud, a te be-nedictum, ascéndat ad te. Dòmine: et descéndat super nos misericòrdia tua".
Dopiero po zakończeniu tych obrzędów, egzorcysta odmawia formułę egzorcyzmu z Rytuału stosowaną do uwalniania osób opętanych przez złe duchy", po czym wzywa opieki Aniołów i odmawia kilka modlitw nawiązujących do Jezusa, który przebywał w domach ludzi. Na zakończenie obrzędu egzorcyzmu domu kapłan błogosławi zebranych, może również po dokonaniu egzorcyzmu odprawić w nim Mszę świętą . Powyższy schemat nie można traktować jako wzorcowy, ale za jego skutecznością przemawia wieloletnie doświadczenie w posłudze egzorcystycznej konkretnych kapłanów, którzy dzieląc się swoimi poglądami, jednocześnie uznają swoją omylność i są otwarci na wszelkie uzupełnienia .
Nowy Rytuał w przypadku wywierania wpływów przez złe duchy na miejsca zaleca używanie wybranych modlitw umieszczonych w pierwszej części Dodatku, która nosi nazwę: „Błaganie i egzorcyzm, które mogą być stosowane w szczególnych okolicznościach życia Kościoła" . Przedstawiony jest tam obrzęd egzorcyzmu podobny w swej strukturze do obrzędu egzorcyzmu uroczystego, z tą różnicą że egzorcysta posiada w nim większą dowolność wyboru tekstów (mogą być również używane teksty z poza Rytuału) i nie musi ściśle przestrzegać kolejności podejmowanych czynności. Nowością jest również to, że modlitwy te może prowadzić każdy kapłan, nawet nie będący wyznaczonym przez ordynariusza miejsca egzorcystą „jeśli w szczególnych okolicznościach biskup diecezjalny uzna za stosowne, aby zalecić gromadzenie wiernych na modlitwę pod przewodnictwem kapłana".
Obrzęd ten rozpoczyna kapłan chrześcijańskim pozdrowieniem wiernych, potem krótko przemawia do zebranych, po czym może odmówić Litanię do Wszystkich Świętych i zakończyć ją specjalną modlitwą. Z kolei sam kapłan z rozłożonymi rękoma odmawia następującą modlitwę:
„W imię Jezusa Chrystusa, naszego Boga i Pana, za wstawiennictwem Niepokalanej Dziewicy, Bożej Rodzicielki Maryi, świętego Michała Archanioła, świętych Apostołów Piotra i Pawła oraz wszystkich
Świętych, na mocy świętej posługi powierzonej mi przez władzę Kościoła, z ufnością przystępuję do odparcia ataków diabelskiej przewrotności".
Po tej modlitwie wszyscy recytują fragment Psalmu 68. i kapłan prowadzi z wiernymi niniejszy dialog:
„Kapłan: - Oto Krzyż Pana, uchodźcie Jego przeciwnicy.
Wszyscy: - Zwyciężył lew z pokolenia Judy, potomek Dawida.
Kapłan: - Panie, niech Twoje miłosierdzie okaże się nad nami.
Wszyscy: - Bo w Tobie pokładamy nadzieję.
Kapłan: - Panie, wysłuchaj modlitwę moją.
Wszyscy: - A wołanie moje niech do ciebie przyjdzie".
Dialog ten jest wstępem do modlitwy kapłana bezpośrednio poprzedzającej formułę egzorcystyczną. Ma on charakter błagalny, ponieważ prosi majestat Boży o wyzwolenie spod wszelkiej przemocy, podstępu i niegodziwości duchów piekielnych.
Punkt kulminacyjny stanowi egzorcyzm dowolnie wybrany przez kapłana. Rytuał podaje w tym miejscu formułę rozkazującą o charakterze wybitnie eklezjalnym, która jest bardziej odpowiednia do egzorcyzmowania złych duchów wpływających na negatywne wydarzenia o charakterze społecznym i moralnym zachodzące w Kościele Chrystusowym niż do egzorcyzmowania naznaczonych obecnością złych duchów miejsc i rzeczy. Z tego powodu egzorcysta może posłużyć się inną formułą egzorcyzmu, wybierając ją z bogatego skarbca tradycji Kościoła świętego. Po jej odmówieniu wszyscy zebrani recytują antyfonę
„Pod Twoją obronę" oraz inne znane wszystkim i odpowiednio dobrane modlitwy, po czym egzorcysta kropi miejsce pobłogosławioną wodą a na koniec błogosławi i odsyła obecnych.
Schemat tego obrzędu nie uwzględnia okadzenia miejsca, które jest poddawane egzorcyzmowaniu, co nie przeszkadza, by w odpowiednim momencie to uczynić. Wydaje się też wskazane, by lepiej wykorzystać pozostałe środki, którymi dysponuje Kościół święty w walce przeciw siłom ciemności, szczególnie egzorcyzmowaną sól, którą wielu egzorcystów używa w posłudze uwalniania miejsc i rzeczy . Inaczej postępuje egzorcysta w przypadkach, kiedy osoba chcąca dręczyć inną osobę, zamawia u maga tzw. maleficium (zły urok), który spełnia się dzięki jakiejś rzeczy „naładowanej" negatywnymi rytuałami, przywołującymi działanie złych duchów . Nie znaczy to, że zły duch jest w danym przedmiocie, ale że za pomocą oddziaływania sił demonicznych wybrana rzecz szkodliwie wpływa na konkretną osobę, próbując osiągnąć z góry wyznaczone cele, np. chorobę, odejście od ukochanej osoby, zobojętnienie uczuciowe itd. Zauroczone przedmioty, aby mogły szkodzić, muszą być w kontakcie z ofiarą dlatego często zdarza się, że są nieświadomie połykane lub podrzucane jak najbliżej osoby, na którą skierowany jest atak. Punktami najczęściej skazanymi na działanie uroku jest głowa i żołądek". W sytuacji, gdy ktoś zje zauroczony przedmiot, nie tylko odczuwa bóle żołądka, ale również inne dolegliwości ciała, w zależności od siły i ukierunkowania uroku. Zdaniem włoskiego egzorcysty R. Salvucciego materia „poświęcona" złemu duchowi, jest przez niego podtrzymywana w organizmie człowieka, w miejscu, gdzie przełyk łączy się z żołądkiem i dlatego tak trudno jest ją usunąć. Dolegliwości są uciążliwe i trwają do tego czasu, aż osoba dotknięta działaniem maleficium nic zostanie uwolniona od wpływu złego ducha, kiedy bowiem następuje uwolnienie, wydobywa się również i materiał).
Egzorcysta, posługując osobie, co do której zachodzi domniemanie, że jest wystawiona na działanie zauroczonego przedmiotu, powinien zachować szczególną ostrożność. Zdaniem G. Amortha, teoretycznie każdy przedmiot może być skażony przez ryt satanistyczny, uczyniony przez jakiegoś maga lub przez kogoś, kto w jakikolwiek sposób oddał się pod działanie złych duchów, jednak w praktyce takie przypadki są bardzo rzadkie i dlatego początkowy sceptycyzm jest w tej dziedzinie prawdziwą mądrością. Aby potwierdzić zaistnienie takiego przypadku, powyższy autor zaleca przede wszystkim ustalenie, z jakiego źródła pochodzi podejrzana rzecz . Przedmiot podarowany przez jakiegoś maga z dużym prawdopodobieństwem może być zainfekowany, dlatego do egzorcysty należy w pierwszej kolejności rozpoznanie „darczyńcy", jego motywów postępowania oraz odkrycie najczęściej ukrytych właściwych zamiarów, które chciał przez swój czyn osiągnąć.
Następnie kapłan sprawujący posługę egzorcysty zwraca uwagę na efekty oddziaływania danego przedmiotu. Bardzo trudno jest łączyć występowanie negatywnych zjawisk z posiadanym przedmiotem, ale zwykła obserwacja i racjonalne zbadanie przywiązania osoby do rzeczy (jaką ma dla niej wartość, jaki wywiera na nią wpływ emocjonalny, jak długo osoba przebywa w bezpośrednim kontakcie z tą rzeczą itp.) może doprowadzić do przekonania, że ma się do czynienia albo z sugestią lub nieuzasadnioną obawą albo istnieje pewien związek pomiędzy badanymi rzeczywistościami, który należy rozdzielić. Taki rozbrat najczęściej dokonuje się przez spalenie zainfekowanego przedmiotu na wolnym powietrzu, po wcześniejszym pokropieniu go wodą święconą i wypowiedzeniu odpowiedniej modlitwy. Przedmioty niepalne wyrzuca się do płynącej rzeki, jak najdalej od miejsca przebywania osoby, na którą skierowany był atak.
Kiedy duchy złe obecne są w miejscu lub środowisku, nie należy egzorcyzmować osób, lecz te miejsca.
PRZYKŁAD 1
...
DOBRY__PASTERZ