Niewiadomski K - Społeczna psychologia rozwoju.pdf

(1185 KB) Pobierz
Projekt pt. "Nauczyciel Przedmiotów Zawodowych"
Społeczna psychologia rozwoju
Opracowanie: dr K. Niewiadomski
Materiały szkoleniowe współfinansowane
ze środków
Unii Europejskiej w ramach
Europejskiego Funduszu Społecznego
Materiały szkoleniowe dystrybuowane bezpłatnie
Człowiek – najlepsza inwestycja
ul. Rząsawska 40
42-209 Częstochowa
SPOŁECZNA PSYCHOLOGIA ROZWOJU
1. Psychologia
2. Rozwój
3. Okresy rozwoju człowieka
4. Czynniki warunkujące rozwój
5. Harmonogram dojrzewania sprawności ruchowej
6. Wpływ
rodziny
na
rozwój
dziecka
w
wieku
wczesnoszkolnym
7. Teoria Przywiązania
8. Wyobraźnia dziecka w wieku przedszkolnym.
1. Psychologia
Pierwszy Instytut Psychologiczny
na świecie, założony został przez Wilhelma
Wundta w roku 1897 w Lipsku.
Wilhelm Wundt (1832-1920)
niemiecki fizjolog, filozof i psycholog, uważany za
twórcę współczesnej psychologii naukowej.
Przedmiotem psychologii
jest świadome doświadczenie bezpośrednie, które bada
się tylko metodą introspekcji eksperymentalnej (psychologia eksperymentalna), oraz
wytwory kultury, jak i język obyczaje, mity itp., które bada się metoda historyczną
( nieeksperymentalna psychologia historyczno- kulturowa).
Słownik psychologii. Red. Jerzy Siuta. Kraków 2005. s. 458.
Słowo psychologia składa się ze słów greckich, mimo że
samo ponoć słowem greckim nie jest.
Psyche –(dusza) + logos – (nauka) = psychologia (nauka o duszy)
Psychologia, nauka o zjawiskach psychicznych. Termin pochodzi z XVI wieku,
ale wszedł w użycie począwszy od XVIII w dzięki C. Wolffowi, który zastosował go w
swych dziełach Psychologia empirica (1732) i Psychologia rationalis (1734). Długo
traktowana jako „ nauka o życiu umysłowym, jego zjawiskach i warunkach” ( W.
James, 1890). Obecnie definiowana jest w sposób bardziej ogólny jako „nauka o
zachowaniu” Termin „zachowanie” oznacza – oprócz możliwego do poddania
obiektywnej obserwacji zachowania i oddziaływania na otoczenie (np. poprzez
komunikację – interakcję organizmu i jego środowiska oraz oddziaływanie na swoje
ciało (świadome i nieświadome procesy fizjologiczne). Psychologia grupuje zatem
kilka odrębnych i różnie definiowanych dyscyplin. Można wyróżnić szereg
szczegółowych dyscyplin psychologii jak np. psychologia ekonomiczna – dyscyplina
badająca zachowania ludzi odnoszące się do produkcji, dystrybucji i konsumpcji
dóbr, psychologia przemysłowa, gałąź psychologii stosowanej badająca problemy
człowieka zatrudnionego w przemyśle, psychologia ekologiczna – dyscyplina
zajmująca się funkcjonowaniem człowieka w jego naturalnym środowisku, w
kontekście zmian jakie się dokonują w otoczeniu i ich wpływie na rozwój człowieka.
(Ryszard Suchowski, Skąd się wzięła nazwa „psychologia” Charaktery. Październik
1998)
Psychologia to naukowe badanie zachowania się organizmów.
Jest ona
nauką, która pozwala ustalić co "porusza" ludźmi i jak funkcjonuje ich psychika. To
pewien sposób myślenia o tym, jak żywe stworzenia radzą sobie ze swym
środowiskiem i jak zachowują się względem siebie. Jest dziedziną znajdującą się na
przecięciu innych dyscyplin - filozofii, biologii, socjologii, antropologii. Psychologia
jest tym rodzajem wiedzy i sposobem ujmowania zjawisk, który można wykorzystać
do podniesienia jakości ludzkiego życia.
(P. Zimbardo, F. Ruch: Psychologia i życie.
PWN, Warszawa 1988).
Głównym przedmiotem psychologii jest ludzkie zachowanie - jego opis i
zrozumienie. Spośród wszystkich tajemnic nieba, morza i ziemi, które zgłębia
człowiek, najciekawszą zagadką pozostaje on sam. Ludzie chcą wiedzieć dla samej
wiedzy. Są też bardziej praktyczne względy, gdybyśmy dysponowali dostateczną
wiedzą o przyczynach problemów społecznych moglibyśmy łatwiej je rozwiązać.
Wierzą, że dysponując pełną wiedzą o człowieku, można przezwyciężać wywołane
przez niego konflikty, zmieniać instytucje. Chcą likwidować lub przynajmniej łagodzić
społeczne
niepokoje
związane
z
uprzemysłowieniem,
konflikty
rasowe,
przestępczość, napięcia w stosunkach międzynarodowych i zmniejszyć ryzyko
wybuchu wojen. Istnieje jeszcze jeden rodzaj praktycznej motywacji dążenia do
wiedzy o człowieku - pragnienie zbliżenia i poprawnej współpracy z innymi ludźmi.
Aby pracować i żyć z innymi w harmonii, trzeba wiedzieć, dlaczego ludzie myślą,
czują i działają w taki a nie inny sposób. Pracodawcy chcą wiedzieć, jakiego typu
osobowość poradzi sobie najefektywniej z określonym zadaniem. Rodzice, jakie
dzieci odnoszą największe życiowe sukcesy.
(A Sperling. Psychologia. Poznań 1995)
Wiek XXI być może przyniesie największe odkrycie: Odkrycie przez człowieka
samego siebie. Człowiek jest nie tylko organizmem biologicznym, służącym
przetrwaniu gatunku, lecz równocześnie, a może przede wszystkim, jednostką
czującą, myślącą i obdarzoną świadomością. Ta ostatnia cecha zmusza człowieka
do ciągłego pytania o cel i sens egzystencji, która nieuchronnie kończy się śmiercią.
(Psychologia w działaniu red. K Jankowski. Czytelnik. Warszawa 1981)
2. Rozwój
1. Przedmiot badań psychologii rozwoju człowieka:
Pojęcie rozwoju zostało wprowadzone przez Arystotelesa, który ujmował
rozwój jako zmianę celową, polegającą na przechodzeniu od form niższych do
form wyższych. W filozofii współczesnej rozwój oznacza wszelki długotrwały
proces kierunkowych zmian, w którym można wyróżnić prawidłowo po sobie
następujące etapy przemian ( fazy rozwojowe) danego obiektu (układu) pod
określonym względem. Obiektem może być pojedyncza jednostka, ale także
grupa osób, np. rodzina, naród, obiektem psychologii rozwoju może być także
kultura, gospodarka.
Psychologia rozwoju człowieka zajmuje się badaniem zmian dokonujących się
w psychice ( tzn. w procesach, strukturach i funkcjach psychicznych) oraz
zmian dokonujących się w zachowaniu człowieka w różnych fazach jego życia.
W myśl niektórych teorii psychologicznych przedmiotem badań psychologii
rozwojowej są przede wszystkim zmiany zachodzące w zachowaniu. Wg
innych teorii, np. piagetowskiej teorii rozwoju przedmiotem badań powinno być
Zgłoś jeśli naruszono regulamin