Haber i in - Ewaluacja ex-post. Teoria i praktyka badawcza.pdf

(1679 KB) Pobierz
Ewaluacja
ex-post
Teoria i praktyka badawcza
pod redakcją
Agnieszki Haber
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Warszawa 2007
Publikacja pod redakcją
Agnieszki Haber
Redakcja merytoryczna:
Agnieszka Haber, Jacek Pokorski,
Jędrzej Stasiowski, Rafał Trzciński, Maciej Szałaj
Redakcja techniczna i językowa:
Agnieszka Szopińska,
Aleksandra Jaskólska
© Copyright by
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
ISBN 978-83-60009-47-5
Wydawca:
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
ul. Pańska 81/83
00-834 Warszawa
tel.: (22) 432 80 80, 652 80 80
fax: (22) 432 86 20, 432 84 04, 652 86 20, 652 84 04
www.parp.gov.pl
Wydanie I
Łamanie:
F.W.-P. „Prezes 2” – Jerzy
Łazarski
Przygotowanie do druku, druk i oprawa: Pasaż sp. z o.o.
ul. Rydlówka 24; 30-363 Kraków
www.pasaz.com
Spis treści
Jacek Szlachta
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
Część I. Ewaluacja
ex-post
– aspekty teoretyczne i organizacyjne
Karol Olejniczak
Teoretyczne podstawy ewaluacji
ex-post.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Agnieszka Haber
Proces ewaluacji
ex-post
– konceptualizacja, operacjonalizacja,
realizacja badania ewaluacyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Maciej Szałaj
Mechanizmy doboru kryteriów oceny w ewaluacji
ex-post
. . . . . . . . . .
Agnieszka Sternik
Funkcja autoedukacyjna ewaluacji w rozwoju organizacji.
Analiza rozwiązań międzynarodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15
43
59
75
Część II. Wybrane zagadnienia metodologiczne
Mikołaj Jasiński, Michał Kowalski
Fałszywa sprzeczność: metodologia jakościowa czy ilościowa? . . . . . .
97
Jarosław Górniak, Barbara Worek, Seweryn Krupnik
Zastosowanie podejścia badań jakościowych w ewaluacji
ex-post
. . . . . 115
Agnieszka Haber, Maciej D. Kryszczuk
Wybrane problemy doboru technik badawczych
w ewaluacji
ex-post
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
Jarosław Górniak, Karolina Keler
Wskaźniki w ewaluacji
ex-post
programów publicznych . . . . . . . . . . . . 155
Roman Konarski, Michał Kotnarowski
Zastosowanie metody
propensity score matching
w ewaluacji
ex-post
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Wprowadzenie
Praca, którą oddajemy w Państwa ręce, adresowana jest do
środowiska
profesjonalno-naukowego, zajmującego się zarówno teoretycznymi, jak –
przede wszystkim – praktycznymi aspektami ewaluacji. Gwałtownie rosnące
potrzeby działań ewaluacyjnych przesądzają o możliwości zastosowania
zaproponowanych tu rozwiązań na poziomie krajowym i regionalnym. Ze
względu na zakres i charakter tekstów zamieszczonych w tej pracy, może ona
zostać wykorzystana w trakcie empirycznie prowadzonych ewaluacji oraz
w działaniach o charakterze edukacyjnym. Interdyscyplinarność ewaluacji
wyznacza także bardzo szeroki profil zawodowy potencjalnych czytelników.
Już sam tytuł tej książki stanowi istotne wyzwanie. Jeszcze do niedawna
różnorodne słowniki języka polskiego nie uwzględniały pojęcia „ewaluacja”,
które było zastępowane bardziej ogólnym terminem „ocena”. Dlatego we
wszystkich dokumentach rządowych oraz oficjalnych tłumaczeniach aktów
prawnych Unii Europejskiej wciąż mamy do czynienia ze stosowaniem w języ-
ku polskim słowa „ocena” jako odpowiednika angielskojęzycznego terminu
evaluation.
Na szczęście, wszystkie prestiżowe słowniki języka polskiego
oraz najważniejsze słowniki angielsko-polskie wydane w XXI wieku uzu-
pełniły polską terminologię naukową o nowe pojęcie: „ewaluacja”. Wynika
stąd,
że
już najwyższy czas, aby w działalności empirycznej oraz w pracach
naukowo-badawczych konsekwentnie odchodzić od dotychczas obowiązują-
cego, a zupełnie niepotrzebnego komplikowania spraw terminologicznych.
Pozytywnym zjawiskiem jest tu zastosowanie pojęcia „ewaluacja” we wszyst-
kich wytycznych wydawanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego na
podstawie Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski na lata
2007–2013.
Oddajemy w ręce czytelników książkę dotyczącą jednego z segmentów
ewaluacji, rozpatrywanej na ogół w trzech przekrojach czasowych – mamy
bowiem ewaluację wstępną (ex-ante), bieżącą (on-going) oraz końcową (ex-
-post).
Wyróżnia się także ewaluację
śródokresową
(mid-term).
W Polsce, jak dotąd, główne zainteresowanie nauki i praktyki było zorien-
towane na ewaluację
ex-ante.
Wynikało to z bardzo utylitarnego podejścia:
taki rodzaj ewaluacji programów i projektów pojawił się w naszym kraju na
szerszą skalę po roku 2003, w związku z wdrażaniem w Polsce europejskiej
polityki spójności, co wyznaczało nowe potrzeby dotyczące funduszy struktu-
ralnych i Funduszu Spójności Wspólnoty. Dzięki temu ukazały się już bardzo
Zgłoś jeśli naruszono regulamin